«Ոռոգում»–ի խմբագրումների տարբերություն

| accessdate = 2007-03-14 }}</ref><ref>[http://ngm.nationalgeographic.com/2008/09/soil/mann-text.html Arid environments becoming consolidated]</ref> Նպաստում է [[հող]]ում [[բույսեր]]ի աճմանն ու զարգացմանն անհրաժեշտ ջրային, օդային, ջերմային և սննդային ռեժիմների ստեղծմանը:ստեղծմանը։ [[ՀՀ]]-ում և [[ԼՂՀ]]-ում ոռոգման հողաբարելավման հիմնական եղանակներից է և ներառում է տեխնիկական, ագրոտեխնիկական ու կազմակերպչական տնտեսական միջոցառումների համալիր, որի հիմքում դրված են հողերի ջրման ջրատեխնիկական գործադրաձևերը: գործադրաձևերը։

Տարբերում են խոնավացման, պարարտացման, աղազերծման ու ջերմային, իսկ ըստ ջրման հաճախականության՝ նաև կանոնավոր և պարբերական ոռոգման տիպեր:տիպեր։

''Խոնավացման ոռոգմամբ'' (կիրառվում է չորային շրջաններում) [[հող]]ում ստեղծվում ու պահպանվում են անհրաժեշտ ջրային և օդային ռեժիմներ, ''պարարտացման ոռոգմամբ'' ջրի հետ ներմուծվում են [[պարարտանյութեր]], ''աղազերծման ոռոգումը'' կիրառվում է հողերից վնասակար աղեր հեռացնելու, իսկ ''ջերմային ոռոգումը'' (տաք ջրով)՝ վեգետացիայի շրջանը երկարացնելու համար:համար։ Ոռոգումը կիրառվում է նաև [[վնասատուներ]]ի դեմ պայքարելու նպատակով:նպատակով։ Կանոնավոր ոռոգման դեպքում [[դաշտ]]երը ջրում են ըստ ռեժիմի, իսկ պարբերական ոռոգման դեպքում՝ 1 անգամ (օրինակ՝ գետերի հորդացման ժամանակ՝ ''լիմանային ոռոգում''):։

Ոռոգումն իրագործվում է հատուկ համակարգերով, որոնք բաղկացած են ոռոգման աղբյուրից ([[գետ]], [[ջրամբար]], [[լիճ]], [[ջրանցք]] և այլն), ջրառու կառույցներից, ուղեվորող (գլխավոր, միջտնտեսային, ներտնտեսային և տեղամասային ջրանցքներ), կարգավորող (ժամանակավոր ոռոգիչներ, [[ջրատար]]ներ, [[ակոս]]ներ, մարգեր, իսկ անձրևացման դեպքում՝ [[խողովակ]]ներ, անձրևացման մեքենաներ կամ սարքավորումներ), ջրհավաք-ջրհեռատար, կառավարող, ավտոմատ, էլեկտրական ու հեռախոսային ցանցերից, ջրատեխնիկական կառույցներից ([[ջրաչափ]]եր, [[ջրթափ]]եր և այլն) և ճանապարհներից:ճանապարհներից։ Ոռոգման ժամանակակից համակարգերում կիրառվում են նաև [[համակարգիչ]]ներ, հեռուստատեսային կառավարման և ավտոմատացման սարքեր և այլն:այլն։

Ոռոգմամբ հնարավոր է արմատապես բարելավել չորային գոտիների հողերը և ներառել գյուղատնտեսական արտադրության մեջ:մեջ։ Սակայն առանց բնական պայմանների ճշգրիտ հաշվառմամբ կատարվող ոռոգումը կարող է առաջացնել հողի ջրային [[էրոզիա]] և [[աղակալում]]։

Մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակից սկսած՝ [[Հայկական լեռնաշխարհ]]ում հողերը ոռոգելու համար կառուցվել են բազմաթիվ ջրանցքներ ([[Մենուայի ջրանցք|Մենուայի]], [[Դալմայի ջրանցք|Դալմայի]] և այլն) և ջրատեխնիկական այլ կառույցներ: կառույցներ։

[[20-րդ դար]]ի սկզբին [[Հայաստան]]ում ոռոգվում էր շուրջ 100 հզ. հա հողատարածք, որը մինչև [[1980]]-ական թվականների վերջը աճեց 3 անգամ՝ մի շարք համալիրների՝ Շիրակի, Արզնի-Շամիրամի, Թալինի, Արտաշատի և այլ մայր ջրանցքների ու [[ջրատեխնիկական կառույցներ]]ի գործարկմամբ: գործարկմամբ։

[[ՀՀ]]-ում ոռոգման աշխատանքներն ընթանում են [[1999]]-[[2001]] թվականներին մշակված «ՀՀ Ջրային պաշարների համապարփակ կառավարման ծրագրի» համապատասխան, որտեղ ուրվագծվել են ջրերի առաջարկը և պահանջարկը, ոռոգման կազմակերպումը դարձել է տնտեսական գործունեության ինքնուրույն բնագավառ, այն իրականացնում են հատուկ ստեղծված «Հայոռոգում» միավորման կազմում շուրջ 1 տասնյակ ՓԲԸ-ներ և 15 Ջրօգտագործողների միություններ:միություններ։ [[2004]] թվականին ոռոգվող տարածությունների ընդհանուր մակերեսը ՀՀ-ում կազմել է մոտ 300 հզ. հա, [[ԼՂՀ]]-ում՝ 75 հզ. հա:հա։