Վիքիպեդիա

«Մասնակից:Dominrom/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{coord|40.2|N|51.4|E|display=title}}
{{Տեղեկաքարտ Կազմակերպություն}}
[[File:Azeri-Chirag-Guneshli.GIF|thumb|right|Ազերի-Չիրագ-Գյունեշլի հանքավայր]]
== ՎՈւԱՄ ==
Ժողովրդավարության և տնտեսական զարգացման կազմակերպությունը (ՎՈՒԱՄ) հանդիսանում է տարածաշրջանային կազմակերպություն, որը ստեղծվել է 1997 թվականին (կազմակերպության խարտիան ստորագրվել է 2001 թ., կանոնադրությունը - 2006 թ.) անդամ երկրներն են Վրաստան, Ուկրաինա, Ադրբեջան և Մոլդովա (1999-2005թթ. կազմակերպության անդամ էր նաև Ուզբեկիստանը): Կազմակերպության անունը ձևավորվել է նրա մեջ ընդգրկված երկրների անունների առաջին տառից: Նախքան Ուզբեկստանի դուրս գալը կազմակերպությունը կոչվում էր ՎՈՒՈՒԱՄ:
 
== Ազերի-Չիրագ-Գյունեշլի ==
== Նախապատմություն ==
Ադրբեջան-Չիրագ-Գյունեշլի (ադրբեջաներեն՝ Azəri-Çıraq-Günəşli) նավթամթերքի եւ գազի կոնդենսատների մի խումբ է, որը գտնվում է Բաքվի 90 կմ արեւելքից, Կասպից ծովի հարավային ջրային տարածքում:
1990-ականների կեսերին նշվում էր ԱՊՀ հետագա զարգացման համար երկու տարբերակ։ Առաջինը համագործակցության շրջանակներում ինտեգրումը փրկելու շարունակությունն է, որն իր մեջ ներառում ընդունումը բազմաթիվ փաստաթղթերի, միշտ չէ, որ իրավաբանորեն պարտավորեցնող արձանագրական և պաշտոնական հանդիպումներ: Երկրորդը զարգացումը գործնական ենթաշրջանային համագործակցության տնտեսական եւ / կամ ռազմա-քաղաքական ոլորտում մասնակցությամբ խմբերի, որոնք, իրոք, ընդհանուր շահերը եւ փորձում են խորացնել ինտեգրումը<ref name="Язькова2">{{статья|автор=Язькова А.|заглавие=Саммит ГУАМ: намеченные цели и возможности их реализации|издание=Европейская безопасность: события, оценки, прогнозы|издательство=Институт научной информации по общественным наукам РАН|год=2005|выпуск=16|страницы=10-13}}</ref>։
 
Տարածքի ծովի խորությունը տատանվում է 110-ից մինչեւ 450 մետր: Գյունաշլին հայտնաբերվել է 1981 թ., «Չիրագը», 1985 թ., Ադրբեջանցիները `1987 թ .:
ՎՈՒԱՄ-ը հայտարարվել է որպես այդպիսի ասոցիացիա: Նրա բնորոշ առանձնահատկությունը եվրոպական և միջազգային կառույցների նկատմամբ ուղղվածությունն էր: Միության նախաձեռնողները հանդես եկան ԱՊՀ շրջանակներից դուրս: Միևնույն ժամանակ, կարծիք էին հայտնում, որ միության անմիջական նպատակը անդամ երկրների տնտեսական թուլացումն էր Ռուսաստանից, հատկապես էներգետիկայի ոլորտում և էներգետիկ տարանցիկ ճանապարհի զարգացումը Ասիայի (Կասպիական) - Կովկաս - Եվրոպա `շրջանցելով Ռուսաստանը:
== Պատմություն ==
ՎՈՒԱՄ-ի շրջանակներում Վրաստանի, Ուկրաինայի, Ադրբեջանի եւ Մոլդովայի համագործակցությունը նախաձեռնվել է 1997 թ. հոկտեմբերի 10-ին Ստրասբուրգում Եվրոպայի Խորհրդի գագաթնաժողովի երկրների նախագահների հանդիպման ժամանակ<ref name="Торкунов">{{книга|автор=Торкунов А.В., Тюлин И.Г., Мельвиль А.Ю. и др.|часть=Региональные организации на пространстве СНГ|заглавие=Современные международные отношения и мировая политика: учебник|место=М.|издательство=Просвещение|год=2005|страницы=855-856|страниц=990|isbn=5-09-014523-7}}</ref>: Միևնույն ժամանակ, պաշտոնական հաղորդագրություն է տարածվել ՎՈՒԱՄ դաշինքի ճանաչման վերաբերյալ `«խորհրդատվական ֆորում» կարգավիճակով[<ref name="Язькова">{{статья|автор=Язькова А.|заглавие=Саммит ГУАМ: намеченные цели и возможности их реализации|издание=Европейская безопасность: события, оценки, прогнозы|издательство=Институт научной информации по общественным наукам РАН|год=2005|выпуск=16|страницы=10-13}}</ref>: 1999 թ. ապրիլին համաժողովին միացավ Ուզբեկստանը: Այս իրադարձությունը հայտարարվեց Վաշինգտոնում կայացած ՆԱՏՕ-ի հոբելյանական տարեդարձի ժամանակ, որի ժամանակ ՎՈՒՈՒԱՄ-ի պետությունների ղեկավարները ընդունեցին Վաշինգտոնի հռչակագիրը, որի նպատակն էր եվրոպական և եվրատլանտյան կառույցների ինտեգրումը<ref name="Торкунов" />: 2000 թ. սեպտեմբերին ՄԱԿ-ում Հազարամյակի գագաթաժողովի ժամանակ ընդունվեց հուշագիր, որը կարգավորում է ՎՈՒԱՄ-ի ստեղծման եւ գործունեության նպատակները: 2001 թ. Հուլիսի 6-ից 7-ը Ուկրաինայի Յալթա քաղաքում տեղի ունեցավ ՎՈՒՈՒԱՄ-ի գագաթաժողովը, որի ժամանակ մասնակից պետությունների ղեկավարները ստորագրեցին կանոնադրությունը: Արդյունքում խորհրդատվական ֆորումը ստացավ միջազգային տարածաշրջանային կազմակերպության կարգավիճակ: Խարտիան թվարկեց ոչ միայն ՎՈՒՈՒԱՄ-ի նպատակները, այլև կազմակերպչական կառույցները:
 
Հարավային Կասպիական նավթի եւ գազի ավազանի մեջ է ընդգրկվում:
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
1994 թվականի սեպտեմբերի 20-ին Բաքվում ստորագրվեց Ադրբեջանի Հանրապետության կառավարության եւ միջազգային կոնսորցիումի միջեւ ստորագրվեց «Կասպից ծովի Ազերի (Խազար), Չիրագ (Օսման) եւ Գյունեշլի խորքային հատվածի հետազոտման եւ զարգացման համաձայնագիր:
== Աղբյուրներ ==
* [http://guam-organization.org/ Официальный сайт ГУАМ]
* [https://web.archive.org/web/20070904234936/http://file.liga.net/event/43.html Новости СНГ, ЕЭП, ЕврАзЭС, ГУАМ]
* [http://www.rol.ru/news/misc/newssng/08/07/23_082.htm Президент Молдавии Владимир Воронин: «Я нигде не заявлял о том, что мы выходим из ГУАМ» — «РОЛ», 23 июля 2008]
* [http://www.fief.ru/upload/grigoriev-salikhov-2007-guam.pdf Л. М. Григорьев, М. Р. Салихов «ГУАМ — пятнадцать лет спустя»] // Институт Энергетики и Финансов, 2007
 
Գյունեշլի մեղմ ջրի մասը մշակվել է 1980 թվականից «Ազնավթ» -ի կողմից:
[[Կատեգորիա:Կազմակերպություններ այբբենական կարգով]]
 
[[Կատեգորիա:1999 հիմնադրված կազմակերպություններ]]
Նավթի արդյունահանումը հասել է իր գագաթնակետին, օրական 835.1 հազար բարելի, 2010 թ. երրորդ եռամսյակում: 2012 թվականին միջին օրական նավթի արդյունահանումը կազմել է օրական 664.4 հազար բարել:
[[Կատեգորիա:Ռազմաքաղաքական դաշինքներ]]
 
