«Մայիսի 1 (տոն)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 7.
Ռուսաստանում<ref name="197-ФЗ" /> և [[Տաջիկստան]]ում<ref name="ШОС" /> մայիսի 1-ը նշվում է որպես Գարնան և աշխատանքի տոն, իսկ [[Հայաստան]]ում՝ Աշխատավորների միջազգային օրը: [[Ղազախստան]]ում այդ օրը նշվում է Ղազախստանի ժողովրդի միասնության օրը<ref name="ШОС" />, իսկ [[Ուկրաինա]]յում<ref>[http://zakon4.rada.gov.ua/laws/show/322-08/paran454#n454 Кодекс законів про працю України]</ref>, [[Բելառուս]]ում, [[Ղրղզստան]]ում, [[Չինաստան]]ում, [[Պակիստան]]ում, [[Շրի Լանկա]]յում տոնվում է Աշխատանքի օրը<ref name="ШОС">[http://www.infoshos.ru/ru/print.php?idn=5823 «Планета ШОС» отмечает праздник весны]</ref>:
ԱՄՆ-ում նույնանուն տոնը՝ Աշխատանքի օրը ({{lang-en|Labor Day}}), նշվում է սեպտեմբերի առաջին երկուշաբթի օրը, իսկ [[Ճապոնիա]]յում «Աշխատանքի գոհաբանության օրը» տոնվում է նոյեմբերի 23-ին<ref name=AIF>[http://www.aif.ru/dontknows/file/1151547 Почему 1 мая отмечают День весны и труда?] // Аргументы и факты, рубрика «Вопрос-Ответ», 29 апреля 2014 г.</ref>: ԱՄՆ-ում Աշխատանքի օրն առաջին անգամ նշվել է [[Նյու Յորք]]ում 1882 թվականի սեպտեմբերի 5-ին, իսկ սեպտեմբերի առաջին երկուշաբթին որպես տոնակատարության օր է նշվել 2 տարի անց<ref>[http://www.americansights.ru/life/american-holyday/labor-day День труда в США (Labor Day)]</ref><ref group="Ն.">Այլ կերպ ասած, այն սկսել են նշել մի փոքր ավելի վաղ, քան Աշխատավորների համերաշխության միջազգային օրը: Այդ օրերի անվանումների նմանությունն ունի իր առանձին պատմությունը:</ref>: Աշխատանքին և աշխատավորներին նվիրված օրեր կան աշխարհի 142 երկրներում, բայց դրանք ոչ բոլորն են, ինչպես արդեն նշվել է, տոնվում մայիսի 1-ին<ref name=AIF /><ref group="Ն.">Ավստրալիայում կա մի տոն, որ կոչվում է «Ութժամյա օր», որը տարբեր նահանգներում նշվում է տարբեր (տարբերակներից են մարտի առաջին երկուշաբթին, մարտի երկրորդ երկուշաբթին, մայիսի առաջին երկուշաբթին, հոկտեմբերի առաջին երկուշաբթին), քանի որ նրանցից յուրաքանչյուրն 8-ժամյա աշխատանքային օրվա է
== Ծագում ==
Տող 17.
8-ժամյա աշխատանքային օրվա պահանջով 1856 թվականի ապրիլի 21-ին առաջինը հանդես են եկել Ավստրալիայի աշխատավորները: Այդ ժամանակից սկսած Ավստրալիայում այդ տոնը դարձել է ամենամյա:
Ավստրալիայի աշխատավորների օրինակով<ref name=autogenerated1>''Роза Люксембург''. Каково происхождение 1 мая. Sprawa Robotnicza, 1894 http://propaganda-journal.net/5346.html</ref> 1886 թվականի մայիսի 1-ին ԱՄՆ-ի և Կանադայի [[Անարխիզմ|անարխիստական]] կազմակերպությունները կազմակերպել են մի շարք հանրահավաքներ և ցույցեր: 1886 թվականի մայիսի 4-ին [[Չիկագո]]յում այդպիսի ցույցը ցրելու ժամանակ մահացել են 6 անարխիստներ: Հաջորդ օրը ոստիկանների դաժան գործողությունների դեմ կազմակերպված զանգվածային բողոքի ակցիաների ժամանակ անհայտ մարդու կողմից նետված ռումբի պայթյունի հետևանքով զոհվել է 6 ոստիկան, վիրավորվել առնվազն 50-ը, իսկ հաջորդած հրաձգության հետևանքով վիրավորվել է առնվազն 4 աշխատավոր (ըստ որոշ տվյալների՝ եղել է մինչև 50 սպանված և վիրավոր<ref>{{Ref-en}} ''Chicago Herald'', 5 мая 1886, цитирован в {{cite book |last=Avrich |title=The Haymarket Tragedy |pages=pp. 209-210 }}</ref>), մի քանի տասնյակ մարդ ստացել է վնասվածք: Պայթյուն կազմակերպելու մեղադրանքով 6 աշխատավոր-անարխիստներ դատապարտվել են կախաղանի: Երբ մեղադրող կողմի գլխավոր վկան խոստովանել է, որ զրպարտել է բոլոր դատապարտյալներին, նրանցից երեքի մահվան դատավճիռը փոխարինվել է 15 տարվա ազատազրկմամբ (հետագայում ապացուցվել է, որ վկան ճիշտ է ասել, երբ խոստովանել է զրպարտանքը, և այդ հանցագործության մեղադրանքը կեղծ էր, քանի որ չնայած ռումբերը սարքվել են, և պատրաստվել են զինված ապստամբության, բայց բանտարկյալները ոչ մի կերպ ներգրավված չեն եղել մայիսի 5-ի ընդհարումների մեջ)<ref>''Бессмертный К. С.'' [http://samlib.ru/k/k_s_b/pervomai.shtml История Дня Гнева (Первомая).]</ref>: Կախաղան հանվածներից մեկը՝ Ալբերտ Պարսոնսը, Հարավային բանակի հայտնի գնդապետի եղբայրն էր, նախկինում ինքն էլ եղել է համադաշնակից բանակի զինվոր, սակայն խախտել է ռասիստական նախապաշարմունքներն ու ամունացել նախկին ստրկուհի, հնդկա-մեքսիկական ծագմամբ Լյուսի Պարսոնսի հետ<ref>Анархический журнал «Хлеб и Воля» ноябрь 1903 (№ 4)</ref>:
== Մայիսի 1-ը տարբեր երկրներում ==
| |||