«Լաո Ցզի»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

== Անուն ==

 

Ամենից օգտագործվող ձևը Լաո Ցզին է <ref name="ngoog">Franz, Alex et al. ed. [https://books.google.com/ngrams/graph?content=(Laozi)%2B(LaoZi)%2B(Lao+Zi)%2B(Lao+zi)%2C(Laotze)%2B(LaoTze)%2B(Lao+tze)%2B(Lao+Tze)%2C(Laotse)%2B(LaoTse)%2B(Lao+tse)%2B(Lao+Tse)%2CLaocius%2C(Lao+Tzu)%2B(Lao+tzu)%2B(Laotzu)%2B(LaoTzu)%2CLaosi%2C(Lao+Tsu)%2B(Lao+tsu)%2B(Laotsu)%2B(LaoTsu)&year_start=1800&year_end=2008&corpus=15&smoothing=10&share=&direct_url=t1%3B%2C%28Laozi%29%20%2B%20%28LaoZi%29%20%2B%20%28Lao%20Zi%29%20%2B%20%28Lao%20zi%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Laotze%29%20%2B%20%28LaoTze%29%20%2B%20%28Lao%20tze%29%20%2B%20%28Lao%20Tze%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Laotse%29%20%2B%20%28LaoTse%29%20%2B%20%28Lao%20tse%29%20%2B%20%28Lao%20Tse%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2CLaocius%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Lao%20Tzu%29%20%2B%20%28Lao%20tzu%29%20%2B%20%28Laotzu%29%20%2B%20%28LaoTzu%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2CLaosi%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Lao%20Tsu%29%20%2B%20%28Lao%20tsu%29%20%2B%20%28Laotsu%29%20%2B%20%28LaoTsu%29%3B%2Cc0 Google corpus]. 2008. Accessed 17&nbsp;Jan;2014.</ref>։ Այն Հանյու Պինինի համակարգ վրա է հիմնված,որն էլ ընդունվել է Չինաստանի մեծ թերակղզու կողմից 1958 թվականին <ref>''Xinhua News Agency''. "[http://www.china.org.cn/english/news/242463.htm Pinyin celebrates 50th birthday]". 11&nbsp;Feb&nbsp;2008. Accessed 20&nbsp;Sept&nbsp;2008.</ref>,իսկ 2009 թվականին Թայվանի կողմից<ref>''Taipei Times''. "[http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2008/09/18/2003423528 Hanyu Pinyin to be standard system in 2009]". 18&nbsp;Sept&nbsp;2008. Accessed 20&nbsp;Sept&nbsp;2008.</ref>։ 20-րդ դարի ընթացում ավելի շատ օգտագործում էին Լոա Ցզու-ն՝հիմնված լինելով նախկինում տարածված Վեիդ Գիլսի տառադարձության համակարգի վրա։

Երրորդ տեսակետի համաձայն նա եղել է դատական աստղագետ Լաո Դենը,ով ապրել է մ․թ․ա 4-րդ դարում՝ Ցին դինաստիայի Սյան Գուն թագավորի օրոք<ref>{{Harvtxt|Fowler|2005|p=96}}</ref><ref>{{Harvtxt|Robinet|1997|p=26}}</ref>։ «Դաո Դե Ցզի» վերականգնված ամենահին տեքստը գրվել է մ․թ․ա․ 4-րդ դարում բամբուկի վրա <ref name="stanford">{{cite web|url=http://plato.stanford.edu/entries/laozi/|title=Laozi|publisher=[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] by [[Stanford University]]|quote=The discovery of two ''Laozi'' silk manuscripts at Mawangdui, near Changsha, Hunan province in 1973 marks an important milestone in modern ''Laozi'' research. The manuscripts, identified simply as "A" (jia) and "B" (yi), were found in a tomb that was sealed in 168 BCE. The texts themselves can be dated earlier, the "A" manuscript being the older of the two, copied in all likelihood before 195 BCE.<p>Until recently, the Mawangdui manuscripts have held the pride of place as the oldest extant manuscripts of the ''Laozi''. In late 1993, the excavation of a tomb (identified as M1) in Guodian, Jingmen city, Hubei province, has yielded among other things some 800 bamboo slips, of which 730 are inscribed, containing over 13,000 Chinese characters. Some of these, amounting to about 2,000 characters, match the ''Laozi''. The tomb...is dated around 300 BCE.}}</ref>:

