|
[[File:Անանիա Շիրակացու մեդալի ժապավեն.gif|thumb|Անանիա Շիրակացու մեդալի ժապավեն]]
[[File:Անանիա Շիրակացու մեդալի վկայական.jpg|thumb|Անանիա Շիրակացու մեդալի վկայական]]
'''Անանիա Շիրակացու մեդալ''', [[ՀայաստանՀՀ|Հայաստանի Հանրապետության]]ի պետական պարգև։ Հիմնադրվել է 1993 թ1993թ. հուլիսի 23-ին ՀՀ Գերագույն խորհրդի կողմից ընդունված, նույն օրը ՀՀ Նախագահի կողմից ստորագրված և 1993 թ1993թ. օգոստոսի 8-ին ուժի մեջ մտած «Անանիա Շիրակացու մեդալի մասին» ՀՀ օրենքով (օրենքն ուժը կորցրել է 2014 թ2014թ. օգոստոսի 9-ին)։ ՀՀ ամենահին մեդալն է [[Մխիթար Հերացու մեդալ]]ի, [[Մխիթար Գոշի մեդալ]]ի և [[Մովսես Խորենացու մեդալ]]ի հետ մեկտեղ։ Վերասահմանվել է 2014 թ2014թ. հունիսի 21-ին ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից ընդունված, 2014 թ2014թ. հուլիսի 18-ին ՀՀ Նախագահի կողմից ստորագրված և 2014 թ2014թ. օգոստոսի 9-ին ուժի մեջ մտած «Հայաստանի Հանրապետության պետական պարգևների և պատվավոր կոչումների մասին» ՀՀ օրենքով։
== Մեդալի կարգավիճակը ==
=== 1993-2014 թթ2014թթ. ===
1993 թ1993թ. ընդունված օրենքի համաձայն, Անանիա Շիրակացու մեդալը շնորհվում էր տնտեսության, ճարտարագիտության, ճարտարվեստի, գիտության և տեխնիկայի բնագավառներում ակնառու գործունեության, նշանակալի գյուտերի և հայտնագործությունների համար։
=== Ներկայումս ===
2014 թ2014թ. օգոստոսի 9-ից Անանիա Շիրակացու մեդալը շնորհվում է տնտեսության, ճարտարագիտության, ճարտարապետության, գիտության ու տեխնիկայի բնագավառներում նշանակալի գործունեության, գյուտերի և հայտնագործությունների համար։
Համաձայն ՀՀ Սահմանադրության 55-րդ հոդվածի 16-րդ կետի՝ մեդալով պարգևատրում է Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը։ Պարգևատրման վերաբերյալ Նախագահը հրապարակում է հրամանագիր։
== Մեդալով պարգևատրվողները ==
=== 1993-2014 թթ2014թթ. ===
1993 թ1993թ. ընդունված օրենքի համաձայն, Անանիա Շիրակացու մեդալով պարգևատրվում են տնտեսության և բնագիտության ոլորտների գիտնականները, ճարտարագետները, գյուտարարները։
=== Ներկայումս ===
2014 թ2014թ. օգոստոսի 9-ից Անանիա Շիրակացու մեդալով պարգևատրվում են գիտնականները, ճարտարապետները, ճարտարագետները, գյուտարարները և շինարարները։
== Պարգևատրման միջնորդությունը ==
=== 1993-2014 թթ2014թթ. ===
1993 թ1993թ. ընդունված օրենքի համաձայն, Անանիա Շիրակացու մեդալով պարգևատրելու միջնորդությունը հարուցվում է Հայաստանի Հանրապետության նախարարությունների և գերատեսչությունների կողմից։
=== Ներկայումս ===
2014 թ2014թ. օգոստոսի 9-ից Հանրապետության Նախագահը մեդալը կարող է շնորհել ինչպես անձնական նախաձեռնությամբ, այնպես էլ պարգևատրման վերաբերյալ պաշտոնատար անձանց միջնորդությունների հիման վրա։ Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի 2014թ. սեպտեմբերի 16-ի «Հայաստանի Հանրապետության պետական պարգևների և պատվավոր կոչումների հետ կապված հարաբերությունները կարգավորելու մասին» թիվ ՆՀ-396-Ն հրամանագրով սահմանվել է, որ Անանիա Շիրակացու մեդալով պարգևատրելու միջնորդությունները ներկայացնում են Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը, Հայաստանի Հանրապետության պետական մարմինների ղեկավարները, Երևանի քաղաքապետը՝ տվյալ մարմինների և Երևանի քաղաքապետարանի գործունեության ոլորտին առնչության դեպքում։ Տեղական ինքնակառավարման մարմինների ղեկավարները Անանիա Շիրակացու մեդալով պարգևատրելու միջնորդությունները ներկայացնում են համապատասխան միջնորդություն ներկայացնելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձանց միջոցով։
== Կրելու կարգը ==
=== 1993-2014 թթ2014թթ. ===
1993-2014 թվականներին Անանիա Շիրակացու մեդալ մեդալը կրում էին կրծքի ձախ կողմում՝ [[Մխիթար Հերացու մեդալ]]ից հետո։
=== Ներկայումս ===
2014 թ2014թ. օգոստոսի 9-ից Անանիա Շիրակացու մեդալը կրում են կրծքի ձախ կողմում՝ [[Մարտական ծառայության մեդալ]]ից հետո, [[Մխիթար Գոշի մեդալ]]ի, [[Մխիթար Հերացու մեդալ]]ի և [[Մովսես Խորենացու մեդալ]]ի հետ հավասար՝ ըստ պարգևատրման հերթականության։
Այսպիսով, 2014 թ2014թ. [[Մխիթար Գոշի մեդալ]]ի, [[Մխիթար Հերացու մեդալ]]ի, Անանիա Շիրակացու մեդալի և [[Մովսես Խորենացու մեդալ]]ի կարգավիճակները հավասարեցվել են, մինչդեռ մինչ այդ Մխիթար Գոշի մեդալն ուներ ավելի բարձր կարգավիճակ [[Մխիթար Հերացու մեդալ]]ի, վերջինս՝ Անանիա Շիրակացու մեդալի, իսկ Անանիա Շիրակացու մեդալը՝ [[Մովսես Խորենացու մեդալ]]ի նկատմամբ։
== Մեդալի նկարագրությունը ==
=== 1993-2014թթ. ===
1993-2014 թթ2014թթ. հանձնվող Անանիա Շիրակացու մեդալը 35 մմ տրամագիծ ունեցող սկավառակ է, որի կենտրոնում պատկերված է Անանիա Շիրակացին՝ նստած կեցվածքով, ձախ ձեռքը երկրագնի վրա։ Շիրակացու դիմաց պատկերված են գիրք և աստղազարդ երկինք։
Մեդալը պատրաստվում է պղնձից (բրոնզափառ)։
=== Ներկայումս ===
2014 թ2014թ. օգոստոսի 9-ից հանձնվող մեդալի նկարագրությունը և նմուշը, դրա վկայականի նմուշը, մեդալի շերտաձողիկի նկարագրությունը և նմուշը հաստատում է Հայաստանի Հանրապետության նախագահը։
== Պարգևատրման վիճակագրությունը ==
Մեդալով պարգևատրվել է 553 անձ, որոնցից 264-ը ՀՀ Նախագահ Ս. Սարգսյանի կողմից (2008 թ2008թ. ապրիլի 9-ից առ այսօր)։
264 պարգևատրվածներից 237-ը ՀՀ, 27-ը՝ օտարերկրյա քաղաքացիներ են։
Պարգևատրված 27 օտարերկրյա քաղաքացիներից 8-ը {{դրոշ|Ռուսաստան}} [[ՌուսաստանՌուսաստանի Դաշնություն|Ռուսաստանի Դաշնության]]ի, 6-ը՝ {{դրոշ|ԱՄՆ}} [[ԱՄՆ]], 5-ը՝ {{դրոշ|Ֆրանսիա}} [[Ֆրանսիա]]յի, 1-ական՝ {{դրոշ|Գերմանիա}} [[Գերմանիա]]յի, {{դրոշ|Արգենտինա}} [[Արգենտինա]]յի, {{դրոշ|Կանադա}} [[Կանադա]]յի, {{դրոշ|Իրան}} [[Իրան]]ի, {{դրոշ|ԱՄԷ}} [[Արաբական Միացյալ Էմիրություններ]]ի, {{դրոշ|Սաուդյան Արաբիա}} [[Սաուդյան Արաբիա]]յի, {{դրոշ|Լիբանան}} [[Լիբանան]]ի, {{դրոշ|Իտալիա}} [[Իտալիա]]յի քաղաքացիներ են։
263 պարգևատրվածներից 246-ը տղամարդ են, 17-ը՝ կին։
Ըստ տարեթվերի պարգևատրվել են.
* 2008 թ2008թ. - 23,
* 2009 թ2009թ. - 16,
* 2010 թ2010թ. - 46,
* 2011 թ2011թ. - 92,
* 2012 թ2012թ. - 33,
* 2013 թ2013թ. - 38,
* 2014 թ2014թ. - 15,
* 2015 թ2015թ. - 1 անձ։
== Մեդալակիրներ ==
| 