«Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/2»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ն: → ն։ (3)
Տող 29.
|վիքիպահեստ =
}}
'''Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ''' ({{lang-sv|''Nobelpriset i kemi''}}), ամենամյա մրցանակ, որը շնորհում է [[գիտությունների Շվեդական թագավորական ակադեմիա]]ն՝ իր ընտրած 5 անդամներից բաղկացած քիմիայի Նոբելյան հանձնաժողովի առաջարկով՝ [[քիմիա]]յի տաբեր ասպարեզների գիտնականներին:գիտնականներին։ Այն հինգ Նոբելյան մրցանակներից մեկն է (ֆիզիկայի, խաղաղության, բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի և գրականության մրցանակների հետ միասին), որոնք հիմնել է շվեդ քիմիկոս, ինժիներ, գյուտարար Ալֆրեդ Նոբելը 1895 թվականին:թվականին։ Մրցանակը կառավարում է Նոբելյան հիմնադրամիը:հիմնադրամիը։ Մրցանակը  տրվում է Ալֆրեդ Նոբելի մահվան օրը՝ դեկտեմբերի 10-ին Ստոքհոլմում կազմակերպվող ամենամյա արարողության ժամանակ։ Առաջին մրցանակը տրվել է 1901 թվականի նիդեռլանդացի քիմիկոս <nowiki/>[[Յակոբ Հենդրիկ վանտ Հոֆֆ]]<nowiki/>ին «լուծույթներում օսմոսային ճնշման և քիմիական դինամիկայի օրենքների հայտնագործման համար»:
==Նախապատմություն==
Ըստ Ալֆրեդ Նոբելի վերջին կտակի՝ իր կարողությունը պետք օգտագործվեր մրցանակների շարք ստեղծելու համար, որոնք պետք է տրվեն ֆիզիկայի, քիմիայի, բժշկության, ֆիզիոլոգիայի և խաղաղարարության բնագավառներում «մարդկությանը ամենամեծ օգուտ» տվածների<ref name="BBCHistory">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/nobel_alfred.shtml |title=History – Historic Figures: Alfred Nobel (1833–1896) |publisher=[[BBC]] |date= |accessdate=2010-01-15}}</ref><ref name="Britannica6">{{cite web|url=http://www.britannica.com/nobelprize/article-9056008 |title=Guide to Nobel Prize |publisher=[[Britannica]] |date= |accessdate=2013-06-10}}</ref>: Նոբելը իր կյանքի ընթացքում գրել է մի քանի կտակ, սակայն վերջինը նա գրել է իր մահից գրեթե մեկ տարի առաջ և ստորագրել 1895 թվականի նոյեմբերի 27-ին Փարիզում՝ Շվեդ-նորվեգական ակումբում<ref>Ragnar Sohlman: 1983, Page 7</ref><ref>{{Cite news|last = von Euler|first = U.S.|title = The Nobel Foundation and its Role for Modern Day Science|url = http://resources.metapress.com/pdf-preview.axd?code=xu7j67w616m06488&size=largest|format = PDF|publisher = [[Springer-Verlag]]|work = [[Die Naturwissenschaften]]|date = 6 June 1981|accessdate = 21 January 2010}}</ref>: Նոբելն իր ակտիվների 94 տոկոսը՝ 31 միլիոն շվեդական կրոնա, հատկացրել է Նոբելյան մրցանկին<ref name="Nobelwill">[http://nobelprize.org/alfred_nobel/will/index.html "The Will of Alfred Nobel"], ''nobelprize.org''. </ref> Կտակի հանդեպ թերհավատության պատճառով, այն հաստատվել է 1897 թվականի ապրիլի 26-ին` Ստորտինգի կողմից<ref name="nobelprize1">{{cite web|url=http://nobelprize.org/nobelfoundation/history/lemmel/index.html |title=The Nobel Foundation – History |publisher=Nobelprize.org |date= |accessdate=2010-01-15}}</ref><ref name="Levinovitz13">Agneta Wallin Levinovitz: 2001, Page 13</ref>: