Վիքիպեդիա

«Հելմինթոլոգիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
== Հելմինթոլոգիա ==
'''Հելմինթոլոգիա''', [[գիտություն]] [[մակաբույծ որդեր]]ի, [[մարդ]]ու, [[կենդանիներ]]ի ու [[բույսեր]]ի [[օրգանիզմ]]ում դրանց առաջացրած [[ճիճվային հիվանդություններ]]ի մասին։Հելմինթ տերմինը առաջին անգամ օգտագործել է Հիպոկրատը՝ 460-370 թթ: <ref>Ս. Հ. Սիսակյան , Ընդհանուր և բժշկական կենսաբանություն</ref>Հելմինթոլոգիան կապված է [[Կենդանաբանություն|կենդանաբանության]], [[բժշկագիտություն|բժշկագիտության]], [[անասնաբուժություն|անասնաբուժության]] և բույսերի ախտաբանության ([[ֆիտոպաթոլոգիա]]) հետ։ Հելմինթոլոգիայի 3 հիմնական բաժիններն են. բժշկական, անասնաբուժական և բուսական։ Հելմինթոլոգիան ուսումնասիրում է մակաբույծ որդերի ձևաբանությունը, [[կենսաբանություն]]ը, [[կարգաբանություն]]ը, [[էկոլոգիա]]ն, ինչպես նաև բուժումը, համաճարակը, պայքարն ու կանխարգելումը։ Մակաբույծ որդերի մասին առաջին տեղեկությունները մեգ հասել են հին ժամանակներից, սակայն որպես գիտություն հելմինթոլոգիան սկսել է ձևավորվել XVIII դ. II կեսերից։ Հիմնադիրը գերմանական գիտնական [[Ռուդոլֆ Կառնապ|Կ. Ռուդոլֆին]] է։ Հելմինթոլոգիան [[Ռուսաստան]]ում զարգացել է սովետական կարգեր հաստատվելուց հետո։ [[ԽՍՀՄ]]-ում ստեղծվել է աշխարհի խոշորագույն Հելմինթոլոգիայի [[դպրոց]], որի հիմնադիրը Կ. Սկրյաբինն է։ Մեծ ծառայություններ ունեն նաև Ե. Պավլովսկին ու Վ. Դոգելը։ 1940-ին ԽՍՀՄ-ին կից հիմնադրվել է Հելմինթոլոգների համամիութենական ընկերությունը։ Հայկական ԽՍՀ-ում Հելմինթոլոգիայի հիմնադիրը Ե. Քալանթարյանն է, որն աշխարհում առաջինն է նկարագրել Trichostrongylus axei (1924), Skrijabini Kalantarian (1932) մակաբույծ որդերի տեսակները։ Նաև 1927-ին առաջարկել է հելմինթոլոգիական հետազոտության նոր մեթոդ, որը կոչվում է իր անունով։ Ե. Քալանթարյանը, Ա. Բադալյանը, Է. Դավթյանը և ուրիշներ մեծ ավանդ են ներդրել ասկարիդոզի, տրիխոցեֆալոզի, հիմենոլեպիդոզի, էխինոկոկոզի ուսումնասիրման բնագավառում։ ժամանակակից իմունոլոգիան խիստ շաղկապվում է հելմինթոլոգիայի հետ։ Բացի այդ, հեռանկարային և կիրառական նշանակություն են ձեռք բերում իխտիոհելմինթոլոգիան (ձկնա-հելմինթոլոգիա) և էնտոմոհելմինթոլոգիան (միջատա-հելմինթոլոգիան)։ ՀԽՍՀ-ում Հելմինթոլոգիայի բնագավառում ուսումնասիրություններ են կատարվում Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանակիր համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական պարազիտաբանության և ուրիշ ԳՀԻ-ների պարազիտաբանության լաբորատորիաներում։▼
 
'''Հելմինթոլոգիա''', [[գիտություն]] [[մակաբույծ որդեր]]ի, [[մարդ]]ու, [[կենդանիներ]]ի ու [[բույսեր]]ի [[օրգանիզմ]]ում դրանց առաջացրած [[ճիճվային հիվանդություններ]]ի մասին։Հելմինթոլոգիան կապված է [[Կենդանաբանություն|կենդանաբանության]], [[բժշկագիտություն|բժշկագիտության]], [[անասնաբուժություն|անասնաբուժության]] և բույսերի ախտաբանության ([[ֆիտոպաթոլոգիա]]) հետ:
Հելմինթոլոգիայի 3 հիմնական բաժիններն են. ''[[բժիշկ|բժշկական]]'', ''անասնաբուժական'' և ''բուսական''։ Հելմինթոլոգիան ուսումնասիրում է մակաբույծ որդերի ձևաբանությունը, [[կենսաբանություն]]ը, [[կարգաբանություն]]ը, [[էկոլոգիա]]ն, ինչպես նաև բուժումը, [[համաճարակ]]ը, պայքարն ու կանխարգելումը։
 
