«Պալոմարյան աստղադիտարան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Կատեգորիայի տեղափոխում: Կատեգորիա:Կալիֆորնիա → Կատեգորիա:Կալիֆոռնիա |
No edit summary |
||
Տող 12.
'''Պալոմարյան աստղադիտարան''' ({{lang-en|Palomar Observatory}}), մասնավոր [[աստղադիտարան]] [[Կալիֆոռնիա]]յի [[Սան Դիեգո շրջան (Կալիֆոռնիա)|Սան Դիեգո շրջան]]ում [[ԱՄՆ]]-ում, գտնվում է 145 կիլոմետր հարավ-արևելք [[Մանունթ-Վիլսոնյան աստղադիտարան]]ից, Պալոմար լեռան վրա։ [[Աստղադիտարանների կոդերի ցանկ|Աստղադիտարանի կոդերն]] են` «675», ինչպես նաև` «261» [[Երկնքի թվային դիտարկում]] և «644» [[Մերձ-Երկրյա Աստերոիդների Հետևում|NEAT]] ծրագրերի համար։ Աստղադիտարանը պատկանում և կառավարվում է [[Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտ]]ին (Կալտեխ)։ Աստղադիտարանը այս պահին բաղկացած է չորս հիմնական գործիքներից` 200-[[դյույմ]]անոց (5,08 մ) [[Հեյլի աստղադիտակ]], 48-դյույմանող (1,22 մ) Սեմուել Օշինի աստղադիտակ, 18-դյույմանոց [[Շմիդտի ռեֆլեկտոր]] և 60-դյույմանոց [[ռեֆլեկտոր]]: Այստեղ է գտնվում նաև [[Պալոմարյան ինտերֆերոմետր]]ը։
Հիմնվել է [[1928]] թվականին։ [[1948]]—[[1967]] թվականներին Մաունթ Պալոմարի աստղադիտարանի 504 սմ-անոց աստղադիտակը ամենամեծն Էր աշխարհում (մինչև ԽՍՀՄ-ում 6մ-անոց աստղադիտակի շարք մտնելը)։ Մյուս աստղադիտակներից ամենանշանավորը Շմիդի 122սմ-անոց խոշորագույն աստղադիտակն Է, որով ստացված լուսանկարները լայնորեն օգտագործվում են աշխարհի շատ աստղադիտարաններում և սկզբնաղբյուր են ծառայել բազմաթիվ կարևորագույն աշխատանքների համար։ Մաունթ Պալոմարի աստղադիտարանում զբաղվում են աստղերի, միգամածությունների ու գալակտիկաների ուսումնասիրությամբ։ Այստեղ են կատարվել մի շարք կարևորագույն հայտնագործություններ (սպիտակ թզուկ աստղեր, ռադիոգալակտիկաներ, քվազարներ, կոմպակտ գալակտիկաներ և այլն)։ Ֆ․ Ցվիկիի ղեկավարությամբ հայտնաբերվել և ուսումնասիրվել է գերնոր աստղերի մեծ մասը։
Մաունթ Պալոմարի աստղադիտարանում են ստեղծվել երկնքի Պալոմարյան զննության երկգույն քարտեզները։ Մաունթ Պալոմարի աստղադիտարանը գործնական կապեր ունի [[Բյուրականի աստղադիտարան]]ի հետ․ հայ և ամերիկյան աստղագետները, 504սմ-անոց աստղադիտակի օգնությամբ, համատեղ հետազոտություններ են կատարել Բյուրականի աստղադիտարանի աշխատակիցների հայտնաբերած գալակտիկաների ու դրանց խմբերի ուսումնասիրման ուղղությամբ։ [[1949]] թվականին Մաունթ Պալոմարի աստղադիտարանը և Մաունթ Վիչսոնի աստղադիտարանը վարչականորեն միավորվել են։
* Տես նաև [[Հեյլի աստղադիտարաններ]])
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.astro.caltech.edu/observatories/palomar/ Կալտեխի կայքի էջ, նվիրված Պալոմարյան աստղադիտարանին]
* [http://lyra.colorado.edu/sbo/sboinfo/readingroom/poss.html Պալոմարյան աստղադիտարանում սստղային երկնքի հետազոտությունների ավարտի մասին հաշվետվություն]
{{ՀՍՀ|հատոր=7|էջ=364}}
[[Կատեգորիա:Աստղադիտարաններ ԱՄՆ-ում]]
| |||