«Ֆիզիկական օրենք»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Ֆիզիկայի հիմնարար հասկացություններ ՀոթՔաթ գործիքով |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{խմբագրում եմ|Albero}}
'''Ֆիզիկական օրենք''', մասնավոր փաստերից ածանցված տեսական սկզբունք, որը կիրառելի է որոշակի խմբի կամ դասի երևույթնրի համար և միշտ տեղի ունի որոշակի պայմանների առկայության դեպքում<ref>
Որպես կանոն, ֆիզիկական օրենքները ձևակերպվում են խիստ և հակիրճ բառային կամ մաթեմատիկական տեսքով։ Ըստ [[Պոլ Դիրակ]]ի, «Ֆիզիկական օրենքը պետք է օժտված լինի մաթեմատիկական գեղեցկությամբ»<ref>[ http://scisne.net/a-1402?pg=14 Иэн Стюарт. Истина и красота. Всемирная история симметрии. Пер. с англ. Алексея Семихатова. — М.: Астрель, Корпус, 2010. — 461 с. — Серия: Элементы.]</ref>։
Ֆիզիկական գիտության հիմնական խնդիրը ֆիզիկական օրինաչափությունները բացահայտելն է։
== Նկարագրություն ==
Ֆիզիկական օրենքների մի քանի հիմնական հատկություններ են սահմանվել<ref name="davies">Davies, Paul (
* Ճիշտ են նվազագույնը իրենց օրինավորության սահմաններում։ Ըստ սահմանման, նրանք երբեք տեղի չունեն իրար հակասող դիտումների դեպքում<!--concept pre-existing in article-->
* Տիեզերական են։ Նրանք տիեզերքում ամենուր նույնը պիտի լինեն<ref
* Պարզ են։ Սովորաբար արտահայտվում են միակ մաթեմատիկական ձևակերպումով<ref
* Բացարձակ են։ Տիեզերքում ոչինչ չի ազդում նրանց վրա<ref
* Կայուն են։ Հայտնաբերվելուց ի վեր նրանք չեն փոփոխվում (չնայած կարող է պարզվել, որ ավելի ճշգրիտ օրենքների մոտավորություններ են)։
* Ամենազոր են։ Տիեզերքում ամեն ինչ է պետք է ենթարկվի նրանց (համաձայն դիտումների)<ref
* Սովորաբար մեծությունները [[պահպանման օրենքներ|պահպանվում են]]<ref
* Հաճախ տարածության և ժամանակի գոյություն ունեցող համասեռությունների (սիմետրիաների) արտահայտություն են
* Սովորաբար տեսականորեն շրջելի են ժամանակի մեջ (եթե [[քվանտային մեխանիկա|քվանտային չեն]]), չնայած ժամանակի սլաքն ինքնին անշրջելի է։
Ֆիզիկական օրենքները [[գիտական տեսությու]]ներից տարբերվում են իրենց պարզությամբ։ Գիտական տեսությունները սովորաբար ավելի բարդ են, քան օրենքները, ունեն բազմաթիվ բաղադրիչ մասեր և կարող են փոխվել մատչելի փորձարարական տվյալների և վերլուծությունների հետևանքով։ Սրա պատճառն այն է, որ ֆիզիկական օրենքը խստորեն փորձարարական նյութի դիտարկումների հանրագումարն է, մինչդեռ տեսությունը մոդել է, որը հաշվի է առնում դիտումները, բացատրում է դրանք, կապում է այլ դիտումների հետ և դրանց հիման վրա փորձով ստուգելի կանխատեսումներ է անում։ Պարզ ասած, մինչ '''օրենքը''' նշում է, ''որ'' ինչ-որ բան է տեղի ունենում, '''տեսությունը''' բացատրում է, թե ''ինչու'' և ''ինչպես'' է դա տեղի ունենում։
== Օրինակներ ==
Ֆիզիկայի ամենահայտնի օրենքներից են<ref name="o100"
{{ռուսերեն գիրք▼
| заглавие = 100 великих научных открытий▼
| ответственный = Д. К. Самин▼
| место = М.▼
| издательство = Вече▼
| год = 2002▼
| страниц = 480▼
| isbn = 5-7838-1085-1▼
| тираж = 25 000▼
}}▼
</ref>▼
* [[Արքիմեդի օրենք]]ը
* [[Բոյլ-Մարիոտի օրենք]]ը
Տող 50 ⟶ 60՝
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
▲{{ռուսերեն գիրք
▲| заглавие = 100 великих научных открытий
▲| ответственный = Д. К. Самин
▲| место = М.
▲| издательство = Вече
▲| год = 2002
▲| страниц = 480
▲| isbn = 5-7838-1085-1
▲| тираж = 25 000
▲}}
▲</ref>
== Գրականություն==
|