|
== Ուսմունքը ==
Անաքսագորասը բնության երևույթները բացատրում է պատճառականպատճահետևանքային կապի բացահայտման միջոցով կամ, ինչպես ինքն է ասում, անհրաժեշտության միջոցով: Չի հավատացել ճակատագրին, որը նրա համար դատարկ անվանում էր: Նրան հետաքրքրել է իրերի փոխակերպման խնդիրը: Գտնում էր, որ եթե մարդու մարմինը մեծանում է սնունդ ու ջուր ստանալուց, ուրեմն նրանց մեջ կա ամեն ինչ, ինչից կազմված է մարմինը: Եթե հացը առաջանում է ցորենից, իսկ վերջինս` հողից, ուրեմն հողի մեջ կա այն ամենը, ինչ կա հացի մեջ: ՆաԴրանից եզրակացնումեզրակացրել է , որ ամեն ինչի մեջ կա ամեն ինչի որևէ մաս: Ուրեմն, սկզբունքորեն, ամեն ինչի մեջ կա ամեն ինչ: Բացատրել է զգայական աշխարհի բազմազանությունը` ելնելով սկզբնական նյութերից, որոնք նա անվանել է «սերմեր»: Սերմերը շատ են իրենց որակի տեսակետից, բայց անսահման չեն, տարբեր են նաև իրենց մեծությամբ, սակայն ամենամեծերն էլ այնքան փոքր են, որ մեր աչքի համար նշմարելի չեն: Ըստ նրա` սերմերի մեջ չկա ամենափոքրը, այլ կա միշտ ավելի փոքրը: Սերմերը բաժանվում են ու միանում, բայց դրանք չեն վերափոխվում մեկը մյուսի: Զգայական աշխահի բազմազանությունը բացատրվում է տարբեր որակի սերմերի միացումով, այսինքն տարբեր խառնուրդների առաջացմամբ: Սերմերը հավերժ են, զգայական աշխարհը` փոփոխվող: Ամեն իրի որակ պայմանավորված է այս կամ այն տեսակի սերմերի քանակի առկայությամբ: Անաքսագորասի պատկերացումները սերմերի մասին այսօր էլ չեն հնացել, քանի որ սերմերը կարելի է նույնացնել տարրական մասնիկների, ատոմների կամ մոլեկուլների հետ:
Ըստ Անաքսագորասի` սկզբում եղել է Քաոսը՝ խառը վիճակ, կարգ ու կանոնի բացակայություն, մութ անդունդ: Քաոսի մեջ «բոլոր իրերը միասին են եղել», այսինքն սերմերը գտնվել են խառնված վիճակում, եկել է Նուսը (խելքը) և կարգ ու կանոն հաստատել աշխարհում՝ իր արարիչ գործունեությամբ Քաոսից ստեղծելով Կոսմոսը:
Անակսագորասը առաջինն էր, որ կարողացավ ճիշտ μացատրելբացատրել Նեղոս գետի վարարումը սարերի ձնհալով: Անաքսագորասը ▼Անաքսագորասի պատկերացումները սերմերի մասին այսօր էլ չեն հնացել, քանի որ մենք հնարավորություն ունենք սերմերը նույնացնել ոչ միայն տարրական մասնիկների, ատոմների կամ մոլեկուլների հետ, այլ` բոլորի հետ միաժամանակ:
Ըստառաջինը բույսերին վերագրեց շնչառություն: Նա հայտնաբերեց, որ ձկները շնչում են խռիկներով: Ծիր կաթինը, ըստ նրա `, աստղերի բազմության լույսն է: Որոտն առաջանում է ամպերի բախումից, իսկ կայծակն ամպերի շփումն է: Լուսինը երկրային ծագում ունի, նրա վրա էլ կան հովիտներ, սարեր, ձորեր, նա չունի ինքնուրույն լույս, այլ անդրադարձնում է Արեգակի լույսը: Արեգակն ու Լուսինը միասին են առաջացել: Երկրի շուրջ պտտվող մարմինները մնում են երկնքում իրենց պտտման շնորհիվ և կընկնեն Երկրի վրա հենց որ դադարեն պտտվել: ▼
▲Անակսագորասը առաջինն էր, որ կարողացավ ճիշտ μացատրել Նեղոս գետի վարարումը սարերի ձնհալով: Անաքսագորասը
առաջինը բույսերին վերագրեց շնչառություն: Նա հայտնաբերեց, որ ձկները շնչում են խռիկներով: Ծիր կաթինը, ըստ նրա, աստղերի բազմության լույսն է: Որոտն առաջանում է ամպերի բախումից, իսկ կայծակն ամպերի շփումն է:
▲Ըստ նրա` Լուսինը երկրային ծագում ունի, նրա վրա էլ կան հովիտներ, սարեր, ձորեր, նա չունի ինքնուրույն լույս, այլ անդրադարձնում է Արեգակի լույսը: Արեգակն ու Լուսինը միասին են առաջացել: Երկրի շուրջ պտտվող մարմինները մնում են երկնքում իրենց պտտման շնորհիվ և կընկնեն Երկրի վրա հենց որ դադարեն պտտվել:
[[af:Anaxagoras]]
|
