«ՎՈՒԱՄ»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Ժողովրդավարություն|Ժողովրդավարության]] և տնտեսական զարգացման կազմակերպությունը (ՎՈՒԱՄ) հանդիսանում է տարածաշրջանային կազմակերպություն, որը ստեղծվել է 1997 թվականին (կազմակերպության խարտիան ստորագրվել է 2001 թ., կանոնադրությունը - 2006 թ.) անդամ երկրներն են [[Վրաստան]], [[Ուկրաինա]], [[Ադրբեջան]] և [[Մոլդովա]] (1999-2005թթ. կազմակերպության անդամ էր նաև Ուզբեկստանը): Կազմակերպության անունը ձևավորվել է նրա մեջ ընդգրկված երկրների անունների առաջին տառիցտառերից: Նախքան Ուզբեկստանի դուրս գալը կազմակերպությունը կոչվում էր ՎՈՒՈՒԱՄ:

1990-ականների կեսերին նշվում էր [[ԱՊՀ]] հետագա զարգացման համար նշվում էր երկու տարբերակ։ Առաջինը համագործակցության շրջանակներում, ինտեգրումը փրկելու շարունակությունն է, որն իր մեջ ներառում ընդունումըէ բազմաթիվ փաստաթղթերի ընդունումը , միշտ չէ, որ իրավաբանորեն պարտավորեցնող արձանագրական և պաշտոնական հանդիպումներ: Երկրորդը զարգացումըԵրկրորդը՝ գործնական ենթաշրջանային համագործակցության տնտեսական եւ / կամ ռազմա-քաղաքական ոլորտում մասնակցությամբ խմբերի զարգացումն է, որոնք, իրոք, ունեն ընդհանուր շահերըշահեր եւև փորձում են խորացնել ինտեգրումը<ref name="Язькова2">{{статья|автор=Язькова А.|заглавие=Саммит ГУАМ: намеченные цели и возможности их реализации|издание=Европейская безопасность: события, оценки, прогнозы|издательство=Институт научной информации по общественным наукам РАН|год=2005|выпуск=16|страницы=10-13}}</ref>։

ՎՈՒԱՄ-ը հայտարարվել է որպես այդպիսի ասոցիացիա: Նրա բնորոշ առանձնահատկությունը եվրոպական և միջազգային կառույցների նկատմամբ ուղղվածությունն էր: Միության նախաձեռնողները հանդես եկան ԱՊՀ շրջանակներից դուրս: Միևնույն ժամանակ, կարծիք էին հայտնում, որ միության անմիջական նպատակը անդամ երկրների տնտեսական կախվածության թուլացումն էր [[Ռուսաստան|Ռուսաստանից]], հատկապես էներգետիկայի ոլորտում և էներգետիկ տարանցիկ ճանապարհի զարգացումը [[Ասիայի պետությունների և կախյալ տարածքների ցանկ|Ասիայի]] (Կասպիական) - [[Կովկաս]] - [[Եվրոպա]] `շրջանցելով Ռուսաստանը:

ՎՈՒԱՄ-ի շրջանակներում Վրաստանի, Ուկրաինայի, Ադրբեջանի եւ Մոլդովայի համագործակցությունը նախաձեռնվել է 1997 թ. հոկտեմբերի 10-ին Ստրասբուրգում Եվրոպայի Խորհրդի գագաթնաժողովի անդամ երկրների նախագահների հանդիպման ժամանակ<ref name="Торкунов">{{книга|автор=Торкунов А.В., Тюлин И.Г., Мельвиль А.Ю. и др.|часть=Региональные организации на пространстве СНГ|заглавие=Современные международные отношения и мировая политика: учебник|место=М.|издательство=Просвещение|год=2005|страницы=855-856|страниц=990|isbn=5-09-014523-7}}</ref>: Միևնույն ժամանակ, պաշտոնական հաղորդագրություն է տարածվել ՎՈՒԱՄ դաշինքի ճանաչման վերաբերյալ `«խորհրդատվական ֆորում» կարգավիճակով[<ref name="Язькова">{{статья|автор=Язькова А.|заглавие=Саммит ГУАМ: намеченные цели и возможности их реализации|издание=Европейская безопасность: события, оценки, прогнозы|издательство=Институт научной информации по общественным наукам РАН|год=2005|выпуск=16|страницы=10-13}}</ref>: 1999 թ. ապրիլին համաժողովին միացավ Ուզբեկստանը: Այս իրադարձությունը հայտարարվեց [[Վաշինգտոն ԿՇ|Վաշինգտոնում]] կայացած [[ՆԱՏՕ]]-ի հոբելյանական տարեդարձի ժամանակ, որի ժամանակ ՎՈՒՈՒԱՄ-ի պետությունների ղեկավարները ընդունեցին Վաշինգտոնի հռչակագիրը, որի նպատակն էր եվրոպական և եվրատլանտյան կառույցների ինտեգրումը<ref name="Торкунов" />: 2000 թ. սեպտեմբերին [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]-ում Հազարամյակի գագաթաժողովի ժամանակ ընդունվեց հուշագիր, որը կարգավորում է ՎՈՒԱՄ-ի ստեղծման եւ գործունեության նպատակները: 2001 թ. Հուլիսիհուլիսի 6-ից 7-ը [[Ուկրաինա|Ուկրաինայի]] Յալթա քաղաքում տեղի ունեցավ ՎՈՒՈՒԱՄ-ի գագաթաժողովը, որի ժամանակ մասնակից պետությունների ղեկավարները ստորագրեցին կանոնադրությունըկանոնադրություն: Արդյունքում խորհրդատվական ֆորումը ստացավ միջազգային տարածաշրջանային կազմակերպության կարգավիճակ: Խարտիան թվարկեց ոչ միայն ՎՈՒՈՒԱՄ-ի նպատակները, այլև կազմակերպչական կառույցները: