«Թոլկոթ Պարսոնս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Պարսոնսը ամերիկյան սոցիոլոգ-տեսաբան է, կառուցվածքային-ֆունկցիոնալիզմի հիմնադիրը, ժամանակակից տեսական սոցիոլոգիայի և սոցիալական մարդաբանության հիմնադիրներից մեկը։ Հոգևորականի որդի։ Ուսումնասիրել է կենսաբանություն և փիլիսոփայություն Ամհերսթյան քոլեջում, հետո սովորել է Լոնդոնյան տնտեսագիտության դպրոցում և Հեյդելբերգյան համալսարանում, ուր և պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսությունը տնտեսագիտության գծով։ 1927-1973 թթ-ին դասավանդել է [[Հարվարդի համալսարան|Հարվարդում]], որտեղ էլ ստեղծել և ղեկավարել է սոցիալական հարաբերությունների միջդիսցիպլինային բաժանմունքը։ 1962-1968 թթ-ին մի քանի անգամ եղել է [[ԽՍՀՄ|ԽՍՀՄ-ում]], տարբեր սեմինարների մասնակցելու նպատակով։

Ազատության այս 4 աստիճանների ստացման հետ մարդն, իհարկե, ռիսկի է դիմում՝ կապված այն ենթադրության հետ, թե դրամը կընդունվի ուրիշների կողմից և դրամի արժեքը կմնա անփոփոխ։ Ըստ Պարսոնսի, ամենասկզբում դրամը եղել է որպես միջնորդ, որը շատ մոտ էր կանգնած ապրանքին։ Դրա ամենահայտնի օրինակը թանկարժեք մետաղներն են։ Մինչև այսօր էլ շատերը ենթադրում են, որ դրամի արժեքը իրականում հենվում է սրա մետաղական հիմքի շուկայական արժեքի վրա։ Վերջապես, դրամը "լավն է", այսինքն գործառնում է որպես միջնորդ միայն որոշակի շուկայական հարաբերությունների խորքերում։ Դա իրենից ներկայացնում է վիրտուալ (հնարավոր) փոխանակումների ոլորտ, որում դրամները կարող են ծախսվել, բայց այդ ոլորտի խորքերում պահպանվում են որոշակի պայմաններ, որոնք ապահովում են համակարգը ինչպես օրենքի, այնպես էլ պատասխանատու իշխանությունների կողմից։ Համանման ձևով իշխանության ինստիտուցիոնալացված համակարգ հասկացությունը նախ և առաջ առաջին պլան է մղում հարաբերությունների համակարգը, որի շրջանակներում խոստումների և պարտականությունների որոշ ձևեր դիտարկվում են որպես "ենթակա կատարման", այսինքն ընդունված պայմաններում օրինական լիազորված գորշիչները կարող են պահանջել դրանց կատարումը։ Ըստ Պարսոնսի, իշխանությունը ընդհանրացված ընդունակությունների ռեալիզացիան է, որը կայանում է նրանում, որ հետամուտ են լինում կոլեկտիվի անդամներին՝ կատարելու իրենց պարտականությունները, որոնք ունեն լեգիտիմ նշանակություն կոլեկտիվի համար։ Պարսոնսը գտնում է, որ ցանկությունների բավարարումն ապահովելու ընդունակությունը պետք է լինի ընդհանրական, որպեսզի այն կարողանանք անվանել իշխանություն։ Հակառակ դեպքում այն կլինի զուտ որևէ սանկցիայի առանձին կիրառման ֆունկցիա։ Իշխանության հատկությունները թվարկելիս Պարսոնսը երկրորդ տեղում դնում է լեգիտիմացիան։ Իշխանության համակարգում լեգիտիմացիան համարվում է գործոն համանման վստահության կամ փոխադարձ համաձայնության դրամական միավորի, նրա կայունության ընդունման շուրջ։

:2 չափանիշները միավորված են այնպես, որ եթե իշխանության օժտվածության և կիրառման լեգիտիմությունը կասկած է հարուցում, ապա դա հանգեցնում է առավել ուժեղ միջոցների կիրառմանը, որը նպաստում է հնազանդեցմանը այնքանով, որքանով այդ միջոցները համարվում են արդյունավետ, այդքանով լեգիտիմությունը դադարում է լինել կարևոր գործոն։ Այս զարգացումների արդյունքում կիրառվում են հարկադրանքի տարբեր ձևեր։

{{DEFAULTSORT:Պարսոնս, Թոլկոթ}}