|
| կայք =
}}
'''Դեր Զոր''' կամ '''Դեյր-էլ-Զոր''' ({{lang-ar|دير الزور}}), քաղաք [[Սիրիա]]յի արևելքում, [[Եփրատ]] գետի աջ ափին, ալ-Ռակկա-Բաղդադ գետային ճանապարհին և Պալմիրա-Ֆաջամի ավտոմայրուղու վրա:վրա։ Համանուն [[Դեյր-էլ-Զորի մարզ]]ի վարչական կենտրոնն է:է։ Հեռավորությունը Դերզորից մինչև [[Դամասկոս]] կազմում է 432 կմ, Հալեպ՝ 320 կմ:կմ։ Ըստ 2004 թվականի մարդահամարի քաղաքի բնակչություն կազմում է 211,587 մարդ:մարդ։ Դերզորը գյուղատնտեսական շրջանի կենտրոն է, որտեղ զարգացած է անասնապահությունը, հացահատիկային բուսաբուծություն և բամբակի աճեցում:աճեցում։ Սիրիացիները կոչվում են քաղաքը «Անապատի մարգարիտ»: [[Սիրիական անապատ]]ում թեթև [[նավթ]]ի բացումից հետո քաղաքը դարձավ Սիրիայի նավթահանության արդյունաբերության կենտրոն:կենտրոն։ Քաղաքում լավ զարգացած է տուրիստական ինֆրաստրուկտուրան՝ ռեստորաններ գետի ափին, մինչև 5-աստղանի հյուրանոցներ (Ֆուրատ ալ-Շամ և Բադիյաթ ալ-Շամ), տրանսպորտային հանգույց անապատով ճամփորդության համար և օդանավակայան ([[IATA]] կոդը՝ DEZ) Ալ Ջաֆրա արվանձանում:արվանձանում։ Քաղաքի մոտ աղի մշակման գործեր են ընթանում:ընթանում։ 1920-ական թվականներին ֆրանսիացիները կախովի կամուրջ են սարքել Եփրատի վրայով:վրայով։
== Անվանում ==
Անվանումը կազմված է [[արաբերեն]] ''դեյր'' «վանք» և ''զոր'' «անտառ» բառերից, քանի որ քաղաքի դիմաց գետի մեջ գտնվող կղզին հնում անտառապատ է եղել, իսկ քաղաքը՝ [[իսլամ|մինչմահմեդական]] շրջանում եղել է [[Նեստորականություն|նեստորական]] եկեղեցու թեմ:թեմ։<ref>{{cite book|author=Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան |title=Աշխարհագրական անունների բառարան |publisher=«Լույս» |location=Երևան |year=1987 |page=}}</ref>
== Հայոց ցեղասպանություն ==
[[Պատկեր:Armenian Genocide Museum in Der Zor Syria.jpg|մինի|աջից|240px|[[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] թանգարանը [[Սիրիա]]յի Դեյր-էլ-Զոր քաղաքում]]
Դերզորը և նրա շրջակա անապատը երիտթուրքական կառավարության ընտրությամբ դարձան [[Արևմտյան Հայաստան]]ի և Թուրքիայի հայաբնակ շրջաններից տեղահանված հայ գաղթականների համակենտրոնացման վայր:վայր։ 1915 թվականի հունիսին [[Հալեպ]]ում ստեղծվեց կառավարական մարմին՝ «Հայերի տեղահանման գործերի կոմիտե», որի խնդիրն էր իրագործել անապատներում հայերի ոչնչացման ծրագիրը:ծրագիրը։ Ամռանը և աշնանը Հալեպում [[Ալ-Բաբի շրջան|Բաբում]], [[Մեսքենե]]ում, [[Ռաս ուլ-Այնի կայանատեղի|Ռաս ուլ Այնում]], [[ալ-Ռակկա]]յում, Հալեպի նահանգի մյուս բնակավայրերում և դրանց շրջակայքում կուտակվեցին հայ գաղթականների հոծ զանգվածներ՝ քշված [[Կոստանդնուպոլիս]]ից և շրջաններից, [[Հռոդոս]]ից, [[Նիկոմեդիա]]յից, Պարտիզակից, [[Ադաբազար]]ից, [[Անկարա]]յից, [[Սեբաստիա]]յից, [[Մալաթիա]]յից, [[Մուշի գավառ|Մուշ]]ից, [[Սասուն]]ից, [[Կիլիկիա]]յից և այլ վայրերից:վայրերից։ [[1915]] թվականի [[սեպտեմբերի 9]]-ին Հալեպի նահանգապետին հրաման տրվեց Դերզորից անապատները քշել բոլոր հայերին՝ տղամարդկանց ու կանանց, ծերերին ու երեխաներին:երեխաներին։ Հետագա 5-6 ամիսներին նման հրամանները կրկնվեցին՝ ամեն անգամ դառնալով հազարավոր հայերի մահվան պատճառ:պատճառ։ Կարգադրված էր անապատ տարվող գաղթականներից բռնագրավել սննդամթերքը՝ ստեղծելով արհեստական սով, որի պատճառով մարդիկ ստիպված կերել են այն, ինչ պատահել է:է։ Թուրք պաշտոնյաները փորձել են հայերի դեմ տրամադրել արաբներին:արաբներին։ Սակայն Հալեպից մինչև Դերզոր արաբներն օգնել են, պատսպարել հայերին, հատկապես փրկել են երեխաներին անխուսափելի մահից:մահից։
Դերզորում և շրջակա անապատներում 1915 թվականի ընթացքում զոհվեց շուրջ 200.000 հայ գաղթական:գաղթական։ Փոքրաթիվ փրկվածները հետագայում ի լուր աշխարհի ծանուցեցին թուրք, վայրագությունների իրական չափերի ու կիրառման, ապրած ու տեսած սարսափների մասին:մասին։<ref>Հայկական հարց հանրագիտարան, 2003 թվական</ref>
== Միջազգային հարաբերություներ ==
Դեյր-էլ-Զորում գործում է [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] հյուպատոսությունը:հյուպատոսությունը։ Պատվոր հյուպատոս՝ Սուրեն Վարդանյան<ref>[http://www.mfa.am/hy/consulates2/sy/ «Հայաստանի հյուպատոսություներ:Սիրիա»:] [[Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարություն]]: Վերցված է 25 Փետրվար 2015:</ref>:
=== Քույր քաղաքներ ===
|
