«Զեեմանի էֆեկտ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չNo edit summary |
չNo edit summary |
||
Տող 1.
'''Զեեմանի երևույթ''' կամ '''Զեեմանի էֆեկտ''', մագնիսական դաշտի ազդեցությամբ սպեկտրային գծերի տրոհումը բաղադրիչների՝ կապվածատոմի էներգետիկ մակարդակների ճեղքման հետ։ Հայտնաբերել է [[Պիտեր Զեեման]]ը (1896) մագնիսական դաշտում նատրիումի գոլորշիների լուսարձակումը հետազոտելիս։ Զեեմանի երևույթը դիտելու համար օգտագործվում է Սպեկտրային գծի բաղադրիչների քանակը, փոխդասավորությունը, բևեռացումը և ինտենսիվությունը կախված են էներգետիկ մակարդակների կառուցվածքից, մագնիսական դաշտի լարվածությունից և դիտման ուղղությունից։
[[File:Explanation of how the magnetic field on a star affects the light emitted.webm|մինի]]
Պարզագույն դեպքում, մագնիսական դաշտին ուղղահայաց ուղղությամբ դիտելիս,ստացվում է տրիպլետ ν<sub>o</sub>+Δν, ν<sub>o</sub> և ν<sub>o</sub>—Δν հաճախականություններով, ընդ որում սկզբնական V<sub>o</sub> հաճախականությամբ բաղադրիչների Էլեկտրական վեկտորի տատանումները զուգահեռ են մագնիսական դաշտի H լարվածությանը (π-բաղադրիչ), իսկսիմետրիկ տեղաշարժված երկու բաղադրիչներինը՝ ուղղահայաց են H-ին (σ-բաղադրիչներ)։ Մագնիսական դաշտիուղղությամբ դիտելիս ստացվում է ν<sub>օ</sub>+ Δν և ν<sub>o</sub>—Δν դուբլևտը (2 գիծ)։ Մեծ հաճախականությամբ բաղադրիչը բևեռացված է աջ, իսկ Փոքր հաճախականությամբ բաղադրիչը՝ ձախ շրջանով։ Տրոհման այսպիսի պատկեր (պարզ կամնորմալ Զեեմանի երևույթ) ստացվում է միայնառանձին սպեկտրային գծերի համար,ինչպես նաև ևզոր մագնիսական դաշտում (Պաշեն-Բակի երևույթ)։
[[Պատկեր:Pieter Zeeman.jpg|մինի|ձախից|[[Պիտեր Զեեման]]]]
Մագնիսական դաշտում ս-ի յուրաքանչյուր դասավորությանը համապատասխան՝ ատոմը ձեռք է բերում լրացուցիչ էներգիա, որի շնորհիվ այլասերումը վերանում է, և մակարդակը ճեղքվում է մի շարք հավասարահեռ ենթամակարդակների։ Քվանտային անցումները տարբեր մակարդակների ենթամակարդակների միջև պայմանավորում են Զեեմանի սպեկտրայինգծերիհամար։Ռադիոսպեկտրոսկոպիայի մեթոդներով կարելի է դիտել նաև ստիպողական մագնիսական քվանտային անցումները միևնույն մակարդակի ենթամակարդտկների միջև։ Զեեմանի երևույթը դիտվում է նաև մոլեկուլևևրի և բյուրեղևերի սպեկտըրներում։ Զեեմանի երևույթը կիրառվում է տիեզերական օբյեկտների մագնիսական դաշտերի չափմանհամար, սպեկտրոսկոպիայում, քվանտային Էլեկտրոնիկայի սարքավորումներում:
| |||