«Մուրմանսկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
No edit summary
Տող 62.
}}
 
'''Մուրմանսկ''', ({{lang-ru|''Мурманск''}}, մինչև [[1917]] թվականը՝ ''Մուրմանի Ռոմանով'' [''Романов-на-Мурмане'']), [[քաղաք]] [[Ռուսաստանի Դաշնություն]]ում, [[Մուրմանսկի մարզ]]ի կենտրոնը։ ԳտնվումԲնակչությունը՝ է305 [[Բարենցի236 ծով]]իմարդ<ref>Мурманская [[Կոլայիобласть. ծոց]]իОценка [[արևելք|արևելյան]]численности ափին։постоянного Չսառչողнаселения նավահանգիստна է,1 ունիянваря երկաթուղային2009-2015 կայարան։годов</ref> 2010 թվականի տվյալներով՝ ունի 307 հազար բնակիչ։ Հիմնադրվել է [[1916]] թվականին։(2015):
 
Մուրմանսկը աշխարհի խոշորագույն քաղաքն է, որը գտնվում է [[Հյուսիսային բևեռային շրջան]]ից դուրս: Մուրմանսկը գտնվում է [[Բարենցի ծով]]ի [[Կոլայի ծոց]]ի ժայռոտ արևելյան ափերի մոտ: Համարվում է [[Ռուսաստան]]ի խոշորագույն [[նավահանգիստ]]ներից մեկը: Հիմնադրվել է [[1916]] թվականին։
 
[[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի տարիներին գերմանական զորքերից պաշտպանելու համար Մուրմանսկ քաղաքին 1985 թվականի [[մայիսի 6]]-ին շնորհվել է [[հերոս (քաղաք)|Քաղաք-հերոս]]ի կոչում<ref name="city">{{cite web|url=http://www.citymurmansk.ru/img/all/239_Ustav.rtf|title=Устав муниципального образования город Мурманск|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BOlmrOdv|archivedate=2012-10-14}}</ref>: Պարգևատրվել է [[Լենինի շքանշան]]ով, [[Հայրենական պատերազմի շքանշան|Հայրենական պատերազմի I աստիճանի շքանշան]]ով, [[Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան]]ով և [[«Ոսկե Աստղ» մեդալ]]ով:
 
Զարգացած է [[ձկնարդյունաբերություն]]ը, [[նավանորոգում]]ը, [[շինանյութերի արդյունաբերություն]]ը։ Խոշոր ձեռնարկություններից են «Սուդովերֆ» միավորումը, Մուրմանսկի [[ձկան կոմբինատ|ձկան]], տնաշինական և անտառատարային կոմբինատները։ Կա ձկնորսական գործիքների և [[կահույք]]ի արտադրություն, սննդի արդյունաբերություն։ Ունի 2 [[համալսարան]], 3 [[թատրոն]], հայրենագիտական և ռազմածովային [[թանգարան]]ներ։
 
=== Անվան ստուգաբանություն ===
[[1971]] թվականին Մուրմանսկը պարգևատրվել էր Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով։
«Մուրմաններ», «ուրմաններ» ռուս ժողովուրդը անվանում էր [[նորվեգացիներ]]ին, [[նորմաններ]]ին: Ավելի ուշ այդ անվանումը տեղափոխվել է նաև այն տարածքի վրա, որտեղ իրադարձություններ էին տեղի ունենում օտարերկրացիների մասնակցությամբ: «Մուրմաններ» սկսեցին անվանել [[Մուրմանսկի ափ|Բարենցի ծովի առափնյա]]ն, իսկ այնուհետև նաև ամբողջ [[Կոլայի թերակղզի]]ն: Համապատասխանաբար, «Մուրմանսկ» անվանումը նշանակում է «Քաղաք Մուրմանի վրա»<ref>{{cite web|url=http://www.kolamap.ru/toponim/top_kol/top_k00.htm|author=А. А. Минкин.|title=Топонимы Мурмана.|publisher=Мурманское книжное издательство|date=1976 г.|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BOlnPYVG|archivedate=2012-10-14}}</ref>:
 
Կոլայի թերակղզու գավառագետ, պատմական գիտությունների դոկտոր Ի. Ֆ. Ուշակովի կարծիքով, «մուրման» բառը ծագել է «norman» բառից, այսինքն սկանդինավյան լեզուներից թարգմանաբար նշանակում է «հյուսիսային մարդ»: Հնչյունների պատմական փոխարինման առանձնահատկություններից ելնելով, «n» հնչյունը վերածվել է «m» հնչյունի: Ինչը վերաբերվում է «o» տառի արտասանությանը, ապա այդ բառի մեջ մինչ օրս ինչպես [[շվեդերեն]]ում, այնպես էլ [[նորվեգերեն]]ում այն արտասանվում է որպես փափուկ «ու»: Այսինքն, ի սկզբանե այն արտասանվել է որպես [nur’man]<ref>''Ушаков И. Ф.'' Кольская земля. Мурманск, Кн. изд-во, 1972</ref>:
 
== Արտաքին հղումներ ==