«Բրեյք դանս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (- \n +\n)
հեղինակային իրավունքի խախտումներ: պահեստում հարյուրավոր ազատ փոխարինողներ կան
Տող 1.
{{unreferenced}}
 
[[Պատկեր:Freeze5.jpg|աջից|մինի|Ֆրիզ երևանյան փողոցում]]
'''Բրեյք Դանս''' - բառացիորեն թարգմանած «կոտրատվող պար»։ Ծնունդ է առել [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ում 1970-ականներին [[Նյու Յորք]]ի Բրոնքս թաղամասում, որը հայտնի է, որպես [[Հիփ-Հոփ]] մշակույթի մեծագույն կենտրոններից մեկը, նաև ունի իր վատ համբավը՝ հանցագործական մեծ միավորումներով և փողոցային վտանգավոր կյանքով հանդերձ։ Այնտեղ է սկիզբ առել նաև [[Գրաֆֆիտի]]ն։ Բրեյք Դանսի առաջին ծիլերը դուրս են եկել [[ֆանք]] ոճի արքա [[Ջեյմս Բրաուն]]ի օգնությամբ, որի համերգների ընթացքում ելույթ էին ունենում առաջին բրեյք պարողները, այդ առաջին պարային խմբերից մեկը՝ «Electric Boogaloos» - Էլեքտրիկ Բուգալոս խումբն էր։ Սկզբնական ժամանակաշրջանում կար միայն մեկ ոճ՝ «Electric Boogie» - էլեքտրիկ բուգի, որով էլ հենց պայմանավորված էր վերոհիշյալ խմբի անունը։ Այսօրվա դրությամբ ամբողջ աշխարհում գոյություն ունեն հազարից ավելի կայացած բրեյք դանս խմբեր, իսկ սիրողական կերպ՝ տաս հազարից ավելի։
 
== Բրեյք դանս ==
Այս պարի ակունքները գալիս են ավելի խորքերից քան կարծում են շատերը։
Այստեղ վերցված և նմանակված են շարժումներ կենդանիներից։
Այս պարի նախատիպը օգտագործվել է նաև հին աֆրիկական ցեղերի մոտ և ոչ միայն պարի տեսքով, այլ նաև տարատեսակ մարտարվեստների։
Իսկ մեզ հայտնի Բրեյքկ-դանսը իր դեբյուտը արեց 1969 թ «GOOD FOOD» անունով։
Իրականում Բրեյկ դանսի անունը «B-BOYING» է, որը եկել է «B-BOY» հասկացությունից, որն էլ իր հերթին բացվում է հետևյալ կերպ «BOOGIE BOY» կամ «BREAK BOY»։
Բրեյկ-դանսը բաժանվում է 4 հիմնական ճյուղերի՝ երկու վերին և երկու ստորին։
Վերին ճյուղին է պատկանում՝«ELECTRONIC BOOGIE» կամ (BOOGIE) և «POP» (LOCKING)։ Իսկ ստորին բրեյկին՝ «FOOT WORK» և «POWER MOVE’S»-ը։
Այս պարը սովորելը այնքան էլ հեշտ չէ, որքան թվում է։
Բրեյկ սովորելու համար անհրաժեշտ է մի քանի գործոն՝ երաժշտության սուր զգացողություն, անսահման համբերություն, ճկունություն, շատ ժամանակ և այլն։ Բայց եթե դուք որոշել եք զբաղվել բրեյքկով և ձեր մոտ այնքան էլ չի ստացվում, ուրեմն ավելի լավ է դադարեցնել ձեր պարի փորձերը, քանի դեռ չեք կոտրել ձեր ձեռքը կամ ոտքը։ Եվ խորհուրդ կտամ հրապուրվել միայն ուրիշների պարով։
Իսկ եթե դուք չնայած բոլոր դժվարությունների ուզում եք համառորեն զբաղվել այս գործով, ես ձեզ խորհուրդ կտամ զբաղվել դրանով ընկերական խմբի հետ և շատ ցանակալի է, որ ձեզ հետ լինի մեկը, ով ավել շատ է հասկանում պարային շարժումներից քան դուք, կամ ես։
(խորհուրդը տալիս եմ իմ անձնական փորձից ելնելով…)
 
Kocharyan Aram
 
http://hip-hoplife4you.blogspot.com/
 
== Ինչպես և որտեղ է ծնվել բրեյք դանսը ==
Տող 25 ⟶ 6՝
[[Պատկեր:Handspin1.jpg|մինի|աջից|200px|Պտույտ ձեռքի վրա]]
1960-70-ականներին, [[Նյու Յորք]]ի ցածրախավ մասերում ապրող և գործող հանցագործ միությունները, որոնք ի դեպ հիմնականում սևամորթ կամ լատինա-ամերիկացիներ էին, իրենց սեփական պաշտպանության կամ հանցագործական գործունեության համար անհրաժեշտ զինամթերքի պակասի պատճառով ուսանում և յուրացնում էին մարտարվեստներ, և ամենամատչելի ձևը [[կապուերա]]ն էր։ Տեսնելով, որ [[կապուերա]]ն լի է գեղեցիկ և ակրոբատիկ շարժումներով, այն կիրառել են նաև դիսկոտեկտներում, որպես պարի միջոց։ [[Բրազիլիա|Բրազիլացի]] '''Ջելոն Վիերան''' բացելով [[կապուերա]]յի դպրոց [[Նյու Յորք]]ում 70-ականներին դարձավ առաջին բրեյք դանս խմբերից մեկի՝ Rock Steady Crew-ի հիմնադիրը։
[[Պատկեր:Handspin2.jpg|մինի|աջից|Ձեռքի վրա պտույտի մանրաբանում]]Հետզհետե ավելի պարային բնույթ ստանալով, այն ծնել է իր նմանակը պարային աշխարհում, որպես բրեյք դանս։ Այս պարի անվանումը հնարել է 1969 թվականին [[Հիփ-Հոփ]]ի պիոներ DJ Kool Herc-ը, նա դիսկոտեկներում ելույթ ունենալուց հայտարարել է ընդմիջումներ, (որոնք ի դեպ անգլերեն հնչում են որպես «break») որպեսզի պարողները մի քիչ հանգստանան և այդ ընթացքում դիտեն [[կապուերա]]յանման անհատական կատարումներ, նա հայտարարում էր այդ ընդմիջումները՝ «b-boys go down» արտահայտությամբ, ինչն էլ դարձել է հետագայում բրեյք դանս պարողների անվանումը՝ b-boy։ Ստացվում էր ընդմիջման պար, այսինքն՝ '''break dance'''։
Որպես պարային ոճ այն տարբերվում էր այժմյան բրեյքից իր պարզությամբ և համեմատելիորեն հեշտ կառուցվածքով։ Բրեյքը սկսեց իր մեջ կիրառել տարբեր «ջազային» պարեր, այդպիսիք էին «Lockit!» («Poplocking») - Լոքիթը, որը ծնվել է [[Լոս-Անջելոս]]ում և հետագա զարգացում ստացել «Լոս Անջելոս Լոքերս» բրեյք դանս խմբի շնորհիվ, կամ «Electric Boogaloo»- Էլեքթրիկ Բուգալո, որը սկիզբ է առել [[Նյու Յորք]]ում և այլն։ Հետագա տարիների ընթացքում բրեյք դանսը բարդացավ, համալրեց նոր ու նոր էլեմենտներ, նույնիսկ ձեռք բերեց մի քանի ենթաոճ, բրեյքի զարգացումը շարունակվում է առ այսօր, օրինակ վերջին բարդագույն էլեմենտներից «Airtwist» - Էիրթվիստը, ստեղծվել է 2000 թվականին, Kujo մականունով պարողի կողմից, որը ներկայացնում է «Free Force Crew» - Ֆրի Ֆորս Քրյու պարային խումբը։ «Crew» - Քրյու՝ թիմ, խումբ. անձնակազմ. Այս բառով են հիմնականում բնորոշում բրեյք դանս կամ [[գրաֆֆիտի]] խմբերը։
 
[[Պատկեր:Handspin2.jpg|մինի|աջից|Ձեռքի վրա պտույտի մանրաբանում]]Հետզհետե ավելի պարային բնույթ ստանալով, այն ծնել է իր նմանակը պարային աշխարհում, որպես բրեյք դանս։ Այս պարի անվանումը հնարել է 1969 թվականին [[Հիփ-Հոփ]]ի պիոներ DJ Kool Herc-ը, նա դիսկոտեկներում ելույթ ունենալուց հայտարարել է ընդմիջումներ, (որոնք ի դեպ անգլերեն հնչում են որպես «break») որպեսզի պարողները մի քիչ հանգստանան և այդ ընթացքում դիտեն [[կապուերա]]յանման անհատական կատարումներ, նա հայտարարում էր այդ ընդմիջումները՝ «b-boys go down» արտահայտությամբ, ինչն էլ դարձել է հետագայում բրեյք դանս պարողների անվանումը՝ b-boy։ Ստացվում էր ընդմիջման պար, այսինքն՝ '''break dance'''։
Որպես պարային ոճ այն տարբերվում էր այժմյան բրեյքից իր պարզությամբ և համեմատելիորեն հեշտ կառուցվածքով։ Բրեյքը սկսեց իր մեջ կիրառել տարբեր «ջազային» պարեր, այդպիսիք էին «Lockit!» («Poplocking») - Լոքիթը, որը ծնվել է [[Լոս-Անջելոս]]ում և հետագա զարգացում ստացել «Լոս Անջելոս Լոքերս» բրեյք դանս խմբի շնորհիվ, կամ «Electric Boogaloo»- Էլեքթրիկ Բուգալո, որը սկիզբ է առել [[Նյու Յորք]]ում և այլն։ Հետագա տարիների ընթացքում բրեյք դանսը բարդացավ, համալրեց նոր ու նոր էլեմենտներ, նույնիսկ ձեռք բերեց մի քանի ենթաոճ, բրեյքի զարգացումը շարունակվում է առ այսօր, օրինակ վերջին բարդագույն էլեմենտներից «Airtwist» - Էիրթվիստը, ստեղծվել է 2000 թվականին, Kujo մականունով պարողի կողմից, որը ներկայացնում է «Free Force Crew» - Ֆրի Ֆորս Քրյու պարային խումբը։ «Crew» - Քրյու՝ թիմ, խումբ. անձնակազմ. Այս բառով են հիմնականում բնորոշում բրեյք դանս կամ [[գրաֆֆիտի]] խմբերը։
[[Պատկեր:Windmill2.jpg|մինի|ձախից|200px|Վինդմիլլ]]
Բրեյք դանսի զարգացմանը մեծ աջակցություն է ցուցաբերել [[Հերբի Հենկոկ]]ը, [[Աֆրիկա Բամբատա]] խումբը, [[Քուինսի Ջոնս]]ը, [[Ջեյմս Բրաուն]]ը։ Նրանք նույնիսկ ունեն երգեր նվիրված այս պարաձևին՝ [[Ջեյմս Բրաուն]]ի "Get on The Good Foot", "Soul Power", [[Աֆրիկա Բամբատա]]յի "Planet Rock" ալբոմը, [[Հերբի Հենկոկ]]ի "Rock It!" ալբոմը. Հենց այս ստեղծագործություններն էլ դարձել են առաջին բրեյք դանս պարողներին ոգևորող ռիթմերն ու պրոպագանդները։ 1980-ականներին [[ԱՄՆ]]-ում ստեղծվեց առաջին "[[Հիփ-Հոփ]]" ասոցիացիան, որն աջակցում էր բրեյք դանսի, [[գրաֆֆիտի]]ի և [[դիջեյինգ]]ի զարգացմանը, ասոցիացիան կոչվում էր "Zulu Nation" - Զուլու Նեյշիոն։ Հենց այդ ասոցիացիան առաջինը կազմակերպեց բրեյք դանս մրցույթները, որոնք կոչվում են "Battle" - Բեթլ՝ մենամարտ։ Առաջին բեթլի չեմպիոններն էին՝ "Zulu Kings", "Rocksteady Crew", որոնց հետագա գործունեությունը ծնեց առաջին ֆիլմերը բրեյք դանսի մասին՝ "Break It!", "Beatstreet", "Wild Style"։ Բրեյք դանս պարողներին կարճ անվանում են b-boy - բի-բոյ-ներ, այսինքն՝ բրեյք-տղաներ, ինչու տղաներ, քանի որ հիմնականում այս պարով զբաղվում են արական սեռի ներկայացուցիչները, դա կապված է այս պարի ֆիզիկական բարդությունից, իսկ աղջիկները մուտք են գործել այս պարաոճ ոչ այնքան վաղուց, ավելի կոնկրետ 90-ականներին, չնայած, որ "բի-բոյ" անվանումը արդեն արմատացել էր այս ասպարեզի ներկայացուցիչների մեջ, աղջիկներին չնեղացրեցին և նրանց անվանում են բի-գըրլ, կամ ֆլայ-գըրլ, այսինքն՝ թռչող-աղջիկ։
1980-ականներին բրեյք դանսը մեծ աջակցություն ստացավ [[Պոպ|պոպ-երաժշտության]] մեջ կիրառվելով, օրինակ [[Մայքլ Ջեքսոն]]ի կողմից, որն իր տեսահոլովակներում և համերգներին օգտագործում էր բրեյք դանս պարեր։ [[Մայքլ Ջեքսոն]]ը օգտագործում էր "վերին" բրեյքի էլեմենտներ ինչպիսիք են՝ "Քինգտատ", "Մունուոք" և հիմնականում "Լոքիթ" իր "հանրահայտ" շարժման մեջ, երբ մի ձեռքը պարզած էր վերև իսկ մյուսը...։) Բրեյք դանսի առաջին կողմնակիցներից էին նաև՝ MC Hammer, Ice T, Kool Moe D, Run DMC խմբերն ու կատարողները։
Տող 43 ⟶ 23՝
 
=== Էլեքթրիկ Բուգի (Electric Boogie) ===
[[Պատկեր:Freeze2.jpg|մինի|աջից|200px|Ֆրիզ]]
 
Էլեքթրիկ Բուգին բրեյք դանսի առաջին ճյուղերից մեկն է, կարելի է ասել, որ այս ոճն է դարձրել բրեյք դանսը մեծ ժողովրդականություն վայելող։ Այս ոճը պարունակում է տարբեր տարրեր և պարային բանաձևեր, որոնք հենված են պարողի ճկունության և դերասանական տաղանդի վրա։ Այս պարը պարունակում է ալիքաձև շարժումներ, կտրուկ շարժումներ։ Էլեքթրիկ Բուգի պարողը ասես զերծ լինի ոսկորներից, քանի որ, բավականին բարդ ճկուն շարժումները, դարձնում են մարմինը ասես էլաստիկ, առանց կոշտ հիմքերի։ Բոլոր "իրենց հարգող" բրեյք դանս խմբերն ունեն իրենց առնվազն մեկ, հատուկ "էլեքտրկ բուգի" պարող բի-բոյ։
 
[[Պատկեր:Freeze4.jpg|մինի|ձախից|200px|Մեկ այլ ֆրիզ]]
 
Էլեքտրիկ բուգին պարունակում է հետևյալ բանաձևերը՝
Տող 73 ⟶ 51՝
=== Ֆութվորք (Footwork) ===
 
[[Պատկեր:Jungle.jpg|մինի|ձախից|200px|Ջանգլ]]Այսինքն ոտքերի աշխատանք։ Ֆութվորք պարում են սկզբում, ասես տաքացնելով մկանները հետագա, բարդ շարժումների համար, առանց պարը կանգնեցնելու։ Պարը լինում է կանգնած վիճակում, հիմնականում ոտքերի արագ շարժումներով, այլ ձև անվանում են՝ "Ջանգլ", նաև ձեռքերով հենվելով գետնին, ոտքերի արագ շարժումներով մարմնի շուրջ, ասես պարողը "վազում է" տարբեր ուղղություններով միարժամանակ, այն էլ ձեռքերը գետնին հենած։
 