Ըստ կենսաբանական հատկության՝ տարբերում են գեոհելմինթներ և բիոհելմինթներ:<br />
 
''Գեոհելմինթների'' զարգացման ցիկլը սկսվում է արտաքին միջավայրից և ավարտվում տիրոջ [[օրգանիզմ]]ում:<br />
 
''Բիոհելմինթների'' զարգացումը տեղի է ունենում միայն կենդանի օրգանիզմներում, և կենսական ցիկլի ավարտման համար սովորաբար անհրաժեշտ է երկու և ավելի տերերի հերթափոխություն:<ref>Ս. Հ. Սիսակյան Ընդհանուր և բժշկական կենսաբանություն</ref>
 
=== '''Հելմինթոլոգիայի պատմություն ''' ===
▲'''Հելմինթոլոգիա''', [[գիտություն]] [[մակաբույծ որդեր]]ի, [[մարդ]]ու, [[կենդանիներ]]ի ու [[բույսեր]]ի [[օրգանիզմ]]ում դրանց առաջացրած [[ճիճվային հիվանդություններ]]ի մասին։Հելմինթ տերմինը առաջին անգամ օգտագործել է Հիպոկրատը՝ 460-370 թթ: <ref>Ս. Հ. Սիսակյան , Ընդհանուր և բժշկական կենսաբանություն</ref>Հելմինթոլոգիան կապված է [[Կենդանաբանություն|կենդանաբանության]], [[բժշկագիտություն|բժշկագիտության]], [[անասնաբուժություն|անասնաբուժության]] և բույսերի ախտաբանության ([[ֆիտոպաթոլոգիա]]) հետ։ Հելմինթոլոգիայի 3 հիմնական բաժիններն են. բժշկական, անասնաբուժական և բուսական։ Հելմինթոլոգիան ուսումնասիրում է մակաբույծ որդերի ձևաբանությունը, [[կենսաբանություն]]ը, [[կարգաբանություն]]ը, [[էկոլոգիա]]ն, ինչպես նաև բուժումը, համաճարակը, պայքարն ու կանխարգելումը։ Մակաբույծ որդերի մասին առաջին տեղեկությունները մեգմեզ հասել են հին ժամանակներից, սակայն որպես գիտություն հելմինթոլոգիան սկսել է ձևավորվել XVIII դ. II կեսերից։ Հելմինթ տերմինը առաջին անգամ օգտագործել է Հիպոկրատը՝ 460-370 թթ: Հիմնադիրը գերմանական գիտնական [[Ռուդոլֆ Կառնապ|Կ. Ռուդոլֆին]] է։ Հելմինթոլոգիան [[Ռուսաստան]]ում զարգացել է սովետական կարգեր հաստատվելուց հետո։ [[ԽՍՀՄ]]-ում ստեղծվել է աշխարհի խոշորագույն Հելմինթոլոգիայի [[դպրոց]], որի հիմնադիրը Կ. Սկրյաբինն է։ Մեծ ծառայություններ ունեն նաև Ե. Պավլովսկին ու Վ. Դոգելը։ 1940-ին ԽՍՀՄ-ին կից հիմնադրվել է Հելմինթոլոգների համամիութենական ընկերությունը։ Հայկական ԽՍՀ-ում Հելմինթոլոգիայի հիմնադիրը Ե. Քալանթարյանն է, որն աշխարհում առաջինն է նկարագրել Trichostrongylus axei (1924), Skrijabini Kalantarian (1932) մակաբույծ որդերի տեսակները։ Նաև 1927-ին առաջարկել է հելմինթոլոգիական հետազոտության նոր մեթոդ, որը կոչվում է իր անունով։ Ե. Քալանթարյանը, Ա. Բադալյանը, Է. Դավթյանը և ուրիշներ մեծ ավանդ են ներդրել ասկարիդոզի, տրիխոցեֆալոզի, հիմենոլեպիդոզի, էխինոկոկոզի ուսումնասիրման բնագավառում։ ժամանակակից իմունոլոգիան խիստ շաղկապվում է հելմինթոլոգիայի հետ։ Բացի այդ, հեռանկարային և կիրառական նշանակություն են ձեռք բերում իխտիոհելմինթոլոգիան (ձկնա-հելմինթոլոգիա) և էնտոմոհելմինթոլոգիան (միջատա-հելմինթոլոգիան)։ ՀԽՍՀ-ում Հելմինթոլոգիայի բնագավառում ուսումնասիրություններ են կատարվում Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանակիր համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական պարազիտաբանության և ուրիշ ԳՀԻ-ների պարազիտաբանության լաբորատորիաներում։
 
{{ՀՍՀ}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հելմինթոլոգիա» էջից