|
'''Հյուսիսային Վերածնունդ''',15-16-րդ դարերի մշակույթ,որը հատուկ է Իտալիայից հյուսիս ընկած եվրոպական երկրներին:
== Պատմություն ==
«Հյուսիսային վերածնունդ» տերմինը պայմանական է:
«Հյուսիսային վերածնունդ» տերմինը պայմանական է: Իտալական վերածննդի շրջանի արվեստը զարգացել է [[անտիկ հունահռոմեական արվեստ]]ի հիմանհենքի վրա: Հյուսիսային վերածնունդըվերածնունդը՝ որոշակի բնութագրական առանձնահատկություններով սերտորեն կապված է իտալական վերածննդի հետ՝հետ որոշակի բնութագրական առանձնահատկություններով: Հյուսիսային վերածնունդը ընդգրկումներառում էրէ իր մեջ [[Նիդերլանդներ]]ը, [[Գերմանիա]]ն և [[Ֆրանսիա]]ն: 15-16-րդ դարերում Եվրոպայում տեղի էին ունենում բուռն զարգացումներ.զարգացումներ՝ կրոնական բախումներ, գերմանական ''[[Ռեֆորմացիա]]ն'',: ինչըՎերջինս հետագայում վերածվեց քրիստոնեական պատերազմի: Մշակութաբանության և արվեստաբանության մեջ առանձնացնումառանձնացվում են գերմանական, նիդերլանդական, ֆրանսիական, իսպանական, անգլիական, լեհական վերածնունդները:
[[Պատկեր:Dürer - Selbstbildnis im Pelzrock - Alte Pinakothek.jpg|250px|մինի|Ալբրեխտ Դյուրեր,Ինքնադիմանկար]]
== Տարբերությունը իտալական վերածննդից ==
Հոգևոր վերափոխությունները Եվրոպայում սկսվեցին 12-րդ դարում՝ կապված [[միջնադար]]յան քաղաքային մշակույթի վերելքի հետ, կապված: Ինչնայն արտահայտվում էր գործունեության նոր ձևերով՝ ինտելեկտուալ և մշակութային:Մասամբ կապվում է սխոլաստիկ գիտությունների,անտիկ ժամանակաշրջանի նկատմամբ հետաքրքրության զարթոնքի, անձի հոգևոր և աշխարհիկ ինքնագիտակցման, [[գոթական ոճ]]ի հետ:
Հոգևոր վերափոխման գործընթացը ընթանում էր երկու ուղով.
# աշխարհիկ հումանիստական աշխարհընկալման տարրերի զարգացման
# հոգևոր գաղափարների զարգացման
Այս երկու ուղիները հաճախ հանդիպում էին կամ զուլվում միմյանց,սակայն հիմնականում հանդես էին գալիս որպես հակադիր ճյուղեր: Առաջին ուղով ընթանում էր Իտալիան, երկրորդով՝ [[Հյուսիսային Եվրոպա]]ն՝ դեռևեսդեռևս հասուն գոթիկայինգոթիկայի ձևով,ձևով՝ նատուռալիստական նատուրալիստական դետալներով:<ref> Гращенков В. Н. Портрет в итальянской живописи Раннего Возрождения. М., 1996. C. 44</ref>
Իտալական վերածնունդը մինչև 1450 թվականթվականը այլորևէ երկրներիերկրի վրա որևէ ազդեցություն չի ունեցել: 1500 թվականից հետո ոճըայն տարածվեց ամբողջ աշխարհով, սակայն ուշ գոթական ազդեցությունները պահպանվեցին նույնիսկ [[բարոկկո]] դարաշրջանում:
Հիմնական տարբերություններն են՝ գոթական արվեստի ազդեցությունը, անտիկ ժառանգության և անատոմիայի նկատմամբ ուշադրության պակասը, նկարչության մանրակրկիրտ և մասնատված տեխնիկան: Բացի այդայդ՝ կարևոր գաղափարական բաղադրիչ էր Ռեֆորմացիան:
Գերմանական վերածննդի ձևավորման վրա կարևոր դեր է խաղացել տնտեսական գործոնը՝ գրքատպագրությունը,տեքստիլ արտադրությունը,լեռնահանքային գործի զարգացումը:
Եվրոպայի հարավում՝հարավում ռոմանական երկրների աշխարհընկալման ձևավորման վրա հսկայական նշանակություն ունեցավ անտիկ ժառանգությունը, ինչը չի նկատվում հյուսիսային վերածննդում,. այն հանդես է գալիս միջնորդավորված: Այս շրջանի ներկայացուցիչների վրա ավելի շատ ակնհայտ է գոթական արվեստի ազդեցությունը:
