«Արեգակ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 242.
[[Ծիր Կաթին]] գալակտիկայում կա G2 կարգի ավելի քան 100 միլիոն աստղ։ Ընդ որում, Ծիր Կաթինի աստղերի 85 %-ն ունեն ավելի նվազ պայծառություն, քան Արեգակը (մեծամասամբ [[կարմիր թզուկ]]ներ են)։ Ինչպես և [[Գլխավոր հաջորդականություն|գլխավոր հաջորդականության]] բոլոր աստղերը, Արեգակն էներգիա է արտադրում հելիումի և ջրածինի [[ջերմամիջուկային սինթեզ]]ի միջոցով։
Արեգակը գտնվում է Ծիր Կաթինի կենտրոնից 26 000 [[լուսատարի]] հեռավորության վրա և պտտվում է նրա շուրջ, անելով մեկ պտույտը 225 - 250 միլիոն տարվա ընթացքում։ Արեգակի [[ուղեծրային արագություն]]ը հավասար է 217 կմ/վ՝ այսպիսով, այն անցնում է մեկ լուսատարին 1400 երկրային տարում, իսկ մեկ [[աստղագիտական միավոր]]ը՝ 8 երկրային
Ներկայումս, Արևը գտնվում է Ծիր Կաթինի [[Հայկի ձեռք]]ի ներքին ծայրում [[Պերսևսի ձեռք]]ի և [[Աղեղնավորի ձեռք]]ի միջև, այսպես կոչված [[Տեղային միջաստղային ամպ|«Տեղային միջաստղային ամպում»]] - բարձր խտության գոտում, որը, իր հերթին, գտնվում է նվազ խտություն ունեցող «[[Տեղային պղպջակ]]ում» - ցրված բարձրաջերմ [[միջաստղային գազ]]ի գոտում։ 50 ամենամոտիկ աստղային համակարգերի աստղերից՝ 17 լուսային տարվա սահմաններում՝ Արեգակը հանդիսանում է չորրորդ պայծառության աստղ (նրա [[բացարձակ աստղային մեծություն]]ն է +4,83<sup>m</sup>)։
== Բնութագրեր ==
Արեգակը G2V աստղերի տեսակին («դեղին թզուկ») պատկանող աստղ է, որը կազմում է Արեգակնային համակարգի զանգվածի մոտ 99.86%-ը։ Արեգակի [[բացարձակ աստղային մեծություն]]՝ +4.83 է, որն ըստ գնահատականների ավելի պայծառ է, քան [[Ծիր Կաթին]] գալակտիկայի աստղերի մոտ 85%-ը, որոնց մեծ մասը [[կարմիր թզուկ]]ներ
|last=Than |first=K.
|date=2006
Տող 263.
|doi=10.1086/503158
|ref=harv
}}</ref>:
Արեգակը առաջին սերնդի կամ ծանր տարրերով հարուստ{{efn|name=heavy elements}} աստղ
{{Cite book
|last=Zeilik |first=M. A.
Տող 273.
|publisher=[[Saunders College Publishing]]
|isbn=0-03-006228-4
}}</ref>: Արեգակը հավանաբար ձևավորվել է մոտակա մեկ կամ մի քանի [[գերնոր աստղեր]]ի բռնկման
{{Cite journal
|last=Falk |first=S. W.
Տող 285.
|doi=10.1038/270700a0
|ref=harv
}}</ref>: Սրանով է բացատրվում Արեգակնային համակարգում ծանր քիմիական տարրեր առատությունը (ինչպես օրինակ՝ [[ոսկի]] կամ [[Ուրան (տարր)|ուրան]]) այլ՝ երկրորդ սերնդի աստղերի համեմատ։ Ծանր տարրերը կարող են առաջանալ գերնոր աստղերի բռնկման ընթացքում տեղի ունեցող էնդոթերմիկ միջուկային ռեակցիաների ժամանակ կամ զանգվածեղ երկրորդ սերնդի աստղի ներսում [[նեյտրոնային զավթում|նեյտրոնային զավթման]] միջոցով միջուկային տրանսմուտացիայով։
Արեգակը երկնքի ամենապայծառ մարմինն է՝ −26.74 [[տեսանելի մեծություն|տեսանելի մեծությամբ]]
|last=Burton |first=W. B.
