«Գոթֆրիդ Լայբնից»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 227.
[[Հոգեբանություն|Հոգեբանության]] բնագավառում Լայբնիցի նվաճումն է համարվում անվերջ «փոքր պերցեպցիաների» հասկացությունը («փոքր [[Ընկալում]]») և անգիտակից հոգեբանական կյանքի դոկտրինայի զարգացումը<ref name="энциклопедия" />: Նրա կողմից մշակված «փոքր պերցեպցիաների» ձևակերպման մեջ նա տարանջատել է հոգեբանությունը և [[գիտակցություն]]ը, ընդունելով, որ գոյություն ունի ընմռնման խավար և բոլորովին անգիտակից [[Հոգեբանական գնահատում|հոգեբանական պրոցեսներ]]<ref name="Кондаков" />: Ըստ Լայբնիցի, անգիտակից «փոքր պերցեպցիաները» համանման են դիֆերենցիալայինին՝ լինելով գումարային, այնքան անվերջ շատ են նրանց թիվը, որ տալիս է վերջնական, այսինքն մեր կողմից տարբերվող մեծությունը, այն ժամանակ երբ առանձին վերցված փոքր ընկալումը, չի հասնում գիտակցության շեմին{{sfn|Новая философская энциклопедия|2001}}: Հոգու ոչ գիտակցական գործունեության մասին ուսմունքը ստեղծելով, այդ թվում և գիտակից հոգու, Գոթֆրիդ Լայբնիցը փորձում էր լուծել հոգու որոշակի թույլատրելի վիճակում ծագած պրոբլեմը ինչպես նաև անկենդան բնության մեջ{{sfn|Новая философская энциклопедия|2001}}: Անգիտակից ընկալումների և հակումների տեսությունը ազդեցություն է թողել [[Շելլինգ Թոմաս|Շիլլինգից]] մինչև [[Շոպենհաուեր]] հետագա փիլիսոփայական մտքի զարգացման վրա]{{sfn|Новая философская энциклопедия|2001}}: Լայբնիցը նաև ներմուծել է ապպերցեպցիայի գաղափարը, որի ազդեցության տակ նա հասկանում էր տարրական ապրումների պրոցեսում ի հայտ եկող հոգու ակտիվ վիճակը<ref name="Кондаков" />:
 
=== Լայբնիցը որպես դիվանագետ և իրավաբան ===
Գոթֆրիդ Վիլհելմ Լայբնիցը Գերմանիայի հայտնի հասարակական գործիչ էր, ով արտահայտում էր [[ֆեոդալական մասնատվածություն|ֆեոդալական մասնատվածության]] մեջ գործող անվճռական գերմանական բուրժուազիայի առաջադիմական հայացքները, անսահմանափակ (բացարձակ)՝ միապետությամբ «լուսաբանված» գերմանական իշխանների հետ կոմպրոմիսի ճանապարհով{{sfn |Философская Энциклопедия. В 5 т. Под редакцией Ф. В. Константинова|1960—1970|с= }}: Իրավաբանի և դիվանագետի կարգավիճակով Լայբնիցը պաշտպանում էր գերմանական պետությունների ազգային միասնության սկզբունքները և բնականոն իրավունքի սկզբնաղբյուրները{{sfn |Философская Энциклопедия. В 5 т. Под редакцией Ф. В. Константинова|1960—1970|с= }}: Գոթֆրիդը փորձում էր մահամուռ կերպով կապել իրավական և ոստիկանական պետությունը, [[դեմոկրատիա]]յի և [[բացարձակ միապետություն|բացարձակ միապետության]] գաղափարները<ref name="Жуков">{{книга|автор= |заглавие=Советская историческая энциклопедия. Под ред. Е. М. Жукова|ref= |место=М. |издательство=Советская энциклопедия |год=1973—1982 |страниц= |ссылка=}}</ref>: Համաձայն Լայբնիցի, պետությունը ձևավորվում է [[հասարակական պայմանգիր|հասարակական պայմանգրի]] արդյունքում<ref name="Жуков" />: Ընդ որում իշխանության սուբյեկտի դերում հանդես է գալիս իմքը պետությունը, և ոչ թե ղեկավարի անձը<ref name="Жуков" />: Լայբնիցը մոտեցել էր [[ժողովրդավարական սուվերենտություն|ժողովրդավարական սուվերենտության]] գաղափարին<ref name="Жуков" />: Նա տարբերակում էր բնակաոն իշխանության երեք աստիճան՝ խիստ իրավունք, հավասարություն, [[Բարեպաշտություն (քրիստոնեություն)|բարեպաշտություն]] և [[առաքինություն]]ը<ref name="Жуков" />: Լայբնիցը, զբաղվելով սոցիալական հարցերով, ձևակերպել էր հարկային համակարգի ռեֆորմի առաջարկը, [[Կոռ|կոռի]] քայքայումը, [[Ճորտատիրական կարգ|ճորտատիրական իրավունքը]] և հասարակական ինքնակառավարման բերդրումը{{sfn |Философская Энциклопедия. В 5 т. Под редакцией Ф. В. Константинова|1960—1970|с= }}: Ինչպես մտածող, նա հակված էր պաշտոնական կրոնական գաղափարախոսության կոմպրոմիսին, միաժամանակ ելույթ ունենալով աստվածաբանական [[ուղղափառություն|ուղղափառության]] և [[նյութապաշտություն|նյութապաշտության]] ու [[աթեիզմ]]ի դեմ{{sfn |Философская Энциклопедия. В 5 т. Под редакцией Ф. В. Константинова|1960—1970|с= }}: [[Վլադիմիր Իլյիչ Լենին]]ը նշում էր Լայբնիցի «...հաշտարար ձգտումը քաղաքականության և կրոնի հանդեպ»{{sfn |Философская Энциклопедия. В 5 т. Под редакцией Ф. В. Константинова|1960—1970|с= }}: Լայբնիցը ձգտում էր հաշտեցնել հակամարտող [[կուրֆյուրստ]]ներին և պալատներին, [[կաթոլիկություն|կաթոլիկ]] և [[բողոքականություն|բողոքական]] եկեղեցիները, [[կրոն]]ը և [[բնագիտություն]]ը, [[իդեալիզմ]]ը և [[մատերիալիզմ]]ը (օբյեկտիվ իդեալիզմի հիման վրա), ինչպես նաև [[ապորիզմ]]ը [[էմպիրիզմ]]ի հետ{{sfn |Философская Энциклопедия. В 5 т. Под редакцией Ф. В. Константинова|1960—1970|с= }}: