Վիքիպեդիա

«Պոլիմերներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
'''Պոլիմերներ''', ({{lang-gr|πολύ}} — շատ; μέρος — մաս) , մեծ մոլեկուլային զանգված ունեցող քիմիական միացություններ, որոնց մոլեկուլները` մակրոմոլեկուլները, բաղկացած են բազմաթիվ անգամ կրկնվող ատոմական խմբերից՝ մոնոմերային (տարրական) օղակներից։ Պոլիմերները բարձրամոլեկուլային միացություններ են, որոնց մոլեկուլային զանգվածը մի քանի հազարից հասնում է մի քանի միլիոնի։ Մակրոմոլեկուլներում մոնոմերային օղակները իրար են միացված կովալենտային կամ դոնորակցեպտորային կապերով։
{{Խմբագրում եմ|Naira Nahapetyan}}
==Պատմություն==
'''Պոլիմերներ''',({{lang-gr|πολύ}} — շատ; μέρος — մաս) անօրգանական և օրգանական, ամորֆ և բյուրեղական միացություններ որոնք բաղկացած են «մոնոմերային օղակներից» միացած են երկար մակրոմոլեկուլների [[Քիմիական կապ|քիմիական]] կամ կորդինացիոն կապերով։ Պոլիմերները բարձրամոլեկուլյար միացություններ են. պոլիմերում մոնոմերային օղակների (պոլիմերացման աստճանը) պետք է լինի բավականին մեծ (հակառակ դեպքում կանվանվի օլիգոմեր)։ Շատ դեպքերում մոնոմերների թիվը համարվում է բավարար, երբ, հաջորդ մոնոմերի ավելացումից, հատկությունները չեն փոխվում<ref>IUPAC Glossary of basic terms in polymer science</ref>։ Որպես կանոն, պոլիմերները դրանք միացություններ են, որոնց [[մոլեկուլային զանգված]]ը մի քանի հազարից, մի քանի միլիոն է <ref>Высокомолекулярные соединения — статья из Большой советской энциклопедии (3-е издание)</ref>։
Պոլիմեր տերմինը գիտության մեշ մտցրել է Ի․ Բերցելիուսը ([[1833]])։ Նա պոլիմերիա է անվանել իզոմերիայի հատուկ տեսակը (էթիլեն և բութիլեն, եռօքսիմեթիլեն և մրջնալդեհիդ, թթվածին և օզոն)։ Այդ ժամանակ պոլիմերները հայտնի չէին, հանդիպող «խեժացման» ռեակցիաները համարվում էին անցանկալի, ստացվող «խեժերը» ուսումնասիրված չէին: Սինթետիկ պոլիմերներ առաջին անգամ հիշատակվում են [[1838]]-ին (պոլիվինիլիդենքլորիդ) և [[1839]]-ին (պոլիստիրոլ): Պոլիմերների քիմիան ստեղծվեց XIX դ․ 60-ականներին, Ա․ Բուտլերովի [[նյութի քիմիական կառուցվածքի տեսություն|նյութի քիմիական կառուցվածքի տեսության]] ստեղծումից հետո։ Սինթետիկ կաուչուկի ստացման եղանակների հետազոտությունները (մինչե XX դ․ 20-ականներ) խթանեցին պոլիմերների քիմիայի զարգացումը։ Գերմանացի քիմիկոս Հ․ Շտաուդինգերի (1881 — 1965) հետազոտությունները հիմք դրեցին պոլիմերների ժամանակակից պատկերացումներին՝ որպես մակրոմոլեկուլային նյութեր: Նախնական իմաստով պոլիմեր տերմինն այլևս չի օգտագործվում:
Երբ [[մակրոմոլեկուլ]]ների միջև գործում է, թույլ [[Վան-Դեր-Վալասյան ուժեր]] այդ դեպքում կոչվում ե [[թերմոպլաստ]]ներ, իսկ երբ քիմիական կապերով ռեակտեպլաստներ։ Գծային պոլիմերներ են համարվում ,օրինակ՝ [[ցելուլոզա]]ն, ճուղավորվածների, օրինակ՝ [[ամիլոհեպտին]], կան նաև պոլիմերներ բարդ եռաչափ կառուցվածքով։ Պոլիմերների կառուցվածքում կարելի է առանձնացնել մոնոմերային օղակը կրկնվող կառուցվածքային տարր, որը ընդգրկում է մի քանի [[ատոմ]]։ Պոլիմերները բաղկացած են մեծ քանակի կրկնվող խմբավորումներից, (օղակներից)։ Օրինակ [[պոլիվինիլքլորիդ]] (—СН<sub>2</sub>—CHCl—)<sub>n</sub>, կաուչուկ և այլն։ Բարձրամոլեկուլյար միացությունների մելեկուլներում մի քանի տիպի մենոմերների առկայության դեպքում այդ պոլիմերները անվանվում են,համապոլիմերներ կամ մետերոպոլիմերներ։
==Պոլիմերների դասակարգումը==
Ըստ ծագման պոլիմերները լինում են՝ բնական ([[բնական խեժեր]] և [[կենսապոլիմերներ]]՝ [[սպիտակուցներ]], [[նուկլեինաթթուներ]], [[թաղանթանյութ]] և այլն) և սինթետիկ ([[պոլիէթիլեն]], [[ֆենոլմրջնալդեհիդային խեժեր]] և այլն)։ Հայտնի պոլիմերների բազմազանությունը դժվարացնում է նրանց դասակարգումը․ մինչե այժմ չի ստեղծված պոլիմերների դասակարգման կուռ համակարգ։ Առավել տարածված են պոլիմերների բաղադրության ու կառուցվածքի և նրանց առաջացման մեխանիզմի վրա հիմնված դասակարգումները։Եթե մակրոմոլեկուլը բաղկացած է միատեսակ մոնո¬ մերային օղակներից, ապա պոլիմերը կոչվում է հոմոպոլիմեր (այդպիսիք են էկոփվինիւքւորիդը, պոլիկարբամիդը, թա¬ղանթանյութը և այլն)։ Պոլիմերները, որոնց մակրոմոլեկուլները բաղկացած են տարբեր մո¬նոմերային օղակներից, կոչվում են համապոլիմերներ։<ref>Հայկական Սովետական Հանրագիտարան,էջ 356</ref>
 
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
 
[[Կատեգորիա:Պոլիմերներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Պոլիմերներ» էջից