«Լոգոգրամ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Լոգոգրաֆային համակարգերն ընդգրկում են ամենավաղ գրային համակարգերը: Մերձավոր Արևելքի, [[Աֆրիկա|Աֆրիկայի]]յի, Չինաստանի և Կենտրոնական Ամերիկայի առաջին պատմական քաղաքակրթությունները կիրառել են լոգոգրաֆային գրերի տարբեր ձևեր:

Շատ լեզուների համար ամբողջովին լոգոգրամներից բաղկացած գիրը գործնական չէր լինի, <ref>{{cite book|title=Reading the Maya Glyphs|first1=Michael|last2=Van Stone|first2=Mark|date=2001|isbn=978-0500285534|page=18|last1=Coe}}</ref> և այդպիսին գոյություն էլ չունի, բացի մի լոգոգրաֆային գրից, որը հորինվել է արհեստական մի լեզվի՝ [[Տոկիպոնա]]<nowiki/>յի համար: Վերջինս մինիմալիստական լեզու է, որը սահմանափակված է միայն 120 ձևույթով: Լոգոգրաֆային բոլոր համակարգերը, որոնք երբևէ օգտագործվել են բնական լեզուների համար, լոգոգրամների համեմատաբար սահմանափակ համակարգն ընդլայնելու համար հիմնված են ռեբուսի սկզբունքի վրա. նիշերն օգտագործվում են այն պատճառով, որ ունեն հնչյունական որոշակի արժեքներ՝ [[Բաղաձայններ|բաղաձայնային]] կամ վանկային: ''Լոգովանկային համակարգ'' տերմինն օգտագործվում է շեշտելու համար գրերի մասնակի հնչյունային բնույթը, երբ դրանցում տիրապետող է վանկային բնույթը: Ե՛վ հին [[Եգիպտերեն|եգիպտերենումեգիպտերեն]]ում , և՛ [[Չինարեն|չինարենումչինարեն]]ում եղել է հնչյունային այսպիսի տարրերի ձուլում որոշիչների հետ:

** [[Հիերոգլիֆ|Հիերոգլիֆներ]]ներ, [[Հիերատիկ գիր|հիերատիկ գրեր]] և [[Եգիպտերեն|հին եգիպտերեն]]

* [[Մայա գիր]], Չորտի լեզու, Յուկատեկ լեզու և այլ մայա լեզուներ

Լոգոգրաֆային պատմական բոլոր համակարգերում կա նաև հնչյունաբանական տեսանկյուն: Լեզվի յուրաքանչյուր բառի և ձևույթի համար առանձին նշան ունենալը գործնական չէ, հետևաբար անհրաժեշտ է տրված նշանների իմաստներն ու արտասանությունը ինչ որ կերպ զանազանելː Օրինակ [[աքքադերեն]]<nowiki/>ի համար օգտագործվող [[Սեպագիր|սեպագրի]] դեպքում նշանների մեծ մասը օգտագործվում են իրենց հնչյունական հատկությունների համարː Լոգոգրաֆային շատ համակարգերում կան իմաստաբանական/ գաղափարագրական տարրեր, որոնք եգիպտերենում, օրինակ, կոչվում են ''որոշիչներ'', իսկ չինարենում՝ ''արմատներ:''

Տիպիկ եգիպտական կիրառության մեջ լոգոգրամն ընդլայնվում էː Այն կարող է արտահայտել տարբեր արտասանությամբ տարբեր բառերː Այս դեպքում որոշիչների միջոցով նեղացվում է իմաստային շրջանակը, իսկ արտասանական տարրի միջոցով ճշգրտվում է արտասանությունը: Չինարենի դեպքում հիերոգլիֆներն ունեն արտասանական և իմաստային տարրեր, որոնց միջոցով տարբերում են բառերի նշանակությունն ու արտասանությունը: Մայա լեզվի համակարգում լոգոգրամներն ունեին արտասանական մաս, սակայն բացակայում էր գաղափարագրային մասը:

# '''Արմատ-հնչյուն բաղադրյալ բառեր''' կամ '''ֆոնոգաղափարագրեր''', որոնցում մի տարրը՝ արմատը, արտահայտում է բառի իմաստը, իսկ մյուսը՝ հնչյունային մասը, ակնարկում է արտասանությունը: Օրինակ՝ 樑(''liáng'') հիերոգլիֆում 梁( ''liáng)'' ցույց է տալիս բառի արտասանությունը, իսկ 木(փայտ) մոտ է բառի նշանակությանը, այն է՝ «պահող գերան» կամ կամուրջ: <ref>Li, Y., Kang, J.S., 1993. "Analysis of phonetics of the ideophonetic characters in modern Chinese". In: Chen, Y. (Ed.), ''Information Analysis of Usage of Characters in Modern Chinese''. Shanghai Education Publisher, Shanghai, pp. 84–98. {{zh icon}}</ref>

Չինարենում ամենահաճախ կիրառվող հիերոգլիֆները ֆոնոգաղափարագրերն են: Լեզվի զարգացման հետևանքով հիերոգլիֆների հնչյունական մասը կարող է շփոթեցնող լինել ժամանակակից չինարենում: Օրինակ՝ 每 (յուրաքանչյուր) հիերոգլիֆը ստանդարտ [[Մանդարին (լեզու)|մանդարին]]<nowiki/>ում կարդացվում է ''měi'' : Վերջինիս վրա են հիմնված 侮(նվաստացնել), 悔 (զղջալ) և 海 (ծով) հիերոգլիֆները, որոնց արտասանությունը (համապատասխանաբար՝  ''wǔ'', ''huǐ'' և ''hǎi'' ), չնայած նման գրելաձևին, տարբեր է: <ref>[http://lodel.ehess.fr/crlao/document.php?id=1217 <nowiki>[1]</nowiki>], accessed April 22, 2011</ref> <ref>{{cite journal|last=Hanavan|first=Kevin|author2=Jeffrey Coney|year=2005|title=Hemispheric asymmetry in the processing of Japanese script|journal=Laterality: Asymmetries of Body, Brain and Cognition|volume=10|issue=5|pages=413–428|doi=10.1080/13576500442000184}}</ref> <ref>{{cite journal|last=Vedonschot|first=R. G.|author2=La Heij, W.|author3=Paolieri, D.|author4=Zhang, QF.|author5=Schiller, N. O.|year=2011|title=Homophonic context effects when naming Japanese kanji: evidence for processing costs|journal=The quarterly journal of experimental psychology|volume=64|issue=9|pages=1836–1849}}</ref>