Այս շրջանի համար որպես սկզբնաղբյուր հանդես եկավհանդիսացավ Մարտին Լյութերի կողմից «Աստվածաշնչի» թարգմանությունը:
Հյուսիսային վերածննդի ամենահայտնի օրինակներընմուշներում ներկայացված են ֆլամանդա-հոլանդական և գերմանական կերպարվեստում:
== Ներկայացուցիչներ ==
[[Պատկեր:Van Eyck - Arnolfini Portrait.jpg|250px|մինի|Յան վան Էյք,Առնոլֆինի ամուսինները]]
Նիդերլանդներում և Ֆլանդրիայում,Ֆլանդրիայում՝ [[Յան վան Էյք]], [[Հումբերտ վան Էյք]], [[Հուգո վան դեր Գուս]]: Երկրորդ սերնդի վարպետներն են [[Կվենտին ՄասսեյսՄասսեյսը]] , [[Բերնար վան ՕրլեյՕրլեյը]]:Ավելի ուշ շրջանի գործիչներ են՝են [[Հերոնիմուս ԲոսխԲոսխը]], [[Պիտեր ԲրեյգելԲրեյգելը]]:
Գերմանիա,Գերմանիայում՝ [[Ալբրեխտ ԴյուրերԴյուրերը]], [[Մատտիաս ԳրյունեվալդԳրյունեվալդը]], [[Լուկաս Կրանախ ԱվագԱվագը]], [[Ալբրեխտ ԱլթդորֆերԱլթդորֆերը]],[[Հանս ՀոլբեյնՀոլբեյնը]], [[Հանս ԲալդունգԲալդունգը]], [[Վոլֆ ՀումբերՀումբերը]]:
Շվեյցարիա, [[Հանս Հոլբեյն]](Բազելյան շրջան–1515-1532), Նիկլաուս Մանուելը՝ Դեյչ(Դոյչ) մականվամբ,Հանս Լեու Կրտսեր, Հանս Ֆրիզը և Ուրս Գրաֆ: ▼
▲Շվեյցարիա,Շվեյցարիաում՝ [[Հանս ՀոլբեյնՀոլբեյնը]](Բազելյան շրջան–1515- 15321532թվականներ), Նիկլաուս Մանուելը՝ Դեյչ(Դոյչ) մականվամբ,Հանս Լեու ԿրտսերԿրտսերը, Հանս Ֆրիզը և Ուրս ԳրաֆԳրաֆը:
ՖրանսիայումՖրանսիայում՝ նկարիչներ Ժան ՖուկեՖուկեն, Ժան ԿլուեԿլուեն, ֆրանսուաՖրանսուա ԿլուեԿլուեն, [[Ժան ԳուժոնԳուժոնը]], Մարկ ԴյուվալԴյուվալը, Ֆրանսուա ԿենելԿենելը, ինչպես նաև Դյումսե արքունական նկարչական դինաստիայի ներկայացուցիչները՝ Դանիել ԴյումստեԴյումստեն, Կոսմ ԴյումստեԴյումստեն, Ժոֆֆրուա ԴյումստեԴյումստեն, Էտեն Դյումստե,Դյումստեն: վաղՎաղ շրջանի ներկայացուցիչներներկայացուցիչ ենէ Ռոգիր վան դեր ՎեյդենՎեյդենը: ▼Այս դարաշրջանի յուրօրինակ ներկյացուցիչ էրէ նաև Ժան ԴյուվենԴյուվենը, ով չէր մտնում ավանդական ներկայացուցիչների շրջանակի մեջ: ▼
Մեծ Բրիտանիա : նկարիչ-մանրանկարիչ Իսահակ Օլիվեր, ՈՈւ.Շեքսպիր. (հայտնի է իր սոնետներով,ողբերգություններով և կատակերգություններով ,նկարիչ-մանրանկարիչ Իսահակ Օլիվեր): ▼
[[Իսպանիա ,: Միգել Սերվանտես]] ՝ [[դասական գրականության]] գլուխգործոցներից մեկի՝ [[«Դոն ԿիխոտԿիխոտի »]] -ի հեղինակ հեղինակը: ▼
▲Ֆրանսիայում նկարիչներ Ժան Ֆուկե, Ժան Կլուե, ֆրանսուա Կլուե, [[Ժան Գուժոն]], Մարկ Դյուվալ, Ֆրանսուա Կենել,Դյումսե արքունական նկարչական դինաստիայի ներկայացուցիչները՝ Դանիել Դյումստե, Կոսմ Դյումստե, Ժոֆֆրուա Դյումստե, Էտեն Դյումստե, վաղ շրջանի ներկայացուցիչներ են Ռոգիր վան դեր Վեյդեն:
▲Այս դարաշրջանի յուրօրինակ ներկյացուցիչ էր Ժան Դյուվեն,ով չէր մտնում ավանդական ներկայացուցիչների շրջանակի մեջ:
▲Մեծ Բրիտանիա, Ո.Շեքսպիր.հայտնի է իր սոնետներով,ողբերգություններով և կատակերգություններով,նկարիչ-մանրանկարիչ Իսահակ Օլիվեր:
▲[[Իսպանիա, Միգել Սերվանտես]] [[դասական գրականության]] գլուխգործոցներից մեկի՝ [[«Դոն Կիխոտ »]]-ի հեղինակ:
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
| 