«Յոհան Կեպլեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Աղբյուրներ: Լավ/Ընտրյալ հոդվածի կամ ցանկի կաղապարների հեռացում: Այժմ Վիքիշտեմարանից է գալիս։, ջնջվեց: {{Link FA|en}} (2), {{Link GA|de}} (4)
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ
| ԱԱՀ = ''Յոհան Կեպլեր''
| բնագիր ԱԱՀ = Johannes Kepler
| պատկեր = Johannes Kepler 1610.jpg
| նկարագրում = Մաթեմատիկոս, աստղագետ
| ծննդյան օր = [[դեկտեմբերի 27]], [[1751]]
| ծննդավայր = [[Վայլ դեր Շտատ]] ([[Վյուրտենբերգ]])
| վախճանի օր = [[նոյեմբերի 15]], [[1630]]
| վախճանի վայրը = [[Ռեգենսբուրգ]] ([[Բավարիա]])
}}
'''Յոհան Կեպլեր''' ([[գերմաներեն]]՝ ''{{lang-de|Johannes Kepler''}}, [[դեկտեմբերի 27]], [[1571]] թվական, [[Վայլ դեր Շտատ]], [[Վյուրտենբերգ]]-[[նոյեմբերի 15]], [[1630]] թվական, քաղաք [[Ռեգենսբուրգ]], [[Բավարիա]]), գերմանացի աստղագետ, տեսական աստղագիտության հիմնադիր, հայտնագործել է մոլորակների շարժումները բնութագրող [[Կեպլերի օրենքներ|երեք օրենք]]։
 
== Գործունեություն ==
Յոհան Կեպլերն ուսանում էր համալսարանում և պատրաստվում էր քահանա ձեռնադրվելու, երբ ծանոթացավ [[Նիկոլայ Կոպեռնիկոս]]ի [[Տիեզերք]]ի արևակենտրոն կառուցվածքի ուսմունքին։ Նրա մեջ մեծ ցանկություն առաջացավ հասկանալու, թե ինչ օրենքներով են շարժվում մոլորակներն [[Արեգակ]]ի շուրջը։ Այդ նպատակով [[1601]] թվականինթ. Կեպլերը տեղափոխվեց [[Պրահա]]՝ դանիացի աստղագետ [[Տիխոն Բրահե]]ի մոտ։ Իսկ վերջինիս մահվանից հետո՝ [[1602]] թվականինթ. Կեպլերը նշանակվեց պալատական մաթեմատիկոս և ժառանգեց Բրահեի 40 ամյա աստղագիտական դիտումների արդյունքները։ Դրանց տեսական հիմնավորման ընթացքում նա հայտնագործեց մոլորակների շարժման երեք օրենքները, որոնք հետագայում կոչվեցին [[Կեպլերի օրենքներ]]։ [[1619]] թվականինթ. լույս ընծայած «Աշխարհի ներդաշնակությունը» աշխատության մեջ նա ընդհանրացրեց իր աշխատանքներում առաջ քաշված հարցերն ու ստացավ մոլորակների շարժման օրինաչափություններն ամփոփող մի կույր տեսություն։ [[1627]] թվականինթ. ավարտեց իր ամենամեծ՝ «Ռուդոլֆյան աղյուսակներ» աշխատությունը, որը հնարավորություն էր ընձեռնում բավական մեծ ճշտությամբ որոշել մոլորակի դիրքը ժամանակի ցանկացած պահին։ Նա կազմեց նաև Արեգակի ու [[Լուսին|Լուսնի]] խավարումների աղյուսակը և բացատրեց դրան առաջացման պատճառները՝ Լուսնի, Արեգակի և [[Երկիր|Երկրի]] միմյանց նկատմամբ ունեցած դիրքերով։ Յոհան Կեպլերն աշխատություն ունի նաև աստղագիտության մեջ օպտիկայի կիրառության, [[օվկիանոս]]ների և [[ծով]]երի մակընթացությունների ու տեղատվությունների վերաբերյալ. այդ երևույթները նա բացատրում էր Լուսնի ձգողությամբ։
Յոհան Կեպլերն աշխատություն ունի նաև աստղագիտության մեջ օպտիկայի կիրառության, [[օվկիանոս]]ների և [[ծով]]երի մակընթացությունների ու տեղատվությունների վերաբերյալ. այդ երևույթները նա բացատրում էր Լուսնի ձգողությամբ։
Կյանքի վերջին տարիներին ապրուստի միջոց հայթայթելու համար նա զբաղվել է նաև աստղագուշակությամբ։
 
== Տես նաև ==
* [[Կեպլերի օրենքներ]]ը
 
== Աղբյուրներ ==
* Դպրոցական մեծ հանրագիտարան։ Գիրք 1, հատոր 1։ Երևան 2009, էջ 470
 
{{DEFAULTSORT:Կեպլեր, Յոհան}}
 
[[Կատեգորիա:Գերմանացի աստղագետներ]]
[[Կատեգորիա:Գերմանացի մաթեմատիկոսներ]]
[[Կատեգորիա:1571 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:Դեկտեմբերի 27 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:Վայլ դեր Շտատ քաղաքում ծնվածներ]]
[[Կատեգորիա:1630 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Նոյեմբերի 15 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Ռեգենսբուրգ քաղաքում մահացածներ]]