«Մաո Ցզե Դուն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Պետական գործիչ
| հայերեն անուն =Մաո Ցզե-Դուն
| բնօրինակ անուն = {{Չինարեն|毛澤東|毛泽东}}
| պատկեր =
| նկարագրություն = Մաո Ցզե-Դունը
| տիտղոս = [[Չինաստանի Կոմունիստական կուսակցություն|Չինաստանի Կոմունիստական կուսակցության]] առաջնորդ
| կարգ-ին = 1
| դրոշ = Danghui.svg
| դրոշ2 = Flag of the Chinese Communist Party.svg
Տող 23 ⟶ 20՝
| փոխնախագահ_2 = Չժու Դե
| մեկնաբանություն_2 = Տիտղոսը ստեղծվեց
| ազգություն = [[Հան չինացի]]
| ծննդյան օր = {{Ծննդյան ամսաթիվ|1893|12|26}}
| ծննդավայր = [[Շաոշան]], {{դրոշավորում|Չինաստան}}
| վախճանի օր = {{Մահվան ամսաթիվ և տարիք|1976|9|9|1893|12|26}}
| վախճանի վայր = [[Պեկին]], {{դրոշավորում|Չինաստան}}
| թաղված = [[Մաո Ցզե-Դունի դամբարան]], [[Պեկին]]
| հայր = Մաո Ժենշեն
| մայր = Վեն Ցիմեյ
| ամուսին = 1)Յան Կայխուեյ<br />2) Խե Ցժիչեն<br />3) Ցզյան Ցին
| ինքնագիր =
| Վիքիպահեստ = Mao Zedong
}}
 
Տող 41 ⟶ 30՝
Մաո Ցզե-Դունը, դեռևս երիտասարդության տարիներին միանալով [[Չինաստանի կոմունիստական կուսակցություն|Չինաստանի կոմունիստական կուսակցության]] (կոմկուսակցություն) կազմին, [[1930]]-ական թվականներին դարձավ [[Ցզյանց]] պրովինցիայի կառավարիչը։ Կարծում էր, որ Չինաստանին անհրաժեշտ էր մշակել հատուկ կոմունիստական գաղափարախոսություններ։<ref>[http://comstol.info/2012/11/obshhestvo/5084-Կարմիր բանակի «Մեծ արշավանքը»]</ref> Չինական Կարմիր բանակի «Մեծ արշավանք»-ից հետո, որտեղ Մառ Ցզե-Դունը ղեկավարներից մեկն էր, նրան հաջողվում է ավտորիտար դիրք զբաղեցնել Չինաստանի Կոմունիստական կուսակցության (ՉԿԿ) կազմում։
 
Գեներալիսիմուս [[Չան Կայխուեյի]]ի զորքերի դեմ ունեցած հաղթանակից հետո (Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության հետ վճռական ռազմական, նյութական և խորհրդատվություն արդյունքում) և [[1949]] թվականի [[հոկտեմբերի 1]]-ին [[Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն]] հռչակումից հետո Մաո Ցզե-Դուն մինչև կյանքի վերջը փաստացի համարվում էր երկրի առաջնորդը։ [[1943]] թվականից մինչ կյանքի ավարտը զբաղեցնում էր չինական կոմկուսակցությունների նախագահի, իսկ [[1954]]-[[1959]] թվականներին [[Չինաստանի Հանրապետություն|Չինաստանի Հանրապետության]] նախագահի պաշտոնը։ [[1950]] թ-ի փետրվարին Մաո Ցզեդունը Իոսիֆ Ստալինի հետ կնքել է Ռուս-չինական փոխօգնության համաձայնագիր: 1956 թվականին ՉԿԿ 8-րդ համագումարը երկրում գլխավոր քաղաքական ուղղություն է հռչակել սոցիալիզմի կառուցումը: Մաոն նախաձեռնել է այսպես կոչված «[[Մեծ թռիչք]]» ([[1958]]–[[1960]] թվականներ) և «Մշակութային հեղափոխության» ([[1966]]–[[1975]] թվականներ) ծրագրերը, որոնք ոչ միայն ձախողվել են, այլև հսկայական վնաս են պատճառել երկրի զարգացմանը։ Դրանք քննադատվել են Մաոյի մահվանից հետո: Մաո Ցզե-Դունի ղեկավարման տարիներին [[Չինաստան]]ում տեղի էին ունենում ճնշումներ, որոնք քննադատվում էին ինչպես կապիտալիստական, այնպես էլ աոցիալիստական երկրներում։ Բացի այդ տվյալ ժամանակներում առկա էր Մաո Ցզե-Դունի անձի պաշտամունքը։ [[1959]] թվականից ձևավորվել է Մաո Ցզեդունի անձի պաշտամունքը. միլիոնավոր օրինակներով տպագրվել է նրա թեզերի ժողովածուն և բաժանվել ժողովրդին: Այդ տարիներին Մաո Ցզեդունի առաջադրած գաղափարատեսական դրույթները մեկնաբանվել են որպես մարքսիզմ-լենինիզմի ստեղծագործական զարգացում:
 