== Պաշարներ ==
{| class="infobox"
! style="background:#95B2C9; color:black" |<center>Տարեթիվ
! style="background:#95B2C9; color:black" |<center>Ընդհանուր արդյունահանումը<br />մլն․ տոննա<ref name="champion">[http://www.indpg.ru/nik/2012/05/56184.html Чемпион теряет форму] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150610220118/http://www.indpg.ru/nik/2012/05/56184.html |date=2015-06-10 }}</ref>
|-
|<center>2001
|<center>5,8
|-
|<center>2002
|<center>6,3{{աճ}}
|-
|<center>2003
|<center>6,4{{աճ}}
|-
|<center>2004
|<center>6,5{{աճ}}
|-
|<center>2005
|<center>13,1{{աճ}}
|-
|<center>2006
|<center>23,2{{աճ}}
|-
|<center>2007
|<center>32,9{{աճ}}
|-
|<center>2008
|<center>35,9{{աճ}}
|-
|<center>2009
|<center>40,3{{աճ}}
|-
|<center>2010
|<center>40,6{{աճ}}
|-
|<center>2011
|<center>35,3{{անկում}}
|-
|<center>2012
|<center>32,9{{անկում}}<ref name="neftegazexpert">[http://www.neftegazexpert.ru/neftegazline/neftegaztext149453.html Затраты на разработку блока АЧГ в Азербайджане в 2012 г выросли на 23,3%, до $3,22 млрд.]{{Недоступная ссылка|date=Май 2018 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
|-
|<center>2013
|<center>32,2{{անկում}}<ref>[http://www.1news.az/economy/oil_n_gas/20140213032032502.html В 2013 году с «Азери-Чираг-Гюнешли» добыто 32,2 млн. тонн нефти]</ref>
|-
|<center>2014
|<center>31,5{{անկում}}<ref>[http://www.1news.az/economy/oil_n_gas/20150219012930886.html В 2014 году добыча нефти с Азери-Чираг-Гюнешли снизилась на 2,2%]</ref>
|-
|<center>2015
|<center>31,3{{անկում}}
|-
|<center>2016
|<center>31,1{{անկում}}<ref>[http://www.1news.az/economy/oil_n_gas/20170221030815902.html В 2016 году добыча нефти с блока «Азери-Чираг-Гюнешли» на Каспии незначительно снизилась]</ref>
|-
|<center>2017
|<center>28,9{{անկում}}<ref>[http://interfax.az/view/724540 Добыча нефти на блоке АЧГ в 2017г сократилась на 7%]</ref>
|}
 
Ընդհանուր պաշարները գնահատվում են 930 մլն տոննա նավթ եւ 0,6 տրիլիոն խորանարդ մետր բնական գազ: Մինչեւ 1994 թ. համաձայնագրի մեկնարկը, պաշարները գնահատվել են 500 մլն տոննա նավթ:
 
== Հանքավայրի մշակման մասնակիցները ==
Հանքավայրիի զարգացումը իրականացվում է կոնսորցիումի կողմից, որի ներկա մասը ներառում է հետեւյալ ընկերությունները.
 
BP- ը (35,78%), օպերատոր
ChevronTexaco (11.27%)
SOCAR Ադրբեջանը (11.65%)
INPEX (10.96%)
Statoil (8.5633%)
ExxonMobil (8,006%)
TPAO (6.75%)
Itochu (3,9205%)
ONGC (2.7213%)
Նավթը արտահանվում է հետևյալ ուղղությամբ ՝ Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղով դեպի Եվրոպա, Բաքու-Սուպսա՝ Վրաստան եւ Բաքու-Նովոռոսիյսկ `Ռուսաստան արտահանվող նավթ:
 
== Արդյունահանում ==
«Չիրագ» դաշտում արտադրությունը սկսվել է 1997 թվականին, Կենտրոնական Ադրբեջանում `2005 թ. Սկզբին, Արեւմտյան Ադրբեջանում` 2006 թ., իսկ «Արևելյան Ազերի» 2006 թ.։ 2008 թ. ապրիլին «Գյունեշլի» դաշտի խորը ջրի հատվածում սկսվեց արտադրությունը:
 
Ադրբեջանական նավթարդյունահումը սկսվելուց ի վեր (1997 թ.-ին) «Ազերի-Չիրագ-Գյունեշլի» բլոկում մինչեւ 2012 թ. կեսերին արտադրվել էր 272 մլն տոննա նավթ:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մասնակից:Dominrom/Ավազարկղ» էջից