=== Փաուր Մուվզ (Power Moves) ===
Տող 80 ⟶ 58՝
 
Ստորև նշված են հիմնական Փաուր Մուվզ-ի էլեմենտները։
[[Պատկեր:Windmill1.jpg|մինի|աջից|200px|Windmill]]'''Windmill''' - Մեջքի վրա, ոտքերը լայն բացած պտույտ, ոտքերի իներցիայի շնորհիվ, մեկ մեջքի, մեկ կրծքվանդակի վրա, առանց ոտքերը գետնին դնելու, թեթև հպելով գլուխը, ձեռքերը գտնվում են կրծքավանդակի վրա խաչված։
 
'''Mills''' - Նույն Windmill վարժությունը, միայն ձեռքերը ուղիղ սփռված են գետնին։<br />
Տող 97 ⟶ 75՝
'''Track''' - Մեկ ձեռքը հենված կոնքոսկրին ափով հպվում է գետնին, հենվում է նաև ճակատը, մյուս ձեռքը օդում է, ոտքերը լայն բացած վեր են բարձրացված և պտույտը կատարվում է ոտքերի իներցիայի և հենված ձեռքի շնորհիվ։<br />
'''Headspin''' - Պտույտ գլխի վրա, ոտքերը բարցրացված են վեր, պտույտը տեղի է ունենում գետնին դրված ձեռքերով օգնելով և ոտքերի սպիրալաձև շարժումով։<br />
 
[[Պատկեր:Headspin1.jpg|մինի|աջից|200px|Headspin]]
'''Handglide''' - Նույն Track-ն է միայն առանց պտտելու, պտույտը տեղի է ունենում, նախորդ վարժության իներցիայի շնորհիվ։<br />
 
[[Պատկեր:Airtwist.jpg|մինի|ձախից|200px|Airtwist]]
'''Airtwist''' - Դեռևս ամենաբարդ վարժությունն է, որին նայելիս ասում են, որ մարդու վրա չի ազդում երկրի ձգողական ուժը։ Հպվում են գետնին միայն ձեռքերը, ոտքերը պարզած են վեր և բացված, պտույտը տեղի է ունենում այսպես՝ սկզբից դրվում է մեկ ձեռքը, հաջորդաբար մյուսը, մարմինը պտտվում է դեպի դրված ձեռքը, մարմինը այդ ժամանակ գտնվում է քիչ ծռված դեպի կրծքավանդակ, ներս. Այնուհետև առաջին դրված ձեռքը հրելով մարմինը բարձրանում է վեր, նույնապես երկրորդ ձեռքը, մարմինը պտույտ է գործում օդում, այդ ժամանակ քիչ ծռված լինելով ընդհակառակ կողմ, մեջքի կողմ և առաջին ձեռքը պտույտի վերջում նորից հպվում է գետնին, այնուհետև մյուսը և այլն։<br clear=all>
 
=== Ֆրիզ կամ Փաուր Թրիքս (Power Tricks) ===
 
[[Պատկեր:Freeze1.jpg|մինի|ձախից|150px|Ֆրիզ]]Այսինքն "Ուժեղ ֆոկուսներ"։ Նաև այս ոճը անվանում են "Freeze" - Ֆրիզ, այսինքն՝ "Սառիր'", այս ձևը բնորոշվում է ինչ որ բարդ, դիրքով սառելով, օրինակ՝ մեկ ձեռքի վրա կանգնած վիճակում մի քանի վայրկյան մնալը։ Փաուր Թրիքսերը շատ բազում են և շատ ազատ իրենց կառուցման մեջ, և արագ զարգանում են ու նորանոր ձևեր ընդունում։ Փաուր Թրիքսերը կարող են մեկը մյուսի հետևից տարբեր Ֆրիզեր լինել, ինչը դարձնում է այս ոճը շատ հետաքրքիր և տեսարժան։
 
== Հղումներ ==
Հոդվածը կազմվել է հայկական "M.A.D. Clan" հիփ-հոփ ասոցիացիայի օգնությամբ և "Mad Fore Crew" բրեյք դանս խմբի կողմից հատկացված տեղեկություններով և լուսանկարներով։
 
{{վիքիպահեստ կատեգորիա}}
[[Կատեգորիա:Պարեր]]