«Շամպինյոն երկսպոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ (Script) File renamed: File:101-0114 IMG.JPGFile:Agaricus bisporus mushroom.jpg File renaming criterion #2: Change from completely meaningless names into suitable names, according to what the i...
չ ուղղագրական, փոխարինվեց: : → ։ (18)
Տող 25.
}}
 
'''Շամպինյոն''' ({{lang-la|Agaricus bisporus}}), ագարիկոն, աղարիկոն, թնոպի, [[բազիդիավոր սնկեր]]ի ցեղ:ցեղ։ Հայտնի է 80տեսակ:80տեսակ։ ''Agaricaceae'' ընտանիքի ''Basidiomycetes'' դասի ''Psalliota'' ցեղին պատկանող և մի քանի ուտելու համար պիտանի և ոչ պիտանի՝ թունավոր ենթատեսակներ ընդգրկող [[սապրոտրոֆիկ սնուցում]]ով «ապրող» [[սնկեր]]ից է։
 
== Անվանում ==
Տող 35.
*սպիտակ,
*բաց դեղնավուն
*դարչնագույն։
*դարչնագույն:
Գլխարկը (տրամագիծը՝ 3-13 սմ) բարձիկանման է, մսալի, ամուր, սպիտակ, կեղտոտ-սպիտակ, հետագայում՝ գրեթե դարչնագույն՝ ավելի բաց գունավորված եզրերով, երբեմն կենտրոնում՝ թեփուկավոր:թեփուկավոր։ Թիթեղները խիտ են, ազատ, սկզբում՝ վարդագույն, ապա՝ մուգ դարչնագույն:դարչնագույն։ Սպորափոշին մուգ դարչնագույն է:է։ Պտղամիսը սպիտակ է, կտրվածքում՝ վարդագույն, հաճելի սնկային համով և բույրով:բույրով։
 
Ոտիկը (երկարություն՝ 3-10 սմ, հաստություն՝ 2-4 սմ) գլանաձև է, ամուր, հարթ, սպիտակ, հետագայում՝ գորշացող, հաստ, ամուր օղակով<ref name="sssr">М. В. Горленко, М. А. Бондарева, Л. В. Гарибова, И. И. Сидорова, Т. П. Сизова. Грибы СССР. Москва, изд. Мысль, 1980</ref>:։
 
== Հայաստանում ==
Տող 45.
*Շամպինյոն սովորական (''A. campestris''),
*Շամպինյոն դաշտային (''A. arvensis''),
*Շամպինյոն անտառային (''A. silvaticus'') և այլն:այլն։
Առավել տարածված և լայնորեն օգտագործվող տեսակը
*Շամպինյոն երկսպորավորն (''A. bisporus'') է:է։
 
== Տարածում և էկոլոգիա ==
Աճում է ամենուրեք՝ մեծ խմբերով, առավելապես՝ գոմաղբով պարարտացված հողի վրա, այգիներում, պարտեզներում, ջերմոցներում և արոտավայրերում:արոտավայրերում։
 
Ընդհանուր՝ [[Հյուսիսային Ամերիկա]], [[Եվրոպա]], [[Հարավային Կովկաս]] ([[Վրաստան]], [[Հայաստան]]):։ Եվրոպայի մի շարք երկրներում հազվադեպ է հանդիպում:հանդիպում։ Հայաստանում հայտնաբերված է Արագածի ֆլորայի շրջանում՝ Արխաշան գետի ափ, Սևանի շրջակայքում:շրջակայքում։
 
Շամպինյոնի մշակումն ունի բավականին հին պատմություն։ Ըստ մի շարք հետազոտողների՝ մշակովի շամպինյոնը պատկանում է ''Psalliota campestris'' տեսակին։ Սակայն կան և հակառակ տեսակետներ, ըստ որոնց մշակովի շամպինյոնը հավաքական տեսակ է։ Դրա էությունն այն է, որ արհեստական մշակման համար ստեղծված են շամպինյոնի մի շարք տեսակներ, որոնք իրարից տարբերվում են և ձևաբանական, և կենսաբանական հատկանիշներով։
 
== Նշանակություն և կիրառում ==
Ամենաբւսրձրորակ ուտելի սնկերից է:է։ Օգտագործվում է թարմ, թթու և աղ դրած:դրած։ Արհեստականորեն աճեցվում է շատ երկրներում, այդ թվում՝ [[ՀՀ]]-ում՝
հատուկ սնկանոցներում:սնկանոցներում։ Աշխարհում աճեցվող սնկերի արտադրանքի ծավալում զբաղեցնում է առաջին տեղը:տեղը։
 
== Պատկերասրահ ==
Տող 89.
 
{{ՀԲ}}
 
[[Կատեգորիա:Սնկեր]]
[[Կատեգորիա:Ուտելի սնկեր]]