«Գնդացիր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
'''Գնդացիրը''' խմբային կամ անհատական աջակցման հրաձգային ավտոմատ զենք է, որը նախատեսված է տարբեր վերերկրյա, վերջրյա և օդային թիրախների խոցելու համար։ Հրաձգությունը գնդացիրից սովորաբար կատարվում է երկճղի հենակից կամ հաստոցից։ Աշխատանքի ավտոմատիկացումը, սովորաբար ապահովվում է վառոդային գազերի էգերգիայի օգտագործմամբ, իսկ երբեմն էլ փողի հետհրման էներգիայի օգտագործմամբ<ref name="ReferenceA">{{из БСЭ|http://enc-dic.com/enc_sovet/Pulemt-52495.html|заглавие=Пулемёт|издание=3-е}}</ref>։ Նույն տրամաչափի այլ հրաձգային զենքերից գնդացիրը տարբերվում է ավելի մեծ հեռահարությամբ և կրակի ավելի բարձր հաճախությամբ (րոպեում 500-ից 1200 կրակոց)՝ շնորհիվ ավելի երկար ու ավելի զանգվածեղ փողի, ինչպես նաև ավելի տարողունակ պահեստատուփի կամ ժապավենի, ինչպես նաև ավելի հզոր էներգիայի մատակարարումով<ref name="le">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_tech/978#пулемёт0] Пулемёт. Энциклопедия «Техника». — М.: Росмэн. 2006.</ref>։[[File:12,7-мм_станковый_пулемёт_ДШК_образца_1938_года.jpg|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:12,7-%D0%BC%D0%BC_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BF%D1%83%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D1%91%D1%82_%D0%94%D0%A8%D0%9A_%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%86%D0%B0_1938_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.jpg|alt=Пулемет|մինի|1938 թվականի հաստոցային գնդացիրի օրինակ]]Կրակը գնդացիրից կարող է լինել երկճղի հենակից կամ հաստոցից, կարճ (մինչև 10 կրակոց) և երկար (մինչև 30 կրակոց) կրակահերթերով կամ անընդհատ կրակով։ Գոյություն ունեն գնդացիրներ, որոնք ունեն հնարավորություն օգտագործելու հատ-հատ կրակոցներ կամ ֆիքսված երկարությամբ կրակահերթ<ref name="vs">[http://military_terms.academic.ru/1953/Пулемёт] Словарь военных терминов. Сост. А. М. Плехов, С. Г. Шапкин.— М.: Воениздат. 1988.</ref><ref name="ve">http://voennaya.academic.ru/2077/ПУЛЕМЁТПулемёт. Военная энциклопедия. 2014.</ref>: Գնդացիրները հաճախ նաև տեղադրվում են ավիատեխնիկայի, զրահատեխնիկայի, նավերի և մեքենաների վրա, որպես լրացուցիչ [[սպառազինություն]]։▼
▲'''Գնդացիրը''' խմբային կամ անհատական աջակցման հրաձգային ավտոմատ զենք է, որը նախատեսված է տարբեր վերերկրյա, վերջրյա և օդային թիրախների խոցելու համար։ Հրաձգությունը գնդացիրից սովորաբար կատարվում է երկճղի հենակից կամ հաստոցից։ Աշխատանքի ավտոմատիկացումը, սովորաբար ապահովվում է վառոդային գազերի էգերգիայի օգտագործմամբ, իսկ երբեմն էլ փողի հետհրման էներգիայի օգտագործմամբ<ref name="ReferenceA">{{из БСЭ|http://enc-dic.com/enc_sovet/Pulemt-52495.html|заглавие=Пулемёт|издание=3-е}}</ref>։ Նույն տրամաչափի այլ հրաձգային զենքերից գնդացիրը տարբերվում է ավելի մեծ հեռահարությամբ և կրակի ավելի բարձր հաճախությամբ (րոպեում 500-ից 1200 կրակոց)՝ շնորհիվ ավելի երկար ու ավելի զանգվածեղ փողի, ինչպես նաև ավելի տարողունակ պահեստատուփի կամ ժապավենի, ինչպես նաև ավելի հզոր էներգիայի մատակարարումով<ref name="le">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_tech/978#пулемёт0] Пулемёт. Энциклопедия «Техника». — М.: Росмэн. 2006.</ref>։
Ժամանակակից ձեռքի և միասնական գնդացիրների նշանառության հեռավորությունը սովորաբար կազմում է մինչև կիլոմետր, օգտագործելով բաց նշանառություն և մինչև երկու կիլոմետր՝ օպտիկական նշանառությամբ: [[Պատկեր:Fallschirmjäger in der Verteidigung.JPG|right|250px|thumb|[[Գնդացրային հրակնատ]]]]Ժամանակակից բանակներում մեծ տարածում ունի հետևակային զորքերում օգտագործվող [[Կալաշնիկովի ձեռքի գնդացիր]]ը՝ (РПК), իսկ մոտոհրաձգային և զրահատեխնիկական ստորաբաժանումներում՝ [[Կալաշնիկովի գնդացիր]]ը (ПК)։▼
▲Ժամանակակից բանակներում մեծ տարածում ունի հետևակային զորքերում օգտագործվող [[Կալաշնիկովի ձեռքի գնդացիր]]ը՝ (РПК), իսկ մոտոհրաձգային և զրահատեխնիկական ստորաբաժանումներում՝ [[Կալաշնիկովի գնդացիր]]ը (ПК)։
Առաջին և երկրորդ համաշխարհային պատերազմների տարիներին բանակների սպառազինության մեջ լայն տարածում է ունեցել Մաքսիմի հաստոցավոր գնդացիրը<ref>[http://www.nytimes.com/1985/11/26/science/100-years-of-maxim-s-killing-machine.html 100 years of Maxims's "killing machine"]</ref><ref>[http://www.museumoftechnology.org.uk/stories/maxim.html Hiram Maxim, An early history of the machine gun]</ref>։
Տող 13 ⟶ 7՝
== Հայտնագործումը և զարգացումը գնդացիրների ==
Պատերազմի դաշտում թշնամու դեմ զենքի արագաձգության մեծացման հաշվին կրակոցի խտությունը մեծացնելու համար, մշտական և համառ փնտուրտուքների արդյունքում ի հայտ են եկել գնդացիրները: Կրակահերթի արագաձգության մեծացման արդյունքում ստեղծվեց զենք, որը ապահովում է անընդհատ կրակոց, այսինքն հենց գնդացիրը:
Գնդացիրների նախատիպերը իրենցց ներկայացնում էին հրացանային փողերի բլոկ, որը տեղադրված էր հրետանային հրետասայլի վրա և կրակում էր առանց դադարի: Վերալիցքավորումը և կրակելուն պատրաստումը իրականացվում էր անձնակազմի մկանային էներգիայի հաշվին:
Դեռ 16-րդ դարից սկսեցին փորձեր կատարել ստեղծել ատրճանակներ և հրացաններ ատրճանակային ձևով (թմբուկներով): 1718 թվականին անգլիացի իրավաբան Ջեյմս Պակլը արտոնագրեց Պակլի հրացանը, որն իրենից ներկայացնում էր հրացան տեղադրված ոտնակապիչի վրա և հագեցած թմբուկով: Կրակոցի արագությունը այդ դեպքում ավելանում է համեմատած սովորական հրացանի հետ երկու անգամ (4-9 կրակոց րոպեյում), բայց հրացանը ավելի ծանրակշիռ էր և պահանջում էր մի քանի ծառայող մարդ, որոնք անհրաժեշտության դեպքում ինքները կվարեն կրակը: Այն որ մեկն չհետաքրքրեց և չընդունվեց սպառազինության մեջ: Բացի այդ, թմբուկի ի հայտ գալը ազատեց փամփուշտներ լիցքավորելուց, բայց ոչ մանիպուլյացիան պայթուցիչի լցնելը կայծքարի կողպեքի մեջ, որը զգալ ժամանակ է զբաղեցնում լիցքավորման համար: Այդ ձևով, մինչև միավորող փամփուշտների առաջացումը, իրական արագ կրակոցի մասին խոսք լինել չէր կարող մեր հասկացության մեջ, և դրա համար էլ զենքը, որը կրակում է մանրագնդակով, մնում էր ամենապարզ, էժան արտադրությունը և էֆֆեկտիվ ատրճանակը, որն ապահովում էր հակառակորդի մասսայական պարտությունը:
== Հղումներ ==
| |||