«Սոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Սոս'''՝ գյուղ [[ԼՂՀ|Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության]] [[Մարտունու շրջան (ԼՂՀ)|Մարտունու շրջանում]]: Մարտունի շրջկենտրոնից գտնվում է 22 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից`ից՝ 50 կմ հեռավորության վրա: Համայնքը լեռնային է, ունի 3323,29 հա տարածք, որից 2895,15 հա գյուղատնտեսական նշանակության, 271,93 հա`հա՝ անտառային հողեր: Սոս համայնքի սահմանային գոտով հոսում է [[Վարանդա (գետ)|Վարանդա]] գետի վտակը: Սոս համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 1087 մարդ, կա 245 տնտեսություն: Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ`գյուղատնտեսությամբ՝ անասնապահությամբ և հողագործությամբ: Համայնքի տարածքում առկա են ֆելզիտի հանքային պաշարներ: Համայնքում գործում են գյուղապետարան, մշակույթի տուն, բուժկետ, միջնակարգ դպրոց, որտեղ սովորում են 170 աշակերտներ, ունի նորաբաց մանկապարտեզ:

Ըստ Մակար Բարխուդարյանի`Բարխուդարյանի՝ Սոս գյուղը հիմնված է Լուսավորչի սարի արևմտյան ստորոտին մոտ լանջի վրա: Բնակիչները բնիկ են, հողը անջրդի է, բայց բարեբեր և հացառատ, օդն ու կլիման սննդարար են, ջուրը`ջուրը՝ գովելի: Բնակիչները երկարակյաց են, ապրում են 85-90 տարի: Ունի Սբ. Գևորգ եկեղեցի, որի երկարությունը 12 մ 60 սմ է, լայնությունը`լայնությունը՝ 7 մ 90 սմ: Դռան ճակատակալ քարի վրա գրված է.«Զայս պատուիրեմ, զի սիրեսջիք զմիմեանս»: Ունի 107 ծուխ:

Լուսավորչի սար. Գտնվում է գյուղի վերևում`վերևում՝ արևելյան կողմում: Սարի կատարին կա եկեղեցու ավերակ: Ավանդությունը պատմում է, որ Գրիգոր Լուսավորիչն այդ կողմերում քարոզելու և եկեղեցիներ հիմնադրելու ժամանակ գիշերները բարձրանում է սարի գլուխը և աղոթքով լուսացնում: Աղվանից կաթողիկոս Սուրբ Գրիգորիսի մարմինը նրա աշակերտները փախցնում են Դերբենտից և բերում այդտեղ: Թագավորի զորականները նրանց հետապնդում են: Սակայն, ապավինելով աստծուն , նրանք հասնում են Սուրբ Լուսավորչի աղոթած տեղը և ազատվում իրենց հալածողներից: Նահատակված Սուրբ Գրիգորիսի մարմինը տանում թաղում են Ամարասի վանքում ու փախչում դեպի Հայաստան:

Համայնքի պատմամշակութային հուշարձաններն են`են՝ վանական համալիր [[Ամարաս]] /4-19-րդ դդ./, վանական համալիր Գ. Լուսավորիչ /5-6-րդ դդ./, եկեղեցի Սբ. Գևորգ /19-րդ դ./, աղբյուր /1902թ./, հաշվառված է 5 հուշարձան: