Վիքիպեդիա

«Նկարելուկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: մ: → մ։ (2) oգտվելով ԱՎԲ
չ կետադրական, ջնջվեց: ­ (4)
Տող 5.
Վերը բերված բացատրության համաձայն, նկարելուկներ կամ նկարելուկի «նախահայրեր» կարող են համարել նաև հնագույն [[ժողովուրդ]]ների, այդ թվում՝ [[հայեր]]ի [[ժայռապատկեր]]ները, [[Սեպագիր|սեպագիր արձանագրությունները]], գաղափարագրերը, [[Հիերոգլիֆներ|մեհենագրերը]], տապանագրերն ու որմնագրերը։ Իսկ առաջին նկարելուկները ծնվել են [[Ֆրանսիա]]յում [[XV դար]]ում։ Սկզբնապես [[Պիկարդիա]]յում (պատմական մարզ [[Ֆրանսիա]]յի հյուսիսում) ռեբուս էին անվանում ամենամյա [[դիմակահանդես]]ների այն հատուկ ելույթները, որոնք պատկերում էին տեղական կենցաղի սրամիտ տեսարաններ և կոչվում էին «օրվա նորություններ» (լատիներեն՝ ''De rebus, quae geruntur'', բառացիորեն՝ ''կատարվող գործերի մասին'')։ Ռեբուսներ էին պատկերվում նաև ասպետների [[վահան]]ներին, ազնվականների [[զինանշան]]ներին, [[մեդալ]]ներին, պանդոկների և արհեստանոցների ցուցանակներին, առևտրական տների անվանումներում, զանազան գրքերում, սպասքի առարկաների, հովհարների, քաղցրեղենի ու ծխախոտի տուփերի և, անգամ, տապանաքարերի վրա։ Միայն հետագայում ''ռեբուս'' բառն ստացավ այն նշանակությունը, որով կիրառվում է ներկայումս։ Նկարելուկի առաջին ժողովածուն լույս է տեսել Ֆրանսիայում [[1582]] թ. (կազմող՝ Է. Տաբուրո)։
 
[[Ռուսերեն]] առաջին նկարելուկը տպագրվել է [[1845]] թ. [[Պետերբուրգ|պետերբուրգյանպետերբուրգ]]յան «Սովրեմեննիկ» ամսագրում։ [[Հայերեն]] նկարելուկի սկզբնավորման և տարածման մասին հայտնի տվյալներ չկան։ Նույնիսկ «[[Հայկական սովետական հանրագիտարան]]» ում և 4-հատորյա «Ինչ է։ Ով է» մանկական [[հանրագիտարան]]ում նկարելուկի վերաբերյալ ընդհանրապես հիշատակություններ չկան։ Հայտնի են 1960-70 թթ. հրատարակված ժամանցային բնույթի մի քանի ժողովածուներ. Վարդան Պետրոսյանի գիրքը («Հաճելի զբաղմունք», «Հայաստան», Երևան, [[1969]]), որտեղ հիմնականում պարզ պատկերային նկարելուկներ են, և Գևորգ Գասպարյանի գիրքը («Հետաքրքիր ժամանց», «Հայաստան», Երևան, [[1975]]), որտեղ նկարելուկի լուծման համառոտ բացատրության հետ կան նաև նկարելուկների օրինակներ։ Պարբերական հանդեսներից նկարելուկներ տպագրվում էին «Պիոներ կանչ» (այժմ՝ «[[Կանչ (շաբաթաթերթ)|Կանչ]]») թերթում։
 
Նկարելուկը զարգացում ապրեց, երբ սկսեց լույս տեսնել «[[9-րդ Հրաշալիք]]» շաբաթաթերթը (առաջին համարը՝ [[1994]] թ.)։ Հրանտ Վարդանյանի և [[Վաչագան Սարգսյան]]ի առաջարկով շրջանառության մեջ դրվեց [[հայերեն]] «նկարելուկ» բառը, որը դիմացավ [[տարի]]ների փորձությանը և այժմ լայնորեն օգտագործվում է։ Իր գոյության ընթացքում թերթը կիրառել է նկարելուկներ կազմելու բազմաբնույթ եղանակներ ու հնարքներ։ Թերթում ստեղծված ավանդույթների հիման վրա գրվեց [[Վաչագան Սարգսյան]]ի և Հրանտ Վարդանյանի «Նկարելուկները հայերենում» գիրքը<ref name="ReferenceA"/>։
Տող 15.
<center>
<gallery>
Պատկեր:nkareluk-1.jpg|­­Նկարելուկ 1
Պատկեր:nkareluk-2.jpg|Նկարելուկ 2</gallery>
</center>
<br {{clear="all"/>}}
 
=== Տառապատկերային նկարելուկներ ===
Տող 29.
<center>
<gallery>
Պատկեր:nkareluk-3.jpg|­­Նկարելուկ 3
Պատկեր:nkareluk-4.jpg|Նկարելուկ 4
Պատկեր:nkareluk-5.jpg|Նկարելուկ 5
Պատկեր:nkareluk-21.jpg|Նկարելուկ 6</gallery>
</center>
<br {{clear="all"/>}}
 
=== Նկարելուկի այլ տեսակներ===
Տող 59.
Պատկեր:nkareluk-23.jpg|Նկարելուկ 18</gallery>
</center>
<br {{clear="all"/>}}
 
== Նշանների կիրառումը նկարելուկներում ==
Տող 68.
Պատկեր:nkareluk-16.jpg|Նկարելուկ 19</gallery>
</center>
<br {{clear="all"/>}}
 
* Եթե նկարելուկում պատկերը գլխիվայր է կամ նրա վերևում դեպի ձախ ցույց տվող սլաք է դրված, ապա բառը պետք է կարդալ աջից ձախ։ Օրինակ, ''ՆՈՒՇ'' բառը կարելի է ներկայացնել թե´ 20-րդ, թե´ 21-րդ նկարելուկներով։
Տող 77.
Պատկեր:nkareluk-19.jpg|Նկարելուկ 21</gallery>
</center>
<br {{clear="all"/>}}
 
* Հաճախ ցանկալի բառն ստանալու համար անհրաժեշտ է լինում պատկերվող բառի մեջ մեկ կամ մի քանի տառ փոխարինել այլ տառով կամ տառերով։ Այսպես, նկարելուկ 22-ով ''աթոռ'' բառի երկրորդ տառը փոխարինված է ''Խ''-ով։ Ստացվել է ''ԱԽՈՌ'' բառը։ Նշենք, որ այս նկարելուկում կարելի էր գրել նաև ''Թ=Խ'', և կստացվեր նույն պատասխանը։
Տող 85.
Պատկեր:nkareluk-17.jpg|Նկարելուկ 22</gallery>
</center>
<br {{clear="all"/>}}
 
* Երբեմն նկարելուկում բառն ստանում են մեկ այլ բառից կամ նրա որոշ տառերից։ Այդ դեպքում պատկերի մոտ դրվում են նրա անվանման այն տառերի համարները, որոնցով կազմվում է ծածկագրված բառը (նկարելուկ 23՝ ''ՎԱԳՐ''-ից ստանում ենք ''ԳՐԱՎ'')։
Տող 93.
Պատկեր:nkareluk-20.jpg|Նկարելուկ 23</gallery>
</center>
<br {{clear="all"/>}}
 
== Հետաքրքրաշարժ փաստեր ==
Տող 103.
 
{{ՎՊԵ|Rebus}}
 
{{Օրվա հոդված նախագծի մասնակից}}
 
[[Կատեգորիա:Գլուխկոտրուկներ|Նկարելուկ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Նկարելուկ» էջից