«Թուրքմենչայի պայմանագիր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-` +՝ )
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-` +՝)
Տող 23.
}}
[[Պատկեր:Map Iran 1900-fr.png|մինի|300px|աջից|Ռուսաստանի և Պարսկաստանի մարզերը պայմանագրից հետո և առաջ. Թուրքմանչայում հանձնված մասերը ցույց են տրվել կանաչ և կարմիր գծերով]]
'''Թուրքմենչայի Պայմանագիրը [[1828]]''' ([[ռուսերեն]]՝ Туркманчайский договор. [[պարսկերեն]]՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է [[Ռուսաստան]]ի և [[Պարսկաստան]]ի միջև փետրվարի 21-ին, [[Պարսկաստան]]ի [[Ադրբեջան (Իրան)|Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգի '''Թուրքմենչայ''' գյուղում`գյուղում՝ [[1826]]-[[1828]] թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։
 
1828 թ. Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է [[փետրվարի 21]]-ին Թուրքմենչայ գյուղում([[Թավրիզ]]ի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է [[Իվան Պասկևիչ]]ը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է [[Ալեքսանդր Գրիբոեդով]]ը<ref>{{cite web|url=http://ar.newsarmenia.ru/arm1/20080208/41818158.html|title=Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես|accessdate=2009 թ․ հունվարի 18}}</ref>։
 
Այն կնքելով`կնքելով՝ երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին:
 
# Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն`համաձայն՝ Իրանը հանձնում է [[Երևան]]ը և այսօր [[Ադրբեջան]]ի մաս կազմող՝ [[Նախիջևան]]ը, [[Թալիշ]]ը, Օրդուբադը և Արրան նահանգի [[Մուղան]] շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները, որ Ռուսաստանին էր հանձնել [[Գյուլիստանի պայմանագիր|Գյուլիստանի պայմանագրի]] ընթացքում։
# [[Արաքս]]ն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալայից մինչև [[Աստարա]]-ի գետի ելանցքը»։
# Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն`համաձայն՝ Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով)։
# Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն`համաձայն՝ պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները [[Կասպից ծով]]ում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։
# Իրանը ճանաչում է կապիտուլյացիայի իրավունքներ Պարսկաստանում գտնվող ռուսերի համար։
# Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն՝ Ռուսաստանը շահում է իր հյուպատոսարան պատվիրակներին Պարսկաստանում այլուր ուղարկելու իրավունքը։