 

 

Սա միանգամայն հնարավորություն էր տալիս նրան մոտ լինել Հուան Դի (Դեղին) կայսեր և մնացած ժամանակակից ,դասական հեղինակների աշխատանքներին։

 

 

Բազում անհաստատ պատմություններ կան,որտեղ խոսվում է Կոնֆուցիոսի հետ ժամանակակից լինելու մասին,բայց այդ մասին խոսվող ամենահայտնի գիրքը «Չժուանժի»ն է<ref name="Simpkins 1999 pp 12-13">{{Harvtxt|Simpkins|Simpkins|1999|pp=12–13}}</ref><ref>{{Harvtxt|Morgan|2001|pp=223–24}}</ref>։ Նա հաճախ ստիպված էր Չու Յոն գյուղից գնալ Չժու։ Ըստ տվյալների Լաո Ցզինը ամուսնացել էր և ուներ մեկ տղա,որը հետագայում դարձել էր հաջողակ զինվորական։Որոշ տոհմեր, իրենց համարում են Լի ընտանիքի, Լաո Ցզիի սերունդը՝ ներառյալ Տան դինաստիայի կայսրերը<ref>{{Citation|accessdate=February 8, 2012|title=The Chinese: their history and culture, Volume 1|author=Latourette, Kenneth Scott|quote=T'ai Tsung's family professed descent from Lao Tzu (for the latter's reputed patronymic was likewise Li)|url=https://books.google.com/books?id=ultxAAAAMAAJ&q=family+descent+lao+tzu+patronymic|edition=2|volume=|series=|year=1934|location=|publisher=Macmillan|language=|isbn=|page=191|pages=}}</ref><ref name="Woolf2007 1">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=94NuSg3tlsgC&dq=ancient+civilizations+the+illustrated+guide+mythology&focus=searchwithinvolume&q=Li+Er+Laozi|title=Ancient civilizations: the illustrated guide to belief, mythology, and art|author=Woolf, Greg|publisher=Barnes & Noble|year=2007|isbn=978-1-4351-0121-0|pages=218–19}}</ref><ref name="Hargett2006">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=m21KGsV8ihgC&pg=PA54#v=onepage&q&f=false|title=Stairway to Heaven: A Journey to the Summit of Mount Emei|author=Hargett, James M.|publisher=SUNY Press|year=2006|isbn=978-0-7914-6682-7|pages=54–}}</ref>։ Այն հայտնի է,որպես Լոնգհի Լի տոհմ։Սիպկինսների խոսքերով,նրանցից շատերը,եթե ոչ բոլորը,կասկածի տեղիք են տալիս և համարվում են Լաո Ցզիի գրականության ազդեցության վկաները Չինական մշակույթում<ref>{{Harvtxt|Simpkins|Simpkins|1999|p=12}}</ref>։

 

[[Պատկեր:Laozi_meets_Yin_Xi.PNG|մինի|267x267փքս|Լաո Ցզին հանդպիում է Յին Հինին]]

Արևմտայան քաղաքի դարպասում (կամ թագավորությունում) եղել է Յին Հի դռնապան։Պահակը տեսնելով այդ քաղաքում Լաո Ցզիին խնդրել էր մինչ նրա մահանալը,գրել իր իմաստուն մտքերը՝ երկրի բարելավման համար։ Լաո Ցզիի երկը անվանցվեց «Դաո Դե Ցզի»,թեև գրքի այսօրվա օրինակում կան ավելի վաղ ժամանակներից հավելումներ։ Որոշ պատմվածքներում ասվում է՝պահակը այնքան է տպավորված լինում Լաո Ցզիի աշխատանքով,որ դառնում է նրա հետևորդը և միասին մեկնում են,որից հետո ոչ ոք այլևս նրանց չի տեսնում<ref>{{Harvtxt|Kohn|Lafargue|1998|pp=14, 17, 54–55}}</ref>։ Մեկ ուրիշ պատմության մեջ Մեծ Վարպետը ճանապարհորդելով ամբողջ Հնդկաստանով մեկ կրթում է Սիդհարթա Գաութամային ([[Բուդդա]])։ Մյուսներն էլ պնդում են, թե նա Բուդդան է<ref name="Simpkins 1999 pp 12-132" /><ref>{{Harvtxt|Morgan|2001|pp=224–25}}</ref>։