[[1950]] թ-ի փետրվարին Մաո Ցզեդունը Իոսիֆ Ստալինի հետ կնքել է Ռուս-չինական փոխօգնության համաձայնագիր:
1956 թվականին ՉԿԿ 8-րդ համագումարը երկրում գլխավոր քաղաքական ուղղություն է հռչակել սոցիալիզմի կառուցումը: Մաոն նախաձեռնել է այսպես կոչված «<nowiki/>[[Մեծ թռիչք]]<nowiki/>» ([[1958]]–[[1960]] թվականներ) և «Մշակութային հեղափոխության» ([[1966]]–[[1975]] թվականներ) ծրագրերը, որոնք ոչ միայն ձախողվել են, այլև հսկայական վնաս են պատճառել երկրի զարգացմանը։ Դրանք քննադատվել են Մաոյի մահվանից հետո:
Մաո Ցզե-Դունի ղեկավարման տարիներին [[Չինաստան]]ում տեղի էին ունենում ճնշումներ, որոնք քննադատվում էին ինչպես կապիտալիստական, այնպես էլ աոցիալիստական երկրներում։ Բացի այդ տվյալ ժամանակներում առկա էր Մաո Ցզե-Դունի անձի պաշտամունքը։
[[1959]] թվականից ձևավորվել է Մաո Ցզեդունի անձի պաշտամունքը. միլիոնավոր օրինակներով տպագրվել է նրա թեզերի ժողովածուն և բաժանվել ժողովրդին: Այդ տարիներին Մաո Ցզեդունի առաջադրած գաղափարատեսական դրույթները մեկնաբանվել են որպես մարքսիզմ-լենինիզմի ստեղծագործական զարգացում:
1969 թվականի 9-րդ համագումարում Մաոյին հռչակել են ցմահ առաջնորդ, իսկ 1973 թվականի 10-րդ և 1977 թվականի 11-րդ համագումարներում «Մաո Ցզեդունի գաղափարները»՝ մաոականությունը, հայտարարել են պետական գաղափարախոսության հիմք:
 
Մաո Ցզեդունի դամբարանը Պեկինի կենտրոնական հրապարակում է:
 
 
== Անուն ==
Տող 73 ⟶ 57՝
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{Արտաքին հղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:Չինաստանի պատմություն]]
Տող 79 ⟶ 64՝
[[Կատեգորիա:Անձինք նամականիշների վրա]]
[[Կատեգորիա:Անձինք թղթադրամների վրա]]
 
[[Կատեգորիա:1976 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Դեկտեմբերի 26 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:Սեպտեմբերի 9 մահեր]]
[[Կատեգորիա:20-րդ դարի փիլիսոփաներ]]