|
| որդեգրութուն = Same-sex couples are not allowed to adopt
| զինվորական_ծառայություն = Բացահայտ արգելք չկա: Այնուամենայնիվ, ԼԳԲՏ-ի անձինք հայտնաբերվել են իրենց սեռական կողմորոշման պատճառով:
| հակախտրականական_օրենսդրություն = Սեռական կողմնորոշման վրա հիմնված խտրականությունը արգելող որեւէորևէ օրենք չկա
}}
'''Հայաստանում լեսբուհի, գեյ, բիսեքսուալ եւև տրանսգենդեր (ԼԳԲՏ) իրավունքները Հայաստանում''' օրինական եւև սոցիալական բնագավառներում օրենսդրորեն չեն կարգավորվում: Համասեռամոլությունը Հայաստանում 2003 թվականից ի վեր օրինական է եղել: Այնուամենայնիվ, չնայած այն ապաքրեականացվեց, տեղական լեսբուհի, գեյ, բիսեքսուալ եւև տրանսգենդեր (ԼԳԲՏ) քաղաքացիների իրավիճակը զգալիորեն չի փոխվել: ԼԳԲՏ-ի շատ հայեր վախենում են, որ նրանք իրենց ընկերների եւև ընտանիքների կողմից հասարակության կողմից հափշտակվեն, պատճառելով նրանց սեռական կողմնորոշումը կամ գենդերային ինքնությունը: Վերջերս Հայաստանում ԼԳԲՏ համայնքը դարձել է ավելի լավ կապակցված սոցիալական լրատվամիջոցների շնորհիվ, թեեւթեև վախի զգացումը եւև անանունության ցանկությունը մնում են ազգային պահպանողական մշակույթի շնորհիվ:
Հոմոսեքսուալությունը մնում է տաբու թեմա `հայ հասարակության շատ մասերում: 2012-ի ուսումնասիրության ժամանակ հայաստանցի լրագրողների 55% -ը հայտարարել է, որ նրանք դադարեցնում են իրենց հարաբերությունները ընկերոջ կամ բարեկամների հետ, եթե նրանք դուրս գան որպես գեյ: Բացի այդ, այս ուսումնասիրությունը պարզել է, որ հայաստանցիների 70% -ը գտնում է, որ LGBT- ը «տարօրինակ» է: Ավելին, չկա ոչ մի իրավական պաշտպանություն ԼԳԲՏ անձանց համար, որոնց իրավունքները խախտվում են պարբերաբար: Հայերի երիտասարդ սերունդը դեռեւսդեռևս աննկատելի է ԼԳԲՏ-ի բազմաթիվ խնդիրների շուրջ.
ԼԳԲՏ-ի շատ մարդիկ պնդում են, որ իրենց աշխատավայրում կամ իրենց ընտանիքից բռնություն են հնչում, եւև, հետեւաբարհետևաբար, ասվում է, որ չեն բողոքարկել մարդու իրավունքների ոտնահարման կամ քրեական հանցագործությունների մասին:
Այնուամենայնիվ, 2017 թվականից Հայաստանում ճանաչվում են նույնասեռ ամուսնությունները: Բացի այդ, 2011 թ., Հայաստանը ստորագրել է « համատեղ հայտարարություն են ավարտվում բռնարարքներ եւև հարակից մարդու իրավունքների խախտումների հիման վրա սեռական կողմնորոշման եւև գենդերային ինքնության » է Միավորված ազգերի , դատապարտելով բռնության եւև խտրականության ԼԳԲՏ անձանց դեմ:
== Նույն սեռի սեռական գործունեության օրինականությունը ==
1920-1991 թվականների ընթացքում [[Հայաստան|Հայաստանը]] <nowiki/>[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] մասն էր կազմում:
ՄինչեւՄինչեև 2003 թ.թվականը [[Օրենսդիր իշխանություն|Հայաստանի օրենսդրությունը]] հետեւեցհետևեց նախկին Սովետական Միության Քրեական օրենսգրքի 121-րդ բաժինին , որը միայն քրեականացրել է տղամարդկանց միջեւմիջև շփումները: Լեսբի եւև ոչ ներդաշնակ գեյերի սեռը համաձայնեցող մեծահասակների միջեւմիջև օրենքում հստակ նշված չէ որպես քրեական հանցագործություն:
Քրեական օրենսգրքի հատուկ հոդվածը եղել է նույնասեռականների վերաբերյալ 116, 1936 թվականը, իսկ առավելագույն տուգանքը `5 տարի:
2002 թ. Դեկտեմբերին, իսկ <nowiki/>[[Ազգային ժողով|Ազգային ժողովը]] հաստատել է երկրի նոր Քրեական օրենսգիրքը, որտեղ հակագեյ նյութը հանվել է: 2003 թ. Օգոստոսի 1-ին Հայաստանի նախագահ [[Ռոբերտ Քոչարյան|Ռոբերտ Քոչարյանը]] վավերացրեց այն, վերջացրեց հարավկովկասյան երկրներում գեյերի դեմ բռնությունների տասնամյակները:
1996 թ.-ին 7 դատական գործ է հարուցվել եւև 1997 թ. 4-ը օրենքով (Amnesty International- ի 1999 թ. Հայաստանի մասին զեկույց); Եւև 1999 թ . Հունիսի 4-ին ( Եվրոպայի խորհրդի Մարդու իրավունքների եւև իրավական հարցերի հանձնաժողովի կարծիքը, Հայաստան-Դոկ., 8756 - հունիսի 6, 2000 թ.):
2001 թ. Տեղական իրավապաշտպան [[Հելսինկյան Ասոցիացիա|Հելսինկյան Ասոցիացիան]] իր կայքում տեղադրեց 20-ամյա պատմությունը: 1999 թ.-որ երիտասարդը դատապարտվել է 3 ամսվա ազատազրկման սեքսով մեկ այլ մարդու: Նա վերջին դատապարտված է 116-րդ հոդվածով: Իր ցուցմունքներում նա դատապարտել էր բանտապահների չարաշահման եւև վատ վերաբերմունքը, ինչպես նաեւնաև կոռումպացված դատավորը, ով կարճեց իր 1000 դոլարի կաշառքը: Իր գործի միջնորդությունը ստորագրեց Հայաստանում առաջին գեյերի դուրս գալը :
Համաձայնության տարիքը 16 է, անկախ սեռից եւև սեռական կողմնորոշումից:
== Նույն ամուսնության ճանաչում ==
Նույն ամուսնությունը եւև քաղաքացիական միությունները Հայաստանում օրինական չեն եւև Սահմանադրությունը սահմանափակում է ամուսնությունը հակառակ սեռի զույգերին:
2017 թ. Հուլիսի 3-ին Արդարադատության նախարարությունը հայտարարեց, որ արտերկրում իրականացված բոլոր ամուսնությունները գործում են Հայաստանում, այդ թվում, նույն սեռի մարդկանց միջեւմիջև ամուսնությունները: Սա Հայաստանին դարձրեց Էստոնիայից հետո նախկին Սովետական Միության երկրորդ երկիրը, որը ճանաչում է արտասահմանում կատարված նույնասեռ ամուսնությունները:
== Ընդունելիություն եւև ծնողազրկում ==
2017 թ.-ից Հայաստանը թույլ չի տալիս նույնասեռ զույգերին ընդունել երեխաներ, եւև նման օրենսդրության շուրջ հայտնի բանավեճ չկա:
== Խտրականության պաշտպանություն ==
ԹեեւԹեև Հայաստանը տարածաշրջանի առաջին ազգը որը ընդունում է 2008 թ. Դեկտեմբերին ՄԱԿ-ի սեռական կողմնորոշման եւև գենդերային ինքնության մասին հռչակագիրը , համաձայն 2017 թվականից, ԼԳԲՏ անձանց խտրականությունից պաշտպանող օրենսդրություն չկա: Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ Հայաստանում մարդկանց 50 տոկոսը «անտարբեր կգնա», եթե նրանք բռնություն են գործել ԼԳԲՏ անձանց դեմ, ընդգծելով ուժեղ ներդրված մշակութային հոմոֆոբիան:
== Ռազմական ծառայություն ==
Ըստ Հելսինկյան Իրավունքների կոմիտեի, 2004 թվականին ներքին պաշտպանության նախարարության հրամանագիրը արդյունավետ կերպով արգելում է գեյերին տղամարդկանց ծառայել զինված ուժերում: Հայաստանում գեյերը նշվում են որպես «հոգեկան հիվանդ» եւև ուղարկվում է հոգեբույժի:
== Կենսապայմաններ ==
Հակահայկական գենդերային օրենքի վերացման արդյունքում Հայաստանում հայտնաբերվել է զարգացող ԼԳԲՏ իրավունքների շարժման մի շարք նշաններ : 2003 թ. Հոկտեմբերին ԵրեւանումԵրևանում հավաքվեց 15 LGBT- ի մի խումբ, որը ստեղծեց կազմակերպություն, որը սկզբում մկրտվեց GLAG- ի (Gay եւ Lesbian Armenian Group): Սակայն մի քանի հանդիպումից հետո մասնակիցները չկարողացան հասնել իրենց նպատակին:
