Վիքիպեդիա

«Հարրի Հուդինի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ clean up, փոխարինվեց: |03| → |3| (2) oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1.
{{Անձ
| գլխագրի պատկեր = [[Պատկեր:Picto infobox auteur.png|30px]]
| background-color = #ccccaa
| պատկեր = HarryHoudini1899.jpg
| ԱԱՀ = Հարրի Հուդինի
| բնագիր ԱԱՀ = Էրիկ ՎայսHarry Houdini
| նկարագրում = աճպարար, իլյուզիոնիստ
| ծննդյան օր = {{Ծննդյան ամսաթիվ|1874|3|24}}
| ծննդավայր = [[Բուդապեշտ]], [[Ավստո-Հունգարիա]]
| վախճանի օր = {{Մահվան ամսաթիվ և տարիք|1926|10|31|1874|3|24}}
| վախճանի վայրը = [[Դեթրոյթ]], [[ԱՄՆ]]
| Վիքիպահեստ = Harry Houdini
}}
'''Հարրի Հուդինի''' (անգլ. {{lang-en|Harry Houdini}}, իսկական անունը և ազգանունը - Էրիկ Վայս (հունգ. Weisz Erik), 24 մարտի 1874, [[Բուդապեշտ]], [[Ավստրո-Հունգարիա]]-31 հոկտեմբերի 1926, [[Դետրոյթ]], [[ԱՄՆ]]), հանրահայտ<ref>[http://www.vesti.ru/doc.html?id=427421 Вести. Ru: DreamWorks-ը նկարահանում է Հուդինիի և Արթուր Կոնան Դոյլի մասին ֆիլմ ]</ref> ամերիկացի իլյուզիոնիստ, մոգ, հիպնոսի վարպետ, հայտնի որպես խաբեբա բժիշների բացահայտող և բարդ փախուստների ու ազատումների հեղինակ։
 
== Կենսագրություն ==
Ինչպես վկայում են փաստաթղթերը, ապագա աճպարարը ծնվել է [[Բուդապեշտ]]ում րաբբիի ընտանիքում, չնայած որ ինքը՝ Հուդինին, համարում էր , որ ծնվել է ամերիկյան նահանգներից մեկում՝ [[Վիսկոնսին]]ում։ Նրա ծնողները արտագաղթել էին [[ԱՄՆ]] 1878 թվականի հուլիսի 3-ին , երբ Էրիկը 4 տարեկան էր։ Սկզբում ընտանիքը հաստատվել էր Էփլթոն քաղաքում ([[Վիսկոնսին|Վիսկոնսին նահանգ]]), որտեղ նրա հայրը՝ Մեյեր Սեմյուել Վայսը (1829-1892), ստացել էր Zion Reform Jewish Congregation հեղափոխական սինագոգի րաբբիի պաշտոնը։ 1887 թվականինթ. Հուդնին՝ հոր հետ միասին , տեղափոխվել է [[Նյու-Յորք]], որտեղ շուտով նրանց են միացել արտիստի մայրը՝ Սեսիլիա Շտայները (1841-1913) և նրա 6 եղբայրներն ու քույրերը։
 
Հարրին դեռ 10 տարեկանից հանրայնորեն թղթախաղի աճպարարություններն է ցույց տվել։ 1892 թվականին վերցնում է Հուդինի մականունը՝ ի պատիվ ֆրանսիացի աճպապարար Ժան Էժեն-Ռոբրե Հուդենի։ Հետագայում ազգանվանը ավելացավ նաև Հարրի անունը՝ Հարրի Քելլարի պատվին, չնայած որ բարեկամների փաստարկների համաձայն՝ դեռ մանկուց ընկերները նրան Էրի (Ehrie) կամ Հարրի (Harry) էին անվանում։ Սկզբնապես շրջագայում էր [[ԱՄՆ|ԱՄՆ-ում]] եղբոր հետ միասին։ Վաղ շրջանի գործունեության մեջ գերակշռում էին ձեռնաշղթաներից և ջրամբարներից ինքնազատումները։ Գովազդային նպատակներով նա կատարում էր տպավորիչ հնարքներ, որոնք կարող էին հաստատել ականատեսների ամբոխները։ Այդպես, նա մի անգամ կախվել էր երկնաքերի ամենավերին եզրից, բայց հաջողությամբ ազատվեց։ Մեկ ուրիշ անգամ հազարավոր ամրդկանց աչքի առաջ անցել էր պատի միջով։ 1903 թվականին ձեռնաշղթաներով և 30-կիլոգրամանոց գնդով դրան միացրած՝ նետվել էր [[Թեմզա]] գետի վրա գտնվող կամրջից, սակայն մի քանի րոպե անց ազատվել և թափահարելով ձեռնաշղթաները՝ դուրս եկել ջրից։
Տող 23 ⟶ 14՝
Տարիքի հետ հնարքները ավելի ու ավելի բարդ էին տրվում Հուդինիին։ Նույնիսկ հաջող ելույթներից հետո նա մի անգամ չէ, որ հայտնվել է հիվանդանոցում։ 1910 թվականից նա սկսել է նկարահանվել ֆիլմերում։ Նույն թվականին նա բեմադրեց [[հրանոթ]]ից վայրկյանների ընթացքում ազատման համարը։ Հետաքրքրվելով օդանավերով՝ նա ձեռք բերեց բիպլան և առաջին անգամ պատմության մեջ թռավ [[Ավստրալիա]]յի վրայով։ Նա նաև ծանոթացավ նախկին նախագահ [[Թեոդոր Ռուզվելտ]]ի հետ։ Շշուկներ հայտնվեցին, որ Հուդինին կապված է ամերիկյան հատուկ ստորաբաժանումների և Սքոթլենդ-Յարդի հետ։
 
