«Բենգալյան վագր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «Բենգալյան վագրը երկրորդ ամենամեծ կենդանատեսակն է և վագրերի ենթատեսակներից՝ ամենատարածվածը: Արո...»:
 
No edit summary
Տող 1.
{{taxobox
Բենգալյան վագրը երկրորդ ամենամեծ կենդանատեսակն է և վագրերի ենթատեսակներից՝ ամենատարածվածը: Արուների մարմնի ընդհանուր երկարությունը 270-310 սմ է, իսկ քաշը՝ մինչև 300 կգ: Էգերը ավելի փոքր են: Նրանց մարմնի երկարությունը 240-270 սմ է: Նրանք կարող են կշռել մինչև 180 կգ: Կենդանիների հասակը հասնում է մինչև 100 սմ-ի:
| name =Բենգալյան վագր
Վագրերը շատ ուժեղ կենդանիներ էն: Նրանք ունեն կարճ և ամուր վիզ, առջևի լայն թաթեր և երկար ճանկեր: Միսը ոսկորներից անջատելու համար նրանց լեզուն պատված է ամուր ելունդներով:
| image file = Panthera_tigris7.jpg
| image title =
| image descr =
| superregnum =
| regnum = Կենդանիներ
| subregnum =
| phylum = [[Քորդավորներ]]
| subphylum =
| classis =[[Կաթնասուններ]]
| ordo = [[Գիշատիչներ]]
| familia = [[Կատվազգիներ]]
| genus = [[Պանտերաներ]]
| species = [[Վագր]]
| latin =''Panthera tigris tigris'', <br />''Panthera tigris bengalensis''
| author =''Linnaeus'', [[1758]]
| syn =
| arm_syn =
| typus =
| section name =
| section text =
| eol =1240403
| itis = 183806
| ncbi = 74535
|iucnstatus = EN
| wikispecies = Panthera tigris tigris
| commons = Panthera tigris tigris
| range map =
| range legend =
{{լեգենդ2|գույն|Տարածվածություն}}
}}
 
'''Բենգալյան վագր''' ({{lang-la|Panthera tigris tigris}}), [[կատվազգիներ]]ի [[Ընտանիք (կենսաբանություն)|ընտանիք]]ի կենդանի է: Բենգալյան վագրը երկրորդ ամենամեծ կենդանատեսակն է և վագրերի ենթատեսակներից՝ ամենատարածվածը:
 
== Նկարագիր ==
Բենգալյան վագրը երկրորդ ամենամեծ կենդանատեսակն է և վագրերի ենթատեսակներից՝ ամենատարածվածը: Արուների մարմնի ընդհանուր երկարությունը 270-310 սմ է, իսկ քաշը՝ մինչև 300 կգ: Էգերը ավելի փոքր են: Նրանց մարմնի երկարությունը 240-270 սմ է: Նրանք կարող են կշռել մինչև 180 կգ: Կենդանիների հասակը հասնում է մինչև 100 սմ-ի: Վագրերը շատ ուժեղ կենդանիներ են: Նրանք ունեն կարճ և ամուր վիզ, առջևի լայն թաթեր և երկար ճանկեր: Միսը ոսկորներից անջատելու համար նրանց լեզուն պատված է ամուր ելունդներով:
 
Մորթին սովորաբար դեղնավուն կամ բաց նարնջագույն երանգների է՝ շագանակագույն կամ մուգ սև գծերով: Փորը սպիտակ է: Գոյություն ունի նաև Բենգալյան վագրերի տեսակ, որի մորթին սպիտակ է՝ սև գծերով: Այս տեսակները ալբինոսներ չեն, քանի որ նրանց աչքերը վարդագույնի փոխարեն կապույտ են: Այս սպիտակ կենդանիները վայրի բնության մեջ հազվադեպ են հանդիպում: Կենդանաբանական այգիներում նրանք ավելի տարածված են:
== Տարածումը և բնական միջավայրը ==
Բենգալյան վագրերը համարվում են էնդեմիկ տեսակ Հնդկստանի համար: Նրանց կարելի է հանդիպել նաև Բանգլադեշում, Նեպալում և Բութանում: Այս ենթատեսակի ընդհանուր գլխաքանակը 2500-ից պակաս է: Հնդկական մայրցամաքում վագրերը բնակվում են արևադարձային և մերձարևադարձային անտառներում և մարգագետիններում: Վագրի զբաղեցրած տարածքը կախված է նրա որսից և սեռից: Էգ վագրերի զբացեցրած տարածքը 200-1000 ք. կմ-է, իսկ արու վագրերինը կարող է լինել դրանից 2-15 անգամ մեծ: Վագրերը իրենց տարածքում հաճախ կարող են ունենալ մի քանի բնակատեղիներ` քարանձավերում կամ ընկած ծառերի տակ:
== Վարքը ==
Վագրերը հաղորդակցվում են հոտով, տեսողական ազդակներով և ձայներով: Հոտային ազդակները փոխանցվում սեկրեցիայի միջոցով, որը խառնվում է մեզի հետ և հայտնվում ծառերի, խոտերի և ժայռերի վրա: Հոտային ազդակ բացահայտելիս վագրը սովորաբար փոխում է դեմքի արտահայտությունը՝ լեզուն բերանից դուրս է կախվում, իսկ քիթը կնճռոտվում է: Ձայնային ազդակներն են մռնչոցը և ֆշշոցը: Նրանց միջոցով կենդանին կարող է արտահայտել իր մտադրությունը, գերիշխանությունը կամ հնազանդությունը:
Բնության մեջ վագրը սովորաբար ապրում է 8-ից 10 տարի, սակայն որոշ դեպքերում նրանց կյանքը կարող է տևել ավելի քան 20 տարի: Անազատության մեջ վագրերը սովորաբար ապրում են մինչև 18 տարի:
== Սննդակարգը ==
Յուրաքանչյուր վագր օրեկան մոտավորապես 8 կիլոգրամ մսի կարիք ունի: Նրանց հիմնական զոհերը խոշոր կաթնասուններն են՝ այծեղջերուները և եղնիկները: Վագրերի զոհ հանդիսացող կենդանիների բոլոր զգայանները հարմարեցված են թշնամու հարձակումը կանխելու համար: Նրանք բոլորը գերազանց լսողություն և հոտառություն ունեն, ինչը նրանց թույլ է տալիս նախապես զգալ վտանգը և փախչել: Այս պատճառով է, որ վագրը շատ հաճախ ստիպված է լինում կարճ ճանապարհներ գտնել զոհին հետապնդելիս և հանկարծակի հարձակվել՝ փախչող զոհին տապալելու համար: Վագրերը նախընտրում են որսի դուրս գալ գիշերով՝ ավելի շատ օգտագործելով իրենց լսողությունը և տեսողությունը, քան՝ հոտառությունը: Որսալիս վագրերը լուռ են, և ծածուկ մոտենում են իրենց զոհին՝ թաքնվելով բարձր աճող խոտերում: Զոհին բավականաչափ մոտենալուց հետո նրանք կարողանում են կարճ տարածության մեջ մեծ արագություն հավաքել, մարմնի ծավալի շնորհիվ հավասարակշռությունից գցել զոհին և սպանել նրան՝ կծելով պարանոցը: Հաջող իրականացված որսից հետո վագրերը հաճախ զոհի միսը ամբողջությամբ չեն ուտում: Նրանք սովորաբար տեղափոխում և թաքցնում են այն և ուտում են մի քանի օրվա ընթացքում:
== Բազմացումը ==
Վարգրերը միայնակ են ապրում: Նրանք միանում են միայն զուգավորման համար: Որոշ դեպքերում էլ արուները պայքարում են էգ կենդանու համար: Վագրերի զուգավորման շրջանը տեղի է ունենում 9-ից 10 շաբաթը մեկ անգամ: Հղիությունը տևում է 100 օր, որից հետո ծնվում են մինչև 6 ձագ: Ծնելուց հետո մայրը չի հեռանում ձագերից: 1-2 շաբաթվա ընթացքում փոքրիկ վագրերի աչքերը և ականջները բացվում են: Ծնվելուց 2 ամիս անց ձագերը հետևում են իրենց մորը, իսկ 6 ամիս հետո՝ մասնակցում են որսին: Երիտասարդ վագրերն իրենց մոր հետ են մնում 18 ամսից մինչև 3 տարի: Սովորում են որսալ և սպանել զոհին: Արուները հոգ չեն տանում իրենց ձագերի մասին: Վագրերը սեռահասուն են դառնում 4 տարեկանում:
[[Կատեգորիա:Կաթնասուններ]]