«Իսպանիայի Սահմանադրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 23.
| purpose =
}}
'''Իսպանիայի Թագավորության Սահմանադրություն''' ({{lang-es|Constitución Española}}), [[Իսպանիա|Իսպանիայի]] [[Ժողովրդավարություն|ժողովրդավարական]] [[Իրավական համակարգ|իրավական համակարգի]] հիմքն է՝ երկրի հիմնական օրենքը, որին պետք է համապատասխանեն մյուս բոլոր [[Իրավական նորմ|օրենքներն ու իրավական ակտերը։ակտերը]]։ Այն ընդունվել է [[Հանրաքվե|սահմանադրական հանրաքվեի]] արդյունքում և խորհրդանշում է [[Իսպանացիներ|իսպանացի ժողովրդի]] անցումը [[Դեմոկրատիա|դեմոկրատիային]]։ Ներկայումս կիրառվող սահմանադրությունն ընդունվել է [[1978|1978 թվականին]] և համարվում է իսպանական երկու լիակատար ժողովրդավարական սահմանադրություններիցՍահմանադրություններից մեկը (առաջինը եղել է 1931 թվականի սահմանադրությունը): [[Խուան Կառլոս I Բուրբոն|Խուան Կառլոս I Բուրբոնը]] Սահմանադրությունը հրապարակել է 1978 թվականի հոկտեմբերի 31-ին «''Boletín Oficial del Estado''»-ում (թարգմանաբար՝ ''«Իսպանիայի պաշտոնական կառավարական թերթ»''): Սահմանադրությունը երկիրը ենթարկում է մի շարք քաղաքական, սոցիալական և պատմական փոփոխությունների, որի արդյունքում [[Իսպանիայի Թագավորություն|Իսպանիայի Թագավորությունը]] վերածվում է ֆրանկիստական վարչակարգի [[Ժողովրդավարություն|ժողովրդավարական]] կառավարմամբ իրավական պետության։
 
Իսպանիայի անցումը ժողովրդավարության բարդ գործընթաց է։ Դեմոկրատական Սահմանադրության ընդունումից հետո անգամ Իսպանիան չի հրաժարվում ֆրանկիստական վարչակարգից, փոխարենը՝ քայլ առ քայլ, աստիճանաբար վերափոխում է օրինական դաշտի հակադեմոկրատական կետերը։
 
[[Սահմանադրություն|Սահմանադրությունը]] արժեքաբանական-գաղափարական փաստաթուղթ է, որը սահմանում է [[Հասարակություն|հասարակության կազմակերպման]] ամենահիմնական սկզբունքները, որոնց գործնական կիրառմանը և ամրապնդմանը պետք է ձգտի պետությունը։ Իսպանիայի Սահմանադրության առաջին հոդվածը սահմանում է իսպանական պետությունը։ 1․1 և 1․2 հոդվածները բովանդակված են հետևյալ կերպ․
{{քաղվածք|Իսպանիան ստեղծված է որպես սոցիալական և ժողովրդավարական պետություն, որը ենթակա է օրենքի գերակայությանը։ Վերջինս պաշտպանում է իր իրավական համակարգի բարձրագույն արժեքները՝ ազատությունը, արդարադատությունը, հավասարությունն ու քաղաքական բազմակարծությունը։|Իսպանիայի Թագավորության «Սահմանադրություն» մայր օրենք, հոդված 1.1}}Թագավորական Իսպանիայի Սահմանադրությունը կազմված է տասը բաժիններից, ինչպես նաև լրացուցիչ ներածական, եզրափակիչ և միջանկյալ դրույթներից։ Առաջին բաժինը սահմանում է մարդու և անհատի հիմնարար իրավունքներն ու պարտականությունները, երկրորդ բաժինը՝ թագավորական իշխանության կարգավորումն ու միապետի սահմանադրաիրավական կարգավիճակը, երրորդ բաժինը՝ օրենսդիր մարմնի և կորտեսի գործունեությունը։ Հինգերորդ բաժինը ձևակերպում է Իսպանիայի կառավարության սահմանումն ու պետական կառավարման առանձնահատկությունները, վեցերորդ բաժինը՝ դատական իշխանության անձեռնմխելիությունը։ Սահմանադրության յոթերորդ բաժինը ձևավորում է ֆինանսատնտեսական համակարգը և հիմնական գաղափարն այն է, որ երկրի բոլոր հարստությունները ենթակա են ընդհանուր շահի և հասարակական նախաձեռնությանն ու սեփականության պաշտպանությանը։ Ութերորդ բաժինը ներկայացնում է պետության տարածքային սահմանները։
 
== Ծանոթագրություններ ==