1998 թ. [[Նյու Յորք|Նյու Յորքի]] հայ գիտնականների եւև լեսբիների հայկական ասոցիացիան հիմնադրվել է ԼԳԲՏ սփյուռքահայերին աջակցելու համար:
Ի աշնանը 2004 թ., Հուշում է այն հայտարարությամբ Արմեն Ավետիսյանը, հիմնադիր ՀԱՄ ( Հայ Արիական Միաբանության առաջնորդ ), ծայրահեղ աջ խմբի, որ որոշ հայ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ են եղել գեյ, տարբեր պատգամավորները նախաձեռնել բուռն բանավեճեր, որոնք հեռարձակել Հանրային հեռուստաալիքի . Խորհրդարանի անդամները հայտարարեցին, որ ցանկացած անդամ, որը գտնում է գեյ լինելը, պետք է հրաժարական տա, Ազգային ժողովի նախագահի խորհրդական Գառնիկ Իսագուլյանի կարծիքը:
2007 թ.-ին, Pink Armenia, մեկ այլ ՀԿ, ի հայտ է խթանել հանրային իրազեկությունը ՄԻԱՎ-ի եւև այլ սեռավարակների ( սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակների ) կանխարգելումը այլեւայլև պայքարել հիման վրա խտրականությունը սեռական կողմնորոշման: Pink- ը հետազոտություն է իրականացնում Հայաստանում ԼԳԲՏ անձանց կարգավիճակի վերաբերյալ, համագործակցելով հոմոֆոբիայի դեմ պայքարելու այլ ՀԿ-ների հետ:
2012 թ. Մայիսին կասկածյալ «Նեա նացիստները» երկու հրդեհ է բռնկվել ԵրեւանիԵրևւանի կենտրոնում `գտնվող պանդոկում: Հայկական լրատվամիջոցները հաղորդել են, որ մայիսի 15-ին տեղի ունեցած երկրորդ հարձակման ժամանակ մի խումբ երիտասարդներ ժամը 6-ի սահմաններում ժամանել էին գեյ DIY ռոք-պանդարի մոտ, որտեղ այրեցին բարը «Ոչ ֆաշիզմը» պաստառի վրա եւև քանդեց նացիստական սվաստիկան պատերին: Սա արագորեն հետեւեցհետևեց առաջին հարձակմանը մայիսի 8-ին, երբ ռոք բուքը նետվեց Rock Pub- ի պատուհանով:
=== Խոսքի ազատություն ===
2013 թ. Հայաստանի ոստիկանությունը առաջարկեց «ոչ ավանդական սեռական հարաբերություններ» եւև «LGBT» «քարոզչություն» իրականացնելը երիտասարդներին օրենքով նմանօրինակ օրենքում, որը նման էր ռուսական գիշերային օրենքին: Ոստիկանության մամուլի քարտուղար Աշոտ Ահարոնյանը հայտարարեց, որ օրինագիծը առաջարկել է հանրության կողմից միասեռականության տարածման վախի պատճառով: Բացի այդ, ՀԿ-ները, այդ թվում `« Pink Armenia »-ն, պնդում էին, որ դա հանրության շրջանում տարբեր հասարակական-քաղաքական հարցերից շեղելու փորձ էր: Օրինագիծը վերջապես չկարողացավ անցնել:
=== Իրավունք թերթի միջադեպը ===
[[Պատկեր:Իրավունք.png|մինի|Իրավունք թերթի պատկերը 2012-2016]]
2014 թ. Մայիսի 17-ին «Իրավունք» թերթը լույս է տեսել մի հոդված, որտեղ նշվում էր տասնյակ մարդկանց ֆեյսբուքյան հաշիվների ցանկը Հայաստանի ԼԳԲՏ համայնքից `կոչելով նրանց« zombies »եւև մեղադրեց նրանց միջազգային հոմոսեքսուալ լոբբիի շահագրգռվածությունը: Այդ թերթի դատի են տվել եւև տեղափոխվելւ հայկական վերաքննիչ դատարանին, որտեղ դատավորները գտել է, որ այդ թերթը չի վիրավորել, որեւէորևէ մեկին, եւև հրամայել է հայցվորներին վճարել 50.000 դրամ, որպես փոխհատուցում թերթի եւև նրա խմբագիր Հովհաննես Գալաջյանի. Շատերը տեսնում են սա համահունչ Հայաստանի քայլ հեռու Եվրոպական Միության , քանի որ այն կողմ է քվեարկել է միանալ Եվրասիական տնտեսական միությանը հիմնականում գերակշռում է հիմնականում հոմոֆոբիկ [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի]]:
=== ԼԳԲՏ թեմատիկ պաստառների հետ կապված սկանդալ ===
| 