«Մարատհական կայսրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Սկզբնական շրջանում պետության մայրաքաղաքը եղել է Ռայգադ գյուղաքաղաքը, իսկ հետագայում այն տեղափոխվում է [[Պունա]]<ref name="չ" />:

[[1526 թվական|1526 թվականի]] [[Ապրիլի 21|ապրիլի 21-ին]] [[Հնդուստան թերակղզի|Հինդուստան թերակղզու]] տարածքում (ժամանակակից [[Հնդկաստան|Հնդկաստանի]], [[Պակիստան|Պակիստանի]] և [[Աֆղանստան|Աֆղանստանի]] տեղում) ստեղծվեց մուսուլմանական [[Մեծ Մողոլների կայսրություն|Մեծ Մողոլների կայսրությունը]]: Պետության ստեղծողը [[Զահիրեդդին Մուհամմեդ Բաբուր|Զահիրեդդին Մուհամմեդ Բաբուրն]] էր: Նրա ժառանգորդները կառավարում են Հնդկաստանում մինչև [[19-րդ դար|19-րդ դարը]]՝ [[1858 թվական|1858 թվականը]]<ref name=չ>[https://books.google.am/books?id=meN0GwpRWhUC&pg=PA97&redir_esc=y Միջնադարյան Հնդկաստանի պատմությունը], Միջնադարյան հնդկական հարստություն, Մարատհական կայսրության ստեղծումն ու անկումը</ref>:

Դեռևս [[1674 թվական|1674 թվականին]] մարատհական ծագում ունեցող խոշոր ավատատեր [[Շիվազի|Շիվազին]] հրաժարվեց Բաջապուրի սուլթանության գերիշխանությունից և ընդունեց արքայի տիտղոսը: Դարավոր դադարից հետո [[Հնդուստան թերակղզի|Հինդուստան թերակղզում]] [[Իսլամ|իսլամադավան]] [[Մեծ Մողոլներ|մողոլների]] պետությունների կողքին ստեղծվեց հինդուիստական երկիր<ref name="չ" />:

Շիվազիի որդիներից Սամբհաջին հաղթելով իր եղբայր Ռաջարամին իրեն հռչակեց երկրի առաջնորդ: Նա որդեգրեց իր հոր վարած զավթողական քաղաքականությունը: Նրա կառավարման տարիներին Մեծ Մողոլները ռազմախուժեցին Մարատհական պետության տարածք: Նրանց դեմ ելան քոչվոր մարահական ցեղերը, որոնք կռվում էին հանուն իրենց հայրենիքի: [[Հնդկաստան|Հնդկաստանում]] սկսվեց մողոլա-մարատհական պատերազմը, որը պատմության մեջ հայտնի է նաև ''Դեկանյան պատերազմ'' անվանումով<ref>[https://books.google.am/books?id=2RKTigrrP1cC&pg=PA13&redir_esc=y Պատերազմներ ընդեմ Հնդկաստանի մուսուլմանական տիրապետության]</ref>:

Իսլամադավան մողոլների դեմ մարտերում Մարատհական պետության կողքին կռվում էին նաև Բուջապուրի և Հոլկոնդայի սուլթանությունները: [[1689 թվական|1689 թվականին]] Սամբհաջին գահընկեց է արվել, իսկ 1700 թվականին՝ վախճանվել: Սամբհաջիին փոխարինեց վերջինիս եղբայրը՝ Ռաջարամը: Նրա կառավարման տարիներին ևս շարունակվել է իր նախորդի օրոք բռնկված պատերազմը: [[1707 թվական|1707 թվականի]] մայիսին վերջապես պատերազմն ավարտվեց: Պատերազմի արդյունքներ կարելի է նշել մաղոլների իշխանության թուլացումն ու մարատհների ամրապնդումը: Նույն թվականին Ռաջարամի այրի կինը՝ Թարաբայը, գահընկեց եղավ և նրան փոխարինեց Շահուջին, ով Սամբհաջի որդին էր<ref>[https://books.google.co.in/books?id=bXWiACEwPR8C&pg=PR21&lpg=PR21&dq=Sailendra+Nath+Sen+Peshwa+Balaji+Vishwanath+1713&source=bl&ots=kqD8F2YvO6&sig=1MMsEikuGFk63yB20StrqSuIVRc&hl=en&sa=X&ei=6oGCVd7cDZLs8AX-3574DA&ved=0CC4Q6AEwAw#v=onepage&q=Sailendra%20Nath%20Sen%20Peshwa%20Balaji%20Vishwanath%201713&f=false Ժամանակակից Հնդկաստանի առաջադեմ պատմությունը], Մարատհական կայսրությունը Հնդկաստանի տարածքում, պատմություն և տեղագրություն</ref>:

Նա սկսեց վարել կենտրոնախույս քաղաքականություն, որը և շարունակվեց կայսրության մյուս առաջնորդների կողմից: Երբեմնի հզոր Մարատհական պետությունը լճացման ուղին էր բռնել: Դրան նպաստեցին [[1775 թվական|1775 թվականից]] սկսված անգլիական արշավանքները<ref>Մ. Ռ. Քանտակ (1993). [https://books.google.am/books?id=cdXnVOKKkssC&pg=PA18&redir_esc=y Անգլո-մարատհական պատերազմ, 1774–1783], Խոշոր ճակատամարտերի ռազմական ուսումնասիրություններ ISBN 978-81-7154-696-1</ref>: Անգլո-մարատհական պատերազմներն ավարտվեցին [[1818 թվական|1818 թվականին]]: Հաջորդ տարում՝ 1819 թվականին գահընկեց է արվում մարատհների վերջին թագավորը՝ Փրատապ սինգը, իսկ 1820 թվականի [[Սեպտեմբերի 21|սեպտեմբերի 21-ին]] Մարատհական կայսրությունը վերջնականապես կործանվեց՝ բռնակցվելով Բրիտանական Հնդկաստանին: