«Այնշտայնի դաշտի հավասարումներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Մասնակի ածանցյալներով դիֆերենցիալ հավասարումներ ՀոթՔաթ գործիքով |
No edit summary |
||
Տող 53.
=== Համարժեք ձևակերպումներ ===
Այնշտայնի հավասարումների երկու մասերից չափականության նկատմամբ ձևափոխություն անելով կարելի է ստանալ
:<math>R - \frac{D}{2} R + D \Lambda = {8 \pi G \over c^4} T
որտեղ <math> D </math>-ն տարածաժամանակի չափականությունն է։ Այս արտահայտությունը կարելի է գրել որպես
Տող 63.
Օրինակ, <math>D=4</math> չափականությամբ այն կրճատվում է, դառնալով
:<math>R_{\mu \nu} - g_{\mu \nu} \Lambda = {8 \pi G \over c^4} \left(T_{\mu \nu} - {1 \over 2}T\,g_{\mu \nu}\right) </math>։
== Կոսմոլոգիական հաստատուն ==
Այնշտայնը ձևափոխեց իր սկզբնական դաշտի հավասարումները՝ ներառելով <math>\Lambda</math> [[տիեզերական հաստատուն]]ը, որը ուղիղ համեմատական է [[մետրիկ (մաթեմատիկա)|մետրիկ ֆունկցիային]]՝
:<math>R_{\mu \nu} - {1 \over 2}g_{\mu \nu}\,R + g_{\mu \nu} \Lambda = {8 \pi G \over c^4} T_{\mu \nu}</math>
Քանի որ <math>\Lambda</math>-ն հաստատուն է, էներգիայի պահպանման օրենքը մնում է անփոփոխ։
Այնշտայնը կոսմոլոգիական հաստատունի անդամն ավելացնում է՝ պահպանելու համար [[ստատիկ տիեզերք]]ը։ Սակայն հաջողության չի հասնում, քանի որ.
* այս տեսությամբ նկարագրվող տիեզերքը կայուն չէ,
* [[Էդվին Հաբլ]]ի դիտումները հաստատեցին, որ մեր տիեզերքը [[տիեզերքի ընդարձակում|ընդարձակվում է]]։
Այսպիսով Այնշտայնը հրաժարվեց <math>\Lambda</math>-ից՝ այն անվանելով «իր կյանքի ամենամեծ սխալը»<ref name = gamow>{{cite book| last = Gamow| first = George| authorlink = George Gamow| title = My World Line : An Informal Autobiography| publisher = Viking Adult| date = April 28, 1970| isbn = 0-670-50376-2| url = http://www.jb.man.ac.uk/~jpl/cosmo/blunder.html| accessdate = 2007-03-14 }}</ref>։
Անկախ կոսմոլոգիական հաստատունը հավասարումներում ներառելու Այնշտայնի [[Einstein]]'s մոտիվացիայից, ոչինչ չի խանգարում այն հավասարումներում ներառելուն։ Բազում տարիներ կոսմոլոգիական հաստատունը համարյա ամենուր էր համարվում։ universally considered to be 0.
Սակայն կատարելագործված վերջին [[աստղագիտություն|աստղագիտական]] տեխնոլոգիաները ցույց տվեցին, որ <math>\Lambda</math>-ն պետք է դրական արժեք ունենա՝ [[արագացող տիեզերք]]ը բացատրելու համար<ref name=wahl>{{cite news|last=Wahl| first=Nicolle| date=2005-11-22| title=Was Einstein's 'biggest blunder' a stellar success?| url=http://www.news.utoronto.ca/bin6/051122-1839.asp | accessdate=2007-03-14 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20070307191343/http://www.news.utoronto.ca/bin6/051122-1839.asp <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = 2007-03-07}}</ref><ref name=turner>{{cite journal
|last=Turner | first=Michael S.
|date=May 2001| title=Making Sense of the New Cosmology
|journal=Int.J.Mod.Phys. A17S1
|volume=17
|pages=180–196
|doi=10.1142/S0217751X02013113
|arxiv=astro-ph/0202008|bibcode = 2002IJMPA..17S.180T }}</ref>։
Այնշտայնը կոսմոլոգիական հաստատունը մտածել էր որպես անկախ պարամետր, սակայն դաշտի հավասարումների այդ անդամը կարելի է հանրահաշվորեն տեղափոխել մյուս կողմ՝ գրելով որպես էներգիա-իմպուլսի թենզորի մաս.
:<math>T_{\mu \nu}^{\mathrm{(vac)}} = - \frac{\Lambda c^4}{8 \pi G} g_{\mu \nu} </math>։
Արդյունք հանդիսացող [[վակուումի էներգիա]]ն հաստատուն է և տրվում է
:<math>\rho_{\mathrm{vac}} = \frac{\Lambda c^2}{8 \pi G}</math>
Առնչությամբ։
Հետևաբար կոսմոլոգիական հաստատունի առկայությունը համարժեք է ոչ զրոյական վակուումային էներգիայի գոյությանը։ Այսպիսով «կոսմոլոգիական հաստատուն» և «վակուումի էներգիա» տերմինները այժմ հարաբերականության ընդհանուր տեսության մեջ փոխարինում են միմյանց։
== Ծանոթագրություններ ==
| |||