|date=1986
Տող 305.
|bibcode=1998A&A...333..231B
|ref=harv
}}</ref>: Այն մոտավորապես 13 միլիարդ անգամ ավելի պայծառ է, քան հաջորդ ամենապայծառ աստղը՝ [[Սիրիուս]]ը, որի տեսնալեի մեծությունը −1.46 է։ Երկրի և Արեգակի կենտրոնների միջին հեռավորությունը մոտավորապես 1 [[աստղագիտական միավոր]] (մոտ 150,000,000 կմ) է, չնայած հեռավորությունը տարվա եղանակներից կախված փոխվում
|date=31 January 2008
|title=Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000–2020
Տող 311.
|publisher=[[Միացյալ Նահանգների ռազմածովային աստղադիտարան]]
|accessdate=17 July 2009
}}</ref>: Այս միջին հեռավորության դեպքում լույսը Արեգակի հորիզոնից Երկրի հորիզոն է հասնում 8 րոպե 19 վայրկյանում, բայց Երկրի և Արեգակի ամենամոտ կետում լույսը երկու վայրկյան ավելի շուտ է հասնում։ Երկրի կենդանական աշխարհի մեծ մասի համար<ref group="Ն">[[Hydrothermal vent communities]] live so deep under the sea that they have no access to sunlight. Bacteria instead use sulfur compounds as an energy source, via [[Քեմոսինթեզ]].</ref> [[Արեգակնային ճառագայթում|Արեգակի լույսը]] էներգիայի աղբյուր է ([[Ֆոտոսինթեզ]]ի միջոցով<ref name="Simon2001">{{Cite book
|last=Simon |first=A.
|title=The Real Science Behind the X-Files : Microbes, meteorites, and mutants
Տող 321.
}}</ref>), և նրանով է պայմանավորված Երկրի կլիման և եղանակը։
Արգեակը հստակ սահմաններ չունի, բայց ֆոտոսֆերայից վերև բարձրության աճի հետ զուգահեռ ցուցչային կերպով նվազում է
{{Cite book
|last=Beer |first=J.
Տող 331.
|publisher=[[Springer Science+Business Media]]
|isbn=978-3-642-14651-0
}}</ref>: Սակայն, պայմանականորեն Արեգակի շառավիղը համարվում է կենտրոնի և ֆոտոսֆերայի եզրի
{{Cite book
|last=Phillips |first=K. J. H.
Տող 339.
|publisher=[[Cambridge University Press]]
|isbn=978-0-521-39788-9
}}</ref>: Ըստ այս սահմանման՝ Արեգակը գրեթե կատարյալ գունդ է՝ {{val|9|e=-6}} էլիպսայնությամբ
|last=Godier |first=S.
|last2=Rozelot |first2=J.-P.
Տող 349.
|bibcode=2000A&A...355..365G
|ref=harv
}}</ref>, ինչը նշանակում է, որ բևեռային և հասարակածային տրամագծերի տարբերությունը ընդամենը 10 կմ է<ref name="perfect sphere">{{cite web
|last=Jones |first=G.
|date=16 August 2012
Տող 356.
|work=[[The Guardian]]
|accessdate=19 August 2013
}}</ref>։ Մոլորակների մակընթացային ուժերը չափազանց թույլ են և Արգեակի ձևի վրա էական ազդեցություն չեն
|last=Schutz|first=B. F.
|date=2003
Տող 363.
|publisher=[[Cambridge University Press]]
|isbn=978-0-521-45506-0
}}</ref>: [[Հասարակած]]ում Արեգակը ավելի արագ է պտտվում, քան բևեռներում: Այս տարբերությունը պայմանավորված է [[կոնվեկցիա]]յով (ջերմության տեղափոխության պատճառով) և [[կորիոլիսի ուժ]]ով (Արգեակի պտույտի պատճառով)։ Աստղերով սահմանված հաշվարկման համակարգում Արգեակի պտույտի պարբերությունը հասարակածում 25.6 օր է, իսկ բևեռներում՝ 33.5
|last=Phillips|first=K. J. H.
|date=1995
Տող 370.
|publisher=[[Cambridge University Press]]
|isbn=978-0-521-39788-9
}}</ref>:
== Արեգակնային ճառագայթում ==
|