«Հակապրոտոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Հակապրոտոնի գոյությունը փորձնականորեն հաստատեցին 1955 թ. Բերկլիի [[Կալիֆոռնիայի համալսարան]]ի ֆիզիկոսներ [[Էմիլիո Սեգրե]]ն և [[Օվեն Չամբեռլայն]]ը, ինչի համար նրանք 1959 թ. ստացան [[ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ]]։ Հակապրոտոնը կազմված է երկու [[վերև-քվարկ|վերև հակաքվարկից]] և մեկ [[ներքև-քվարկ|ներքև-հակաքվարկից]] ({{SubatomicParticle|link=yes|Up antiquark}}{{SubatomicParticle|link=yes|Up antiquark}}{{SubatomicParticle|link=yes|Down antiquark}}uud)։ Հակապրոտոնի բոլոր չափված հատկությունները համապատասխանում են պրոտոնին, բացառությամբ միայն, որ հակապրոտոնն ունի պրոտոնին հակառակ [[էլեկտրական լիցք]] և [[մագնիսական մոմենտ]]։ Հարցերը, թե ինչպես է նյութը տարբերվում հականյութից և հականյութի նպատակահարմարությունը [[Մեծ պայթյուն]]ից հետո մինչև հիմա պատասխան չունեն՝ տիեզերքում հականյութի սակավության պատճառով։

Երկրորդային հակապրոտոններն (<math>\bar{p}</math>) այնուհետև տարածվում են ({{SubatomicParticle|Antiproton}}) [[գալակտիկա]]յում՝ սահմանափակվելով գալակտիկայի [[մագնիսական դաշտեր]]ով։ Նրանց էներգետիկ սպեկտրը փոփոխվում է միջաստղային միջավայրում ատոմների հետ բախումների հետևանքով։

Հակապրոտոնային տիեզերական ճառագայթների էներգիայի սպեկտրը չափվել է, և այժմ ունենք տիեզերական ճառագայթների բախումներից առաջացած հակապրոտոնների ստանդարտ պատկերը<ref>{{cite journal |last=Kennedy |first=Dallas C. |year=2000 |title=Cosmic Ray Antiprotons |journal=[[Proc. SPIE]] |volume= 2806|issue= |pages= 113 |arxiv=astro-ph/0003485 |doi=10.1117/12.253971 |series=Gamma-Ray and Cosmic-Ray Detectors, Techniques, and Missions }}</ref>։ Այն վերին սահման է որոշում էկզոտիկ ճանապարհներով, ինչպես գալակտիկայում [[սուպերսիմետրիա|սուպերսիմետրիկ]] [[մութ նյութ]]ի մասնիկների անիհիլացումից կամ [[առաջնային սև խոռոչներ]]ի [[Հոքինգի ճառագայթում|գոլորշիացումից]] առաջացած հակապրոտոնների թվի համար՝ հակապրոտոնի կյանքի տևողության համար ևս ավելի ցածր սահման է դնելով՝ 1-10 միլիոն տարի։ Քանի որ գալակտիկայում հակապրոտոնի պահպանման ժամանակը մոտ 10 միլիոն տարի է, իրական տրոհման ժամանակը կփոփոխի գալակտիկայում ապրելու ժամանակը և կխախտի տիեզերական ճառագայթների հակապրոտոնների սպեկտրը։ Այս գնահատականն ավելի խիստ է, քան հակապրոտոնի կյանքի տևողության ամենակատարյալ չափումները լաբորատորիայում.`

* [[LEAR]] աշխատակվությունը [[ՑԵՌՆ]]-ում՝ {{val|0.08|u=years}} տարի,

*Ջերալդ Գաբրիելսի և այլոց [[Հակաջրածին|Հակաջրածնային]] [[Պեննինգի թակարդ]]. {{val|0.28|u=years}} տարի<ref>{{cite journal |last=Caso |first=C. |authorlink= |author2=et al. |year=1998 |title=Particle Data Group |journal=European Physical Journal C |volume=3 |issue= |pages=613 |url=http://pdg.ihep.su/1999/s041.pdf |doi=10.1007/s10052-998-0104-x |bibcode = 1998EPJC....3....1P }}</ref>,

* APEX աշխատակցությունը [[Ֆերմիլաբ]]ում. {{val|fmt=commas|50000|u=years}}50,000 forտարի՝ <math> \bar{{SubatomicParticle|Antiproton}p} → \rarr {\mu}^{SubatomicParticle|link=yes|Muon}-} + anything </math> դեպքում,

* APEX աշխատակցություն Ֆերմիլաբում. {{val|fmt=commas|300000|u=years}}300,000 forտարի՝ <math> \bar{{SubatomicParticle|Antiproton}p} → \rarr e^{{SubatomicParticle|link=yes|Electron}-} + {{SubatomicParticle|link=yes|Gamma}}\gamma </math> դեպքում։