Վիքիպեդիա

«Մ.թ.ա. 6-րդ դար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ն: → ն։ (9)
Տող 1.
{{Մ.թ.ա. 6-րդ դար}}
'''Մ.թ.ա. 6-րդ դար''', հարյուրամյակ, որ սկսվել է [[մ.թ.ա. 600]] թվականից և ավարտվել [[մ.թ.ա. 501]] թվականին:թվականին։
 
Այս դարը հայտնի է որպես մարդկության պատմության դարաշրջաններից մեկի՝ [[առանցքային ժամանակ]]ի զարգացման գագաթնակետ:գագաթնակետ։ Այս դարում են իրենց գործունեությամբ հանդես եկել 5 աշխարհահռչակ մտածողներ, որոնք էապես նպաստել են մարդկության զարգացմանը:զարգացմանը։ Նրանք էին՝ [[Բուդդա]]ն և [[Մահավիրա]]ն [[Հնդկաստան]]ում, [[Զրադաշտ]]ը [[Պարսկաստան]]ում, [[Պյութագորաս]]ը [[Հին Հունաստան]]ում, [[Կոնֆուցիոս]]ը [[Չինաստան]]ում և [[Պանինի]]ն [[Հնդկաստան]]ում:
 
[[Եվրոպա]]յի արևմուտքում այդ ժամանակ ավարտվում է [[երկաթի դար]]ը, մեծ զարգացման է հասնում [[կելտեր]]ի մշակույթը:մշակույթը։ Եվրոպայի հյուսիսում դեռ շարունակվում է [[բրոնզի դար]]ը, իսկ [[Միջերկրական ծով]]ի շրջանում սկիզբ է առնում հունական փիլիսոփայությունը:փիլիսոփայությունը։
 
[[Մերձավոր Արևելք]]ում դարի առաջին կեսին գերիշխող էր [[Նոր Բաբելոնի կայսրություն|Նոր Բաբելոնական կամ Խալդեական կայսրությունը]], որը առաջացել էր [[Մ.թ.ա. 7-րդ դար|նախորդ դարում]] [[Ասորեստան]]ի աշխարհակալ տերության [[Ասորեստանի կործանում|կործանումից]] հետո:հետո։ Մ.թ.ա. 586 թվականին այն նվաճել էր [[Երուսաղեմ]]ը և վերջ տվել [[Հուդայի թագավորություն|Հուդայի թագավորությանը]]: Բաբելոնցիների իշխանությունը տևում է մինչև մ.թ.ա. 540-ական թվականները, երբ առաջանում է [[Աքեմենյան պետություն]]ը: Վերջինս դարի ընթացքում նվաճում է հարևան և հեռավոր բազմաթիվ երկրներ՝ այն ժամանակվա հայտնի աշխարհի մեծագույն մասը:մասը։ Նրա պաշտոնական կրոնն է դառնում նոր հիմնադրված [[զրադաշտականություն]]ը:
 
[[Հեռավոր Արևելք]]ում՝ [[Չինաստան]]ում, սկսվում է «Գարնան և աշնան ժամանակաշրջանը»: Չինաստանում հայտնվում են բազմաթիվ պետություններ, որոնք որոշ ժամանակ անց միավորվում են միասնական պետության կազմում:կազմում։ Չին ժողովրդի հոգևոր զարգացմանը մեծապես նպաստում են գաղափարաբանական երկու կրոնները՝ [[կոնֆուցիականություն]]ը (հիմնադիր՝ [[Կոնֆուցիոս]]) և [[դաոսականություն]]ը (հիմնադիր՝ [[Լաո Ցզի]]): Միևնույն ժամանակ [[Հնդկաստան]]ում [[բրահմայականություն|բրահմայականության]] ծոցից դուրս է գալիս նոր կրոն՝ [[բուդդայականություն]]ը (հիմնադիրներ՝ Բուդդա և Մահավիրա): Առաջին գրավոր հնդեվրոպական լեզուն՝ սանսկիտը, ունենում է իր քերականության ձեռնարկը (հեղինակ՝ [[Պանինի]]):
 
[[Ամերիկա]] աշխարհամասում ավարտվում է նախնադարյան հերթական մշակութային փուլը՝ [[Օլմեկների քաղաքակրթություն]]ը:
Տող 20.
* [[Մ.թ.ա. 597]], մարտի 16 - բաբելոնցիները գրավում են [[Երուսաղեմ]]ը, գահընկեց անում Հեքոնիային ու գահին բարձրացնում [[Զեդեկիա]]յին:
* [[Մ.թ.ա. 595]] - [[Հին Եգիպտոս]]ում [[Փսամետիխ II]]-ը հաղթում է [[Նեխո II]] փարավոնին
* [[Մ.թ.ա. 594]] - [[Հին Հունաստան]]ի [[Աթենք]] քաղաքում [[Սոլոն]]ը դառնում է [[արքոնտ]]. Աթենքում սկսվում է [[Դեմոկրատիա|դեմոկրատական]] պետություն կառուցելու գործընթացը:գործընթացը։
* [[Մ.թ.ա. 590]] - [[Հին Եգիպտոս|եգիպտական]] բանակը պաշարում է [[Նապատա]] քաղաքը, և [[Քուշի թագավորություն|Քուշի թագավորությանը]] ստիպում տեղաշարժվել [[Նեղոս]]ն ի վար՝ [[Մերոե]]<ref>{{cite web| title = History of the SUDAN| publisher =www.historyworld.net| year = 2007| url =http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?historyid=aa86 | accessdate =3 August 2007 | archiveurl= http://web.archive.org/web/20070714044043/http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?historyid=aa86| archivedate= 14 July 2007 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref>
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մ.թ.ա._6-րդ_դար» էջից