«Տիեզերքի ընդլայնում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ կետադրական, ձևաչափ
չ →‎Դոպլերի էֆեկտ: կրճատումների բացում, փոխարինվեց: մլրդ → միլիարդ
Տող 19.
Տիեզերական կարմիր շեղումը բացատրվում է Դոպլերի էֆեկտով<ref>Эффект Доплера в теории относительности</ref>, որը իրար հետ է կապում գալակտիկաների շարժումները։ Այդ էֆեկտը 1842 թվականին հայտնաբերել է [[Քրիստիան Դոպլեր]]ը։ Որևէ միջավայրում տարածվող [[ալիք]]ի (օրինակ՝ [[ձայն]]ի) համար պետք է հաշվի առնել ինչպես աղբյուրի շարժումը, այնպես էլ այդ միջավայրի նկատմամբ ալիքի ընդունիչի շարժումը։ Էլեկտրամագնիսական ալիքի (օրինակ՝ լույսի) դեպքում, որի տարածման համար որևէ միջավայր անհրաժեշտ չէ, [[վակուում]]ում նշանակություն ունի միայն աղբյուրի և ընդունիչի հարաբերական շարժումը<ref>Горохов А.В. Релятивистский эффект Доплера.</ref>։ Եթե ալիքի աղբյուրը շարժվում է միջավայրի նկատմամբ, ապա ալիքի երկարությունը կախված է արագությունից և շարժման ուղղությունից։ Եթե աղբյուրը շարժվում է ընդունիչի ուղղությամբ, այսինքն առաջ է անցնում իր առաքած ալիքից, ապա երկարությունը փոքրանում է, իսկ եթե հեռանում է՝ ալիքի երկությունը մեծանում է։
 
Ըստ Դոպլերի էֆեկտի, կարմիր շեղումը վկայում է նրա մասին, որ գալակտիկաները մեզնից հեռանում են։ Եթե գալակտիկաների հեռավորությունը բաժանենք նրանց շարժման արագության վրա, կստանանք տիեզերքի տարիքը։ Այդ հաշվարկից բխում է, որ 13,6 մլրդմիլիարդ տարի առաջ գալակտիակաները գտնվել են մի կետում։
 
===Պուանկարեն՝ կարմիր շեղման մասին===