Հուդինին ձեռնադրվեց որպես [[Մասոնություն|մասոն]] 1923 թվականիթ. հուլիսի 17-ին նյու-յորքյան «St. Cecile» № 568-ում։ Շատ արագ (31 հուլիսի 1923 թվականի) ձեռնադրվեց որպես ենթավարպետ, իսկ օգոստոսի 21-ին դարձավ վարպետ-մասոն։ Իր գործունեության վերջին տասնամյակում Հուդինին թողարկել է մի շարք գրքեր, որոնք բացահայտում են նրա գործունեության գաղտնիքները։ Նա լրջորեն անհանգստացած էր նրանով, որ շատ իլյուզիոնիստներ իրենց գործունեությունը քողարկում էին [[սպիրիտիզմ]]ի վարագույրի ներքո։ Քաղաքացիական կոնստեբլի ուղակցությամբ՝ Հուդինին սկսեց գաղտնի այցելել նման նիստեր՝ խաբեբաներին բացահայտելու համար։ Վերջինը դարձավ նրա հարաբերությունների խզումը իր վաղեմի ընկեր [[Արթուր Կոնան Դոյլ]]ի հետ, որը նույնպես սպիրիտիզմի կրքոտ հետևորդներից մեկն էր։
Իր գործունեության վերջին տասնամյակում Հուդինին թողարկել է մի շարք գրքեր, որոնք բացահայտում են նրա գործունեության գաղտնիքները։ Նա լրջորեն անհանգստացած էր նրանով, որ շատ իլյուզիոնիստներ իրենց գործունեությունը քողարկում էին [[սպիրիտիզմ]]ի վարագույրի ներքո։ Քաղաքացիական կոնստեբլի ուղակցությամբ՝ Հուդինին սկսեց գաղտնի այցելել նման նիստեր՝ խաբեբաներին բացահայտելու համար։ Վերջինը դարձավ նրա հարաբերությունների խզումը իր վաղեմի ընկեր [[Արթուր Կոնան Դոյլ]]ի հետ, որը նույնպես սպիրիտիզմի կրքոտ հետևորդներից մեկն էր։
 
Հուդինիի մահվան պայմանները գաղտնի են։ [[Մոնրեալ]]ում հյուրախաղերի ժամանակ նա հանգստանում էր իր հանդերձարանում, երբ նրա մոտ մտա քոլեջի 3 ուսանողներ. նրանցից մեկը [[բռնցքամարտ]]ի չեմպիոն էր։ Նա հարցրեց Հուդինին՝ իսկապես նա կարող է փորի մի քանի ուժեղ հարվածի դիմակայել՝ ոչինչ չզգալով։ Հուդինին, խորացած իր մտքերի մեջ, թեքվեց, և ուսանողը հանկարծակիորեն նրան 2 կամ 3 հարված հասցրեց։ Հուդինին հազիվ նրան կանգնեցրեց. «Սպասե՛ք, ես պիտի պատրաստվեմ», որից հետո լարեց մկանները և ասաց. «Հիմա կարող եք հարվածել»։ Ուսանողը մի քանի անգամ հարվածեց և իր վրա զգաց Հուդինիի երկաթե մկանների ուժը։ Երբ ուսանողները հեռացան, Հուդինին միայն տրորեց այդ մասը, որ վնասվել էր առաջին անսպասելի հարվածներից։
Տող 30 ⟶ 20՝
== Աճպարարի մահը ==
[[Պատկեր:Weiss with mother and wife.jpg|150px|մինի|աջից|Հուդինին մոր՝ Սեսիլիա Շտայների և կնոջ՝ Բեսսի հետ]]
Մի քանի օր Հուդինին, ինչպես միշտ, ուշադրություն չէր դարձնում ցավին, բայց այդ հարվածները հիմք դարձան [[կույր աղիք]]ի պատռվելուն, որի հետևանքով զարգացավ պերիտոնիտ հիվանդությունը։ 1926 թվականինթ. հակաբիոտիկներ չկային և ապրել հնարավոր էր միայն հրաշքի շնորհիվ, սակայն Հուդինին կրկին բոլորին զարմացրեց. ահա Հուդինին՝ մահվանը հաղթողը, որ չի ենթարկվում ոչ մի երկրային օրենքի։ Սակայն 9 օր անց՝ 1926 թվականիթ. հուլիսի 31-ին՝ [[Հելոուին]]ի տոնակատարության նախօրեին, Հարրի Հուդինին մահացավ [[Դետրոյթ]]ում։ Նա թողել է կնոջը գաղտնի կոդ՝ առանց որի հնարավոր չէր կապվել իրական ոգիների հետ։ Նա դա արել էր նրա համար, որ խաբեբաները չկարողանային կապվել Հուդինիի ոգու հետ։<ref>[http://freemasonry.bcy.ca/biography/houdini_h/houdini_h.html Հարրի Հուդինի]</ref>։
 
== Արվեստում ==
Հուդինին Է.Լ. Դոկտորոուի «Ռեգթայմ»-ի գլխավոր հերոսներից մեկն է։ 1999 թվականին նրա կենսագրության հիման վրա բեմադրվել է [[մյուզիքլ]], իսկ 2007-ին [[ԱՄՆ]]-ում էկրաններին բարձրացավ «Մահացու համար» ֆիլմը, որում Հուդինիի դերը կատարեց [[Գայ Փիրս]]ը, իսկ սիրուհու դերը՝ [[Քեթրին Զետա-Ջոնս]]ը։ 2014 թվականինթ. նկարահանվել է «Հուդինի» մինի-սերիալը՝ կազմված 3 սերիայից, որում Հուդինիի դերը խաղում է [[Էդրիան Բրոուդի|Էդրիեն Բրոուդին]]։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հարրի_Հուդինի» էջից