«Արտակարգ իրավիճակ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ մանր-մունր, փոխարինվեց: : → ։ (61), → (2)
Տող 28.
[[Քիմիական զենք]]- Մարտական թունավոր նյութեր են։ Սա կիրառվում է ավիառումբերի միջոցով, գազային կամ փոշի վիճակում։ Քիմիական զենքերը լինում են կայուն և անկայուն։
 
* Նյարդապարալիտիկ քիմիական նյութեր- Այս նյութերը առաջացնում են նյարդերի կաթված։ Որպես առաջին օգնություն պետք է կիրառել հակաթույն և [[հակագազ]]:։
* Մաշկաթարախահարույց քիմիական նյութեր- Այս նյութերը մաշկի վրա միանգամից առաջացնում են թարախային վերքեր։ Որպես առաջին օգնություն հագցնել հակագազ, և մաշկը վնասել հակաթույնով։
* Ընդհանուր ազդեցության թունավոր նյութեր- Այս [[թունվոր նյութեր]]ը պարունակում են կապտաթթու և քլորցիան:քլորցիան։
* Հեղձուցիչ թունավոր նյութեր- Այս թունավոր նյութերը շնչելու ժամանակ առաջացնում են [[շնչահեղձություն]]:։
* Հոգեքիմիական թունավոր նյութեր- Այս թունավոր նյութերը առաջացնում են հոգեկանի խանգարում:խանգարում։
* Արցունքաբեր թունավոր նյութեր- Այս թունավոր նյութերը առաջացնում են արցունքահոսություն, [[հազ]], քթահոսություն:քթահոսություն։
 
Բինարային զենք- Այս զենքը կազմված է երկու անվտանգ քիմիական նյութերից, որոնք զենքի պայթելու ժամանակ միանում, խառնվում, և դառնում են խիստ վտանգավոր:վտանգավոր։ Այդ երկու գազերն են` VX, GB:GB։
 
[[Ջրածնային զենք]]- Այս զենքի կիրառման դեպքում առաջանում են հինգ ախտահանող գործոններ.
 
# Հարվածային ալիք- Այն ազդում է կենդանական աշխարհի վրա, տեխնիկայի և կառույցների վրա է ունենում ազդեցություն:ազդեցություն։ Տևողությունը` 20 վայրկյան:վայրկյան։
# Լուսային ճառագայթում- Առաջացնում է [[այրվածք]]ներ, հրդեհներ, կուրացում:կուրացում։ Տևողությունը` 20 վայրկյան:վայրկյան։
# Էլեկտրամագնիսական իմպուլս- Հիմնականում ազդում է տեխնիկայի վրա: վրա։
# Ռադիոակտիվ ախտոտում- Առաջացնում է ռադիոակտիվ փոշի, որը վարակիչ է:է։
# Ներթափանցող ռադիացիա- Առաջացնում է գենետիկ [[մուտացիա]]ներ, ախտահարում է ոսկրածուծը, առաջանում է սուր ճառագայթային հիվանդություն, արյան քաղցկեղ:քաղցկեղ։ Սերունդները ծնվում են զանազան հիվանդություններով: հիվանդություններով։
 
Այս զենքի կիրառման ժամանակ բնակչությանը պետք է տարահանել, մարդու մաշկը պետք է պաշտպանել անջրաթափանց կոստյումներով, ձեռքերը պետք է պաշտպանել ռետինե ձեռնոցներով, [[շնչուղի]]ները պետք է պաշտպանել հակագազով, քիթը փակել խոնավ շորով:շորով։
 
[[Կենսաբանական զենք]]- Սուր ինֆեկցիոն հիվանդություններ հարուցող մանրէներ են:են։ Որպես հատուկ վտանգավոր ինֆեկցիաներ հանդիսանում են խոլերան, ժանտախտը, սիբիրյան խոցը, բնական ծաղիկը:ծաղիկը։
 
* [[Խոլերա]]- Սուր աղիքային ինֆեկցիոն հիվանդություն է:է։ Հարուցիչը [[վիբրիոն]]ն է:է։ Հարուցիչը օրգանիզմ է անցնում ախտոտված [[Ջուր|ջրի]], [[սննդամթերք]]ի և վարակված ձեռքերի միջոցով:միջոցով։ Մարդը ջրազրկվում է, դեմքը գունատվում է, մաշկը չոր է, նկատվում է փսխում և լուծ:լուծ։ Խոլերայի կայծակնային ձևում մարդը մահանում է 3-4 օրում:օրում։ Սառում են, ջերմաստիճանի անկում է նկատվում` 34-35°:։ Որպես առաջին օգնություն պետք է աղաջուր տալ:տալ։ Կիրառվում են դեղորայք, մարդկանց պատվաստումներ են իրականացվում:իրականացվում։
* [[Սիբիրյան խոց]]- Այս հիվանդության հարուցիչը սիբիրյան խոցի ցուպիկներն են, որոնք ապրում են խոշոր եղջերավոր կենդանիների աղիներում:աղիներում։ Մարդը վարակվում է կենդանու կաթից, մսից, բրդից:բրդից։ Սիբիրյան խոցի 3 ձև կա` մաշկային, թոքային, աղիքային:աղիքային։ Սիբիրյան խոցի թոքային և աղիքային ձևերը առավել ծանր ձևեր են:են։
* [[Ժանտախտ]]- Հարուցիչը ցուպիկն է:է։ Մարդուն փոխանցվում է հիմնականում առնետներից:առնետներից։ Ժանտախտի 3 ձև գոյություն ունի` մաշկաբուբոնային, թոքային, կայծակնային:կայծակնային։ Ժանտախտի կայծակնային ձևը արտահայտվում է այն ժամանակ, երբ հարուցիչը անցնում է արյան մեջ:մեջ։ Ժանտախտի կայծակնային ձևը լինում է թոքային ձևից հետո:հետո։ Կանխարգելումը` պայքար կրծողների դեմ:դեմ։
* [[Բնական ծաղիկ]]- Մարդկանց վարակը տեղի է ունենում օդակաթիլային ճանապարհով:ճանապարհով։ Ախտահարվում է մաշկը, լիմֆատիկ գեղձերը:գեղձերը։ Լյարդն ու փայծաղը մեծանում են, հիվանդը սկսում է արյունահոսել:արյունահոսել։ Կանխարգելումը պատվաստման միջոցով:միջոցով։
Հակահամաճարակային միջոցառումներ- Մարդկանց պետք է մեկուսացնել, հիվանդի հետ չշփվել, [[դեզինսեկցիա]]` միջատների դեմ պայքար, [[դեզինֆեկցիա]], [[դեռատիզացիա]]` պայքար առնետների դեմ:դեմ։ Մաշկը պետք է ախտահանել քիմիական նյութերով` սպիրտ, օղի, յոդ, օծանելիք:օծանելիք։ Ախտահանումը կարելի է կատարել նաև եռացրած ջրի գոլորշիով:գոլորշիով։
 
== Տեխնոգեն բնույթի արտակարգ իրավիճակներ ==
 
* Տրանսպորտային վթարներ` բեռնատար գնացքներ, մարդատար գնացքներ, օդային աղետներ, ծովային վթարներ:վթարներ։
* Հրդեհներ, պայթյուններ` հրդեհներ կառույցներում, կապի և տեխնիկական սարքավորումների ոլորտներում, հրդեհներ բնակելի, սոցիալ-կենցաղային նշանակության և մշակութային շենքերում և շինություններում, հրդեհներ տրանսպորտում:տրանսպորտում։
* Էլեկտրաէներգետիկական համակարգի վթարներ` վթարներ [[ատոմակայան]]ում,տրանսպորտային էլեկտրական կոնտակտային ցանցերի գործունեության խափանում,էլեկտրաէներգետիկ համակարգերի վթարներ` հիմնական սպառողների կամ ընդարձակ տարածքների էլեկտրամատկարարման երկարաժամկետ ընդհատմամբ:ընդհատմամբ։
 
 
== Արտակարգ իրավիճակներում բնակչության բարոյահոգեբանական պատրաստվածությունը ==
 
Արտակարգ իրավիճակներում մարդկանց մոտ առաջանում են ռեակտիվ վիճակներ, [[ոչ ադեկվատ վարք]], [[աֆեկտ]]ային վիճակում են գտնվում մարդիկ:մարդիկ։ Այս դեպքում մարդը լացի փոխարեն կարող է ծիծաղել:ծիծաղել։ Սթրեսի պատճառները բաժանվում են երկու խմբի.
 
# Առաջին խմբի պատճառները կապված են մարդու կյանքի, առողջության, ֆիզիկական ոչնչացման վտանգի հետ` [[պայթյուն]], հրդեհ, երկրաշրժ, ռադիացիա:ռադիացիա։
# Երկրորդ խմբի պատճառները կապված են ինֆորմացիայի բացակայության հետ:հետ։ Այս իրավիճակում առանձնացվում են երեք շրջան.
 
* Արտակարգ իրավիճակի առաջին 5 ժամը` հզոր [[սթրես]], խուճապ, տագնապ:տագնապ։
* Արտակարգ իