«Բահրեյն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 75.
|calling_code = +973
}}
Բահրեյն՝ պետություն Ասիայում[[Ասիա]]յում, [[Պարսից ծոցիծոց]]ի հարավ–արևմուքում, Բահրեյնյան կղզիների վրա։ Տարածությունը 765 կմ2, բնակչությունը՝ 1,378,904<ref>[http://www.geoba.se/population.php?pc=world&page=1&type=28&st=rank&asde=&year=2016&st=rank&asde=&page=2 Բահրեյնի բնակչությունը 2016 թվականին]</ref> ([[2016]]), հիմնականում՝ արաբներ։[[արաբներ]]։ Պետական լեզուն արաբերենն[[արաբերեն]]ն է։ Մայրաքաղաքը՝ [[Մանամա]]:
 
== Պատմություն ==
Բահրեյնը դեռևս մ.թ. սկզբներին արաբական իշխանություն էր։ [[4-րդ դար|4]]-[[6-րդ դարերըդար]]երը մտնում էր Սասանյանների պետության, ապա՝ [[Արաբական խալիֆայություն|Արաբական խալիֆայության]] մեջ։ [[9-րդ դարիդար]]ի կարմաթական ցեղերը նվաճելով Բահրեյնը՝ 10-[[11-րդ դարերումդար]]երում այն դարձրին իրենց պետության կենտրոնը։ [[13-րդ դարիդար]]ի կեսերին Բահրեյնը ձեռք բերեց անկախություն, բայց շուտով նվաճվեց և միացվեց Օրմուզի էմիրությանը։ [[16-րդ դարիդար]]ի սկզբին այն նվաճեցին պորտուգալացիները[[պորտուգալացիներ]]ը, իսկ [[17-րդ դարիդար]]ի առաջին քառորդում միացվեց Սեֆևյան Պարսկաստանին։ [[18-րդ դարիդար]]ի 80-ական թվականներին Ալ–Խալիֆ արաբական տոհմի շեյխերը հռչակեցին Բահրեյնի անկախությունը: [[19-րդ դարումդար]]ում Անգլիան[[Անգլիա]]ն, տեղական շեյխերի հետ կնքելով մի շարք պայմանագրեր, [[1871]]-ին իր խնամակալությունը հաստատեց Բահրեյնի վրա։ [[20-րդ դարիդար]]ի 20-ական թվականների վերջերին Բահրեյն թափանցեցին ամերիկյան նավթային ընկերությունները։ Ազգային–ազատագրական շարժումը, որը Բահրեյնում սկիզբ է առել [[1918]]-ից, նոր թափ ստացավ [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմիցպատերազմ]]ից հետո։ [[1950]]-ական թվականների վերջերից այն գլխավորեց Բահրեյնի ազգային–ազատագրության ճակատը (ստեղծվել է [[1956]]-ին)։ Անգլիական[[Անգլիա]]կան գաղութարարները, ձգտելով պահպանել իրենց դիրքերը [[Պարսից ծոցումծոց]]ում, ստեղծեցին այսպես կոչված [[Պարսից ծոցիծոց]]ի արաբական իշխանությունների ֆեդերացիա ([[1968]]), որի մեջ Բահրեյնից բացի մտնում էին Քատարը[[Քաթար]]ը և Պայմանագրային Օմանը։[[Օման]]ը։ Սակայն Բահրեյնի ժողովուրդը պահանջում էր լիակատար անկախություն։ [[1970]]-ի գարնանը [[ՄԱԿ]]-ի հատուկ ներկայացուցչությունը տեղում ուսումնասիրեց երկրի քաղաքական իրավիճակը և հավանություն տվեց ժողովրդի ցանկությանը։ [[1960]]-ականներին բրիտանացիների՝ տարածքը լքելուց հետո Բահրեյնը [[1971]] թ–ինթվականին հռչակվեց անկախ պետություն։ Թագավրություն հռչակվելուց հետո Բահրեյնի Էմիր դարձավ Իսա Բին Սալմալ Ալ-Խալիֆան որի մահից հետո [[1999]] թվականի [[մարտի 6]]-ին Բահրեյնի Էմիր դարձավ նրա որդիորդին` [[Համադ Բին Իսա Ալ-ԽալիֆանԽալիֆա]]ն: [[2002]] թվականի [[փետրվարի 14]]-ին բահրեյնըԲահրեյնը Էմիրությունից դարձավ Թագավորություն, իսկ Էմիր [[Համադ Բին Իսա Ալ-ԽալիֆանԽալիֆա]]ն դարձավ Բահրեյնի թագավոր: Բահրեյնը [[Արաբական երկրների լիգայիլիգա]]յի անդամ է։ [[1971]] թվականի [[սեպտեմբերի 21]]-ից [[ՄԱԿ]]-ի անդամ։
 
== Աշխարհագրություն ==
Տող 84.
 
== Տնտեսություն ==
Բահրեյնը [[Պարսից ծոցիծոց]]ի նավթարդյունահանող երկրներից է։ Գլխավոր հարստությունը նավթն է (124,600,000 բարել, [[2015]]<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2244rank.html#ba Աշխարհի երկրներն ըստ նավթի պաշարների]</ref>): Բահրեյն կղզու արևելքում գտնվող 14 մլն տ կարողությամբ նավթավերամշակման գործարանը մշակում է նաև [[Սաուդյան ԱրաբիայիցԱրաբիա]]յից նավթամուղով ստացվող նավթի[[նավթ]]ի մի մասը։ Կա ոչ մեծ ջրատարողության նավերի արտադրություն։ Արդյունաբերության և տնայնաարհեստագործական արտադրության կենտրոններն են Մանաման[[Մանամա]]ն, Մուհառաքը։ Գյուղատնտեսությունը թույլ է զարգացած, օգտագործվում է տարածքի 5%-ը (օազիսներում[[օազիս]]ներում)։ Մշակում են [[փյունիկյան արմավենի]], [[բատատ]], [[լոլիկ]] և հացահատիկային կուլտուրաներ։ Զբաղվում են անասնապահությամբ, ձկնորսությամբ, մարգարտի արդյունահանությամբ։ Ավտոճանապարհների երկարությունը կազմում է 4122 կմ<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ba.html Բահրեյնի Տրանսպորտային համակարգ]</ref>, որից 3392 կմ-ն ասֆալտապատ է<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ba.html Բահրեյնի Տրանսպորտային համակարգ]</ref>։ Երկրում գործում է 4 օդանավակայան<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ba.html Բահրեյնի Տրանսպորտային համակարգ]</ref>։
 
== Աղբյուրներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Բահրեյն» էջից