«Գելիեգուզան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 22.
| երկրամասը աղյուսակում =
|շրջանի տեսակ = գավառակ
|շրջան =
|շրջանը աղյուսակում =
|համայնքի տեսակ =
Տող 35.
|հիմնադրման տարին =
|առաջին հիշատակում =
|այլ անվանումներ = Գալե կուզան, Գելիեգոզան, Գելի, Գելիգոզան, Գելիգուզան, Գելիեկուզան, Գուղ Կելեյկյուզան, Կելիեկուզան, Կելիկուզան
|կարգավիճակ = գյուղ
|տարածք =
Տող 42.
|կլիմա =
|պաշտոնական լեզու = Հայերեն
|բնակչություն = 1000
|մարդահամարի թվական = 1890-ականներ
|խտություն =
|շեղջաքարացում =
|ազգային կազմ = Հայեր (մինչև [[Մեծ եղեռն]]ը)
|կրոնական կազմ = [[Քրիստոնյա]] (մինչև [[Մեծ եղեռն]]ը)
|էթնոհորոնիմ = գելիեգուզանցի
|ժամային գոտի = +3
|DST =
Տող 72.
}}
'''Գելիեգուզան''', գյուղ [[Արևմտյան Հայաստան]]ում, [[Բիթլիսի վիլայեթ]]ի [[
Գելիեգուզանցիներն աչքի են ընկել իրենց խիզախությամբ։ Նրանք ոչ միայն թուրքերի ու քրդերի ոտնահարությունից պաշտպանում էին իրենց գյուղը, այլև օգնության էին հասնում այլ գյուղերին։
== Անվան ստուգաբանություն ==
Գյուղի անունը քրդերեն է և նշանակում է ընկուզենիների պուրակ։ Գելիեգուզանն հարուստ է եղել ընկուզենիներով։ 1915 թ.-ին ունեցել է ընկուզենիներով հարուստ պուրակներ։
Գելիեգուզանի տարածքն անհարթ էր և լեռնային։ Գյուղում սկիզբ է առնում Խուլփի վտակ Կուս գետակը։
== Բնակչություն ==
[[1881]] թ.-ին գյուղն ուներ 413, իսկ [[1890]]-ականներին` 1000 հայ բնակիչ։
== Պատմություն ==
[[1899]] թ-ին Գելիեգուզանում դավադրության զոհ դարձավ [[Աղբյուր Սերոբ]]ը։ Չնայած որ նա թունավորվել էր, նա մինչև վերջին ուժը իր ընտանիքի հետ միասին պայքարեց թշնամու դեմ։ Աղբյուր Սերոբին գլխատել են։
[[1904]] թ.-ի [[ապրիլի 13]]-ին թուրքական և քրդական գերակաշռող զորքը հարձակվեց Գելիեգուզանի վրա։ Անհավասար պայքարում վիրավորվեց [[Սեպուհ (ֆիդայի)|Սեպուհը]]: Թշնամու ձեռքը չընկնելու համար իր կյանքին փորձեց վերջ ջալ Սեպուհը, բայց օգնություն հասած [[Հրայր Դժոխք]]ն իր կյանքի գնով փրկեց Սեպուհին։
Գյուղը հիմնահատակ ավերվել է [[1915]] թվականի [[Մեծ եղեռն]]ի ժամանակ։ Բնակչության մեծամասնությունը զոհվել է։ Ողջ մնացածները տեղափոխվել են Արևելյան Հայաստան։
== Պատմամշակութային կառույցներ ==
Գելիեգուզանն ուներ մեկ հայկական [[եկեղեցի]] և մի ավերված [[բերդ]] ամրոց։
== Քաղաքաշինություն ==
Տարածքի լեռնային լինելու հանգամանքի պատճառով տները միմյանցից հեռու էին կառուցված` առանձին բարձունքների վրա։ Դրա պատճառով էլ բնակիչների համար գյուղը պաշտպանական լավ հնարավորություններ էր ընձեռնում։
Գելիեգուզանն ուներ 17 թաղ, որոնցից առավել հայտնիներն էին Տաղվրնիկը, Հարսնգոմերը, Ղարպշանը, Մխիթարը և Գելին։<ref name=texanunneri_bararan>«Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 817</ref>
== Աղբյուրներ ==
Տող 85 ⟶ 108՝
{{ծանցանկ}}
{{
{{ՀՍՀ}}
| |||