Քոմփթոնի էֆեկտ, [[էլեկտրամագնիսական ալիք]]ի [[ալիքի երկարություն|երկարության]] մեծացումը՝ ազատ կամ թույլ կապված լիցքավորված մասնիկից, օրինակ, [[էլեկտրոն]]ից ցրվելիս: Հայտնագործել է Ա.Քոմփթոնը[[Արթուր Քոմփթոն]]ը 1922 թվականին, իսկ առաջին տեսությունը՝ [[քվանտքվանտային մեխանիկա|քվանտային]]ային պատկերացումների հիման վրա, միմյանցից անկախ մշակել են Ա.Արթուր Քոմփթոնը և Պ.Դեբայը[[Պետեր Դեբայ]]ը:
== Նկարագրություն == Քվանտային տեսության համաձայն, [[էլեկտրամագնիսական ալիք]]ներիալիքների ցրումը [[լիցքավորված մասնիկներիցմասնիկներ]]ից դիտարկվում է որպես մասնիկների և [[էլեկտրամագնիսական դաշտ]]ի քվանտներիքվանտների՝ [[ֆոտոն]]ների առաձգական բախման արդյունք: Ֆոտոնի էներգիան հավասար է հʋ-ի, որտեղ հ-ը [[Պլանկի հաստատուննհաստատուն]]ն է, ʋ-ն՝ էլեկտրամագնիսական ալիքի հաճախականությունը[[հաճախականություն]]ը: [[Ֆոտոն]]ի և [[էլեկտրոն]]ի բախման ժամանակ էներգիայի մի մասը փոխանցվում է էլեկտրոնին, իսկ ֆոտոնը, որի էներգիան ավելի փոքր է, շարժվում է այլ ուղղությամբ: Քանի որ նվազ էներգիայով ֆոտոնին համապատասխանում է փոքր հաճախականություն, ապա [[լույսի ցրում|ցրված լույսի]] ալիքի երկարությունն ավելի մեծ է, քան ընկնող լույսինը: Ցրման ժամանակ ալիքի երկարության փոփոխությունը կախված չէ ընկնող լույսի հաճախականությունից:
Քոմփթոնի էֆեկտի հայտնագործումը լույսի քվանտային տեսության առաջին փորձնական ապացույցներից էր: Եթե այն էլեկտրոնները, որոնցից առաձգականորեն ցրվում է [[էլեկտրամագնիսական ճառագայթ]]ումը, [[հարաբերականության հատուկ տեսություն|ռելյատիվիստական]] են, ապա ֆոտոնների էներգիան կաճի էլեկտրոնների էներգիայի հաշվին, այսինքն՝ցրվելիս ալիքի երկարությունը կփոքրանա: Այս երևույթը կոչվում է ''հակադարձ Քոմփթոնի էֆեկտ'': Այն հաճախ օգտագործում են տիեզերական աղբյուրներիաղբյուրների՝ [[ռենտգենյան ճառագայթ]]ման մեխանիզմը բացատրելիս և այլ դեպքերում:
