|
[[Պատկեր:She-wolf suckles Romulus and Remus.jpg|250px|մինի|Հռոմուլոս և Հռեմոս եղբայրներին կերակրող էգ գայլը` Հռոմի հիմնադրման խորհրդանիշը]]
'''Հռոմի ստեղծումը''' ուսումնասիրել է [[հնագիտություն]]ը, բայց հնագույն հռոմեացիների կողմից ստեղծված ավանդական պատմությունները հենց իրենց` հռոմեացիներին թույլ են տալիս ներկայացնել իրենց [[քաղաք]]ի պատմությունը [[լեգենդ]]ներով ու [[առասպել]]ներով:ներով։ Այս հնագույն լեգենդներից ամենահայտնին և, հավանաբար, հռոմեական լեգենդներից ամենահայտնին, [[Հռոմուլոս]] և [[Հռեմոս]] եղբայրների պատմությունն է` երկվորյակների, որոնց ծնել էր էգ [[գայլ]]ը <ref name="livy1797">{{Cite book
| publisher = Printed for A.Strahan
| last = Livy
| title = The Early History of Rome
| date = 2005-05-26
}}</ref>:։ Այս պատմությունը համաձայնեցվեց ավելի վաղ շրջանում ստեղծված մեկ այլ ավանդության հետ, որ ունեին [[Տրոյա]]յի փախստական [[Էնեյներ]]ը:ը։ Նրանք փախան [[Իտալիա]] և հիմնադրեցին ռոմանների ճյուղը` շնորհիվ Յուլուսի` Հուլիո-Կլաուդիան արքայատոհմի հիմնադրի:հիմնադրի։
== Պահպանված լեգենդները ==
=== Էնեյներ ===
[[Պատկեր:Aeneas' Flight from Troy by Federico Barocci.jpg|մինի|աջից|Էնեյները փախչում են [[Տրոյա]]յից. Ֆեդերիկո Բարոչչի, [[1598]]]]
[[Հռոմ]]ի մասին ազգային [[էպոս]]ը` [[Վերգիլիուս]]ի «[[Էնեիդ]]»-ը, պատմում է, թե ինչպես տրոյացի արքայազն Էնեասը եկավ [[Իտալիա]]: Ըստ «Էնեիդ»-ի` կործանված Տրոյա քաղաքի ողջ մնացած բնակիչները հավաքվում են միասին Էնեասի շուրջը, հաղթահարում բազում արկածներ [[Միջերկրական ծով]]ում` ներառյալ կանգառը նոր հիմադրված Քարթիջում` Դիդո թագուհու հսկողությամբ, բայց ի վերջո հասնում են Իտալիայի ափը:ափը։ Տրոյացիները մտածում էին, որ կանգ են առել [[Անցիո]]յի և [[Ֆիումինցիո]]յի միջև` Հռոմի հարավարևմտյան շրջանում:շրջանում։ Հավանաբար, նրանք կանգ էին առել Լավրենտում քաղաքում (այլ աղբյուրներում` [[Լավինիում]]):։ Քաղաքն անվանվել է ի պատիվ Լավինիայի` արքա Լատինուսի դստեր, ում հետ ամուսնացած էր Էնեասը:Էնեասը։ Սա սկիզբ դարձավ Թրնուսի հետ զինված բախումների` Լավինիայի հետ [[Ամուսնություն|ամուսնության]] համար:համար։<ref name="Encyclopedia Britannica: Turnus">{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/610379/Turnus |title=Turnus |work=Encyclopaedia Britannica |}}</ref> Մինչ Էնեասի ժամանումը Թրնուսը նշանված էր Լավինիայի հետ, բայց վերջինս շուտով ամուսնացավ Էնեասի հետ` այդպիսով սկիզբ դնելով պատերազմի:պատերազմի։ Էնեասը հաղթեց պատերազմում և սպանեց Թրնուսին:Թրնուսին։ Տրոյացիները տեղացիների հետ ապրելու իրավունք ձեռք բերեցին:բերեցին։ Էնեասի երիտասարդ որդին` Ասկանիուսը (հայտնի է նաև որպես Յուլուս), հիմնադրեց Ալբա Լոնգան և Ալբացի արքաների արքայատոհմը, ովքեր լցրեցին Տրոյայի արքայատոհմի և Հռոմի հիմնադրման ավանդական շրջանի միջև եղած ժամանակագրական անդունդը [[մ.թ.ա. 8-րդ դար]]ում:ում։
Այս ժամանակաշրջանի վերջին` Պրոքաս արքան Նումիտորի և Ամուլիուսի հայրն էր:էր։ Նրա մահից հետո Նումիտորը դարձավ Ալբա Լոնգայի արքա, բայց Ամուլիուսը ձերբակալեց նրան և բանտ ուղարկեց:ուղարկեց։ Նա նաև ստիպեց Նումիտորի դստերը` Ռեա Սիլվիային, դառնալ կույս քարոզիչ Վեստալսում:Վեստալսում։ Երկար տարիներ Ամուլիուսը արքա էր:էր։
=== Հռոմուլոս և հռեմոս ===
{{Տես|Հռոմուլոս}}
[[Հույներ|Հուն]]ական ծագումով Էնեասի [[լեգենդ]]ը հետագայում փոխարինվեց իտալական ծագմամբ [[Հռոմուլոս]]ի և Հռեմոսի լեգենդով, որոնք, ըստ պատմագիտական հաշվարկների, ծնվել են մոտ [[մ.թ.ա. 771]] թվականին:թվականին։ Ենթադրվում է, որ նրանք Ռեա Սիլվիայի և [[Մարս]]ի` պատերազմի աստծո զավակներն էին: Մարգարեության պատճառով նրանք պիտի տապալեին իրենց քեռի Ամուլիուսին, ով սպանել էր Սիլվիայի հորը` Նումիտորին:Նումիտորին։ Բազմաթիվ դիցաբանական կերպարների նման, նրանք ծնվելու պահից արդեն լքված էին:էին։ Նրանց կերակրում էր էգ [[գայլ]]ը, մինչև Ֆաուստուլուս անունով մի հովիվ գտավ նրանց և մեծացրեց իր երեխաների նման:նման։ Ֆաստուլուսն ու նրա կինը` Ակկա Լարենցիան, մեծացրին երեխաներին:երեխաներին։ Երբ նրանք չափահաս դարձան, սպանեցին Ամուլիուսին և վերականգնեցին Նումիտորը:Նումիտորը։ Նրանք որոշեցին քաղաք հիմնել:հիմնել։ Ինչևէ, նրանք վիճում են, և Հռոմուլոսը սպանում է եղվորը:եղվորը։ Այսպիսով, [[Հռոմ]]ը հիմադրվեց եղբայրասպանությամբ` մի պատմությամբ, որը հետագայում էլ շարունակվեց քաղաքի` պայքարով ու արյունահեղությամբ լի պատմության մեջ:մեջ։
== Արտաքին հղումներ ==
| 