«Հիդրոէլեկտրակայան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ը: → ը։ oգտվելով ԱՎԲ
չ →‎Աշխատանքի սկզբունք: կրճատումների բացում, փոխարինվեց: մլն → միլիոն
Տող 3.
 
==Աշխատանքի սկզբունք ==
Ստացված շոգին գլխավոր շոգեխողովակագծերով տրվում է շոգետուրբին, որտեղ ընդարձակվելով (ճնշման անկման հետեանքով), ձեռք է բերում մեծ արագություն՝ շոգու պոտենցիալ էներգիան կինետիկի փոխակերպվելու շնորհիվ։ Շոգու կինետիկ էներգիան փոխակերպվում է տուրբինի ռոտորի պտտական շարժման (1500 և 3000 պտույտ/րոպե արագությամբ)։ Վերջինիս միացվում է էլեկտրական գեներատորի ռոտորը, որի պատման հետեանքով առաջանում է էլեկտրական [[հոսանք]]։ Արտադրված էլեկտրական էներգիան ենթարկվում է տրանսֆորմացման և հաղորդվում էներգահամակարգին։ Շոգետուրբինային ջրաէլեկտրակայաններն աշխատում են ածխով, հեղուկ (մազութ) և գազանման (բնական ու արհեստական գազ) վառելիքով, տորֆով, այրվող թերթաքարերով։ Շոգետուրբինային Զ-ները, որոնք սարքավորված են կոնդենսացիոն տուրբիններով, կոչվում են կոնդենսացիոն էլեկտրակայաններ : Սրանք էներգահամակարգի առանցքային կայաններն են , ելնելով էներգամատակարարման մեջ նրանց ունեցած ֆունկցիոնալ նշանակությունից, կոչվում են ՊՇԷԿ-ներ (Պետական շրջանային էլեկտրակայաններ)։ Դրանք ՍՍՀՄ էներգետիկայի հիմքն են, որոնց հզորությունը կազմում է ջերմաէլեկտրակայանների ամբողջ հզորության 2/3-ը։ ՊՇԷԿ-ները սարքավորված են 500,800,1200 Մվտ միավոր հզորությամբ էներգաբլոկներով։ 1931թ-ին ՍՍՀՄ-ում գործում էին 1 մլնմիլիոն կվտ հզորությամբ 55 Զ-ներ, իսկ 1980-ին միայն Զապորոժիեի և Ուգլեգորսկի ՊՇԷԿ-ների հզորությունը կազմել է 3600-ական կվտ։ Նախագծվում են 4500 կվտ և ավելի hզnրության Զ-ներ։ Հրազդանի ՊՇԷԿ-ի հզորությունը 1110 Մվտ է։ Այն էլեկտրակայանները, որոնք բավարարում են սպառիչների էլեկտրական և ջերմային էներգիաների նկատմամբ ունեցած պահանջարկը, կոչվում են ջերմաէչեկտրակենտրոններ (ՋԷԿ)։ Զ-ների մեջ որոշակի տեղ են գրավում շոգեգազային և գազատար քինային էչեկտրակայանները։ Ջերմաէլեկտրակայանի տարատեսակ է ատոմային էչեկտրակայանը։ Մեծ հեռանկարներ ունեն մագնիսահիդրոդինամիկական [[գեներատոր]]ներով սարքավորված էլեկտրակայանները։ ՍՍՀՄ-ի որոշ շրջաններում գործում են երկրի ընդերքի ջերմությունն օգտագործող երկրաջերմային էլեկտրակայաններ։
{{Համայնապատկեր|Itaipu Décembre 2007 - Vue Générale.jpg|1500px|Իտապուի ՀԷԿ, ԱՄՆ<ref>{{Citation
| last = Pope