«Բրանդենբուրգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ կետադրական
չ մաքրվեց, փոխարինվեց: — → - (2), ։ → : (62) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 49.
|Ծանոթագրություններ = }}
 
'''Բրանդենբուրգ''' ({{lang-de|Brandenburg}}), երկրամաս [[Գերմանիա]]յում։յում: Մայրաքաղաքը՝ [[Պոտսդամ]]։:
 
== Անվան ծագումը ==
Անվան ծագման վերաբերյալ կան բազմաթիվ տեսություններ։տեսություններ: Սլավոնական տեսության համաձայն՝ Բրանդենբուրգ քաղաքի անունը առաջացել է սլավոնական «Бранибор» կամ «Бранный Бор» բառերից, այսինքն՝ «պաշտպանական անտառ (սահմանային)»<ref>«Միայն բնակչության աճի, ցեղի, տոհմի վերափոխման ժամանակ է, երբ անհրաժեշտություն է առաջանում պահպանել բնիկ տարածքը․ վերջինս հայտարարվում է ցեղի ձևական արժեք։արժեք: Տարածքների միջև գրեթե չեզոք միջակայք է․ ավանդույթը գրեթե ունիվերսալ է՝ միաժամանակ գտնված և՛ Հյուսիսային Ամերիկայի հնդկացիների, և՛ հին գերմանացիների, և՛ սլավոնացիների մոտ»[http://ru.wikisource.org/wiki/%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A2%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D1%8B%D1%82%D0%B0]; [http://ru.wikisource.org/wiki/%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3_%28%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%29].</ref>։: Մեկ այլ տեսության համաձայն՝ անունը ծագում է «brenan» ({{lang-de|brennen}} վառել, այրել) բառից և նշանակում է «քաղաք՝ առաջացած այրված անտառի փոխարեն»։: Համաձայն երրորդ տարբերակի՝ քաղաքի և հողատարածքի անունը կապված է Սուրբ Բրենդանի եկեղեցու անվան հետ՝ հիմնված այս վայրերում VII—VIIIVII-VIII դարերում իռլանդացի միսիոներների կողմից։կողմից:
 
== Աշխարհագրություն ==
Բրանդենբուրգը գտնվում է Հյուսիս–Գերմանական դաշտավայրի արևելքում, արևմուտքում սահմանակից է Սաքսոնիա–Անհալտին, հյուսիսում՝ Մեկլենբուրգ– Առաջնային Պոմերիանիայի, արևելքում՝ [[Լեհաստան]]ի, հարավում՝ Սաքսոնիայի Ազատ պետության հետ։հետ: Բրանդենբուրգի սիրտը [[Բեռլին]]ն է, որը, սակայն, չի մտնում երկրամասի կազմի մեջ։մեջ: Տարածաշրջանի 30 %–ը անտառներ են։են: Բրանդենբուրգի տարածքով անցնում է Միջգերմանական ջրանցքի արևելյան հատվածը։հատվածը:
 
== Պատմություն ==
[[Պատկեր:Albert I of Brandenburg.jpg|220px|մինի|ձախից|Ալբերտ I Բրանդենբուրգ]]
Ներկայումս մի քանի աղբյուրներով նշվում է, որ գերմանական ցեղերը, այնպիսիք, ինչպես սեմնոնները և այլք, լքել են ժամանակակից Բրանդենբուրգի տարածքը Ժողովուրդների մեծ գաղթի ժամանակ, իսկ ազատված տարածքներում «առաջացան» սլավոնական խմբերը։խմբերը: Մի շարք հետազոտություններ ապացուցում են, որ «գերմանական ցեղերի» մի քանի անուններ, շատ նման են Արևելյան Գերմանիայում, այդ թվում և Բրանդենբուրգում բնակված սլավոնական ցեղերի անուններին․ սրանից ենթադրվում է, որ սլավոնացիները եկել են այս հողեր բնակվելու «Ժողովուրդների մեծ գաղթի ժամանակ», չնայած, որ այս տեղեկությունը լիովին հաստատված և փաստարկված չէ։չէ:<ref name="kob">[http://historic.ru/books/item/f00/s00/z0000115/st000.shtml Վենիամին Պավլովիչ Կոբիչև «Սլավոնացիների նախահայրենիքի փնտրտուքներում»]</ref>
 
[[Գերմանացիներ]]ի՝ արևելք տեղափոխվելու առաջին փուլում՝ [[929]] թվականին, արևելյան ֆրանկների թագավոր Հենրիխ I Թռչնորսը գրավեց հևելների տարածքը և միացրեց տարածքները [[տուրքեր]]ի միջոցով։միջոցով: Սլավոնացիների քրիստոնեականացման համար հիմնվեցին Հաֆելբերգի և Բրանդենբուգի եպիսկոպոսությունները, որ ենթարկվում էին Մարգեբուրգի եպիսկոպոսությանը։եպիսկոպոսությանը: Աստիճանաբար աճող լարված իրավիճակում ցեղերը միավորվեցին Լյուտիչի միության մեջ։մեջ: [[983]] թվականին նրանց կողմից բարձրացրած ապստամբության ընթացքում սլավոնացիները կարողացան վերադարձնել իրենց հողերը։հողերը: Մոտ հարյուր տարի գերմանացիների՝ այդ տարածքները վերանվաճելու փորձերը ձախողվում էին։էին: Սակայն Սուրբ Հռոմեական կայսրության և [[Լեհաստան]]ի թագավորության նվաճողական քաղաքականության հետևանքով տարածքն անընդհատ գտնվում էր ռազմական դրության մեջ։մեջ:
 
[[1150]] թվականին մահանում է հևելների իշխան Պրիբիսլավ–Հենրիխը։Պրիբիսլավ–Հենրիխը: Նրա հողերը ժառանգաբար փոխանցվեցին Ալբրեխտ Արջին։Արջին: Սակայն այդ հողերին էր հավակնում նաև Յաքսան Կոպանիցայից՝ շպրևանների [[իշխան]]ը։ը: Նրան հաջողվեց [[1153]] թվականին գրավել Բրանդենբուրգ ամրոցը և տիրել մինչև [[1157]] թվականը, երբ արյունալի ճակատամարտում հաղթանակ տարավ Ալբրեխտը։Ալբրեխտը: Այդ օրը համարվում է Բրանդենբուրգի իշխանության հիմնման օրը, որը սկսեց բռնի կերպով բնակեցվել գերմանացիներով և ֆլամանդացիներով։ֆլամանդացիներով: Մինչև [[XV դար]]ի սկիզբը գերմանացիները և վենդները բնակվում էին միասին, բայց առանձնացված վայրերում։վայրերում: Հենրիխ II–ի մահից հետո՝ [[1320]] թվականին, Բրանդենբուրգի ղեկավարները Վիտելսբախերի թույլ կառավարիչներն էին, իսկ հետո սկսեցին կառավարել Լյուքսեմբուրգի կառավարիչները․ Բրանդենբուրգի իշխանությունը տառապում էր ավազակ–զինվորների հարձակումներից։հարձակումներից:
 
[[1411]] թվականին բրանդենբուրգյան հողերը փոխանցվեցին Հոգենցոլերնների տան ղեկավարմանը, [[1415]] թվականին նրանք ստացան կուրֆյուրստի տիտղոս։տիտղոս: Հոգենցոլերններին հաջողվեց կարգի բերել Բրանդենբուրգը և վերականգնել կենտրոնական իշխանությունը։իշխանությունը: Երեսնամյա պատերազմից վերացված Բրանդենբուրգյան իշխանությունը սկսեց աստիճանաբար վերականգնվել [[1640]] թվականից հետո՝ Ֆրիդրիխ Վիլհելմի օրոք։օրոք: Այդ գործընթացը որոշ ժամանակ դադարեցվել էր՝ կապված շվեդների [[1674]]-[[1675]] թվականներին իրականացրած հարձակման հետ։հետ: «Մեծն կուրֆյուրստը» և գեներալ Գեորգ ֆոն Դերֆլինգերը որոշիչ հաղթանակներ տարան Ռատենովի, Նաուենի և Ֆերբելինի ճակատամարտերում։ճակատամարտերում: Բրանդենբուրգի պատմությունը [[1701]]-[[1946]] թվականներին անքակտելիորեն կապված է Պրուսիայի պատմության հետ։հետ: Բրանդենբուրգը Պրուսիայում մեծ դեր ուներ և ամենամեծ պրուսական պրովինցիան էր։էր: [[1920]] թվականին Մեծ Բեռլինի օրենքով՝ Բեռլինը դուրս եկավ Բրանդենբուրգի կազմից։կազմից:
 
[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ավարտին Բրանդենբուրգի տարածքը օկուպացվեց խորհրդային զորքերի կողմից։կողմից: Օդեր–Նեյսե գծով տարածքները անցան [[Լեհաստան]]ին։ին:
 
[[1945]] թվականից հետո խորհրդային զորքերի կողմից Գերմանիայի օկուպացված տարածքները վերածվեցին Բրանդենբուրգի պրովինցիայի։պրովինցիայի: [[1946]] թվականին իր առաջին նիստին էր հավաքվել Բրանդենբուրգի լանդթագը։լանդթագը: [[1947]] թվականի հուլիսին Պրուսիայի վերանալուց հետո Բրանենբուրգը վերափոխվեց դաշնային հողատարածքի և զբաղեցնում էր 27 612 կմ² տարածք։տարածք: [[1949]] թվականին իշխանության հողային մարմինները կազմավորեցին Գերմանիայի Դեմոկրատական Հանրապետությունը։Հանրապետությունը: [[1952]] թվականի վարչական բարեփոխումների ընթացքում Բրանդենբուրգը բաժանվեց երեք շրջանի՝ [[Կոտբուս]], Ֆրանկֆուրտ–իմ–Օդեր և [[Պոտսդամ]]։: [[1990]] թվականի հոկտեմբերի երեքին Բրանդենբուրգի դաշնային հողատարածքը վերականգնվեց։վերականգնվեց: [[1990]] հոկտեմբերի 26–ին հավաքվեց արդեն նոր դաշնային հողատարածքի լանդթագը։լանդթագը:
 
== Քաղաքականություն ==
Օրենսդիր մարմինը Բրանդենբուրգի լանդթագն է (''Landtag Brandenburg'')՝ ընտրվող բնակչության կողմից։կողմից: Գործադիր մարմինը Բրանդենբուրգի Դաշնային կառավարությունն է (''Brandenburgische Landesregierung'')՝ ընտրվող լանդթագի կողմից։կողմից: Կառավարության կազմի մեջ մտնում են Բրանդենբուրգի վարչապետը (''Ministerpräsidenten des Landes Brandenburg'') և նախարարները։նախարարները: Դատական մարմինը Բրանդենբուրգի սահմանադրական դատարանն է (''Verfassungsgericht des Landes Brandenburg''), վերին դատական ատյանը՝ Բրանդենբուրգի բարձրագույն դաշնային դատարանը (''Brandenburgisches Oberlandesgericht''), վարչական արդարադատության վերին ատյանը՝ Բեռլինի և Բրանդենբուրգի բարձրագույն դաշնային դատարանը (''Oberverwaltungsgericht Berlin-Brandenburg'')։:
 
[[2002]] թվականից Բրանդենբուրգի վարչապետը Մաթիաս Պլատցեկն էր, որը [[2004]] թվականին վերընտրվեց նոր ժամկետով։ժամկետով:
 
[[2009]] թվականի սեպտեմբերի 27–ի Լանդթագի ընտրություններում Գերմանիայի Սոցիալ–դեմոկրատական կուսակցությունը ստացավ ձայների ամենաշատ՝ 33 տոկոսը։տոկոսը:<ref>[http://www.welt.de/politik/deutschland/article4821755/Die-kleine-DDR-wird-nun-bald-rot-rot-regiert.html Die «kleine DDR» wird nun bald rot-rot regiert]{{ref-de}}</ref> 2013 թվականին Պլատցեկը հեռացավ պաշտոնից հիվանդության պատճառով, նրա հաջորդը Դիտմար Վոյդկեն է։է:
 
== Վարչական բաժանում ==
Բրանդենբուրգի տարածքը բաժանվում է շրջանների ({{lang-de|Landkreis}}) և ազատ քաղաքների ({{lang-de|Kreisfreie Stadt}}), շրջանները՝ քաղաքների ({{lang-de|Stadt}}) և համայնքների ({{lang-de|Gemeinde}}), քաղաքները և համայնքներն էլ իրենց հերթին՝ տեղական մասերի ({{lang-de|Ortsteil}})։:
 
=== Համայնքներ ===
Տող 202.
 
=== Շրջաններ ===
Բրանդենբուրգը հյուսիսային հարթավայրի մաս է՝ Պրիգնից, Ուկեմարկ, Նորյմարկ, Հաֆելլանդ, Միտելմարկ, Շպրեվալդ և Ստորին Լաուզից լանդշաֆտներով։լանդշաֆտներով:
 
== Տնտեսություն ==
* Պարտք։Պարտք: 6,360 € յուրաքանչյուր շնչին <small>''([[2002]])''</small>
*Ընդհանուր պարտք։պարտք: 16,5 միլիարդ €<small>''([[2002]])''</small>
Ստորին Լաուզիցյան շրջանում կան շագանակագույն ածխի հանքեր և տեքստիլ գործարաններ (Գուբեն, Ֆորստ, Կոտբուս)։:
Տնտեսության մեջ մեծ տեղ է գրավում գյուղատնտեսությունը, ինչպես նաև անտառային տնտեսությունը, որովհետև կան մեծ թվով անտառներ։անտառներ: Զարգացած է մեքենաշինությունը, էլեկտրոնիկան, օպտիկան, սննդային և քիմիական արդյունաբերությունը։արդյունաբերությունը:
 
== Գյուղատնտեսություն ==
Բրանդենբուրգը հարուստ է անտառներով, լճերով, ճահճային տարածքներով և սոճուտներով։սոճուտներով: Ավազային հողը ցորենի և կարտոֆիլի արտադրության համար է բարեբեր։բարեբեր: Ուկեմարկի և Օդերբրուխսի բերքատու հողերում աճեցվում է ցորեն, շաքարի ճանկդեղ և նույնիսկ ծխախոտ։ծխախոտ: Բեռլինի տարածքում և Շպրեվալդի անտառներում տարածված է մրգերի աճեցումը և կենդանաբուծությունը։կենդանաբուծությունը:
 
== Գիտություն ==
Համալսարաններ կան [[Կոտբուս]]ում, [[Ֆրանկֆուրտ]]ում և [[Պոտսդամ]]ում։ում:
 
== Պատկերասրահ ==
Տող 229.
 
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.brandenburg.de/ www.brandenburg.de] - պաշտոնական կայք
* [http://www.geschichtsmanufaktur-potsdam.de/ Բրանդենբուրգի պատմական վայրը] , (գերմ.)
{{Գերմանիայի վարչական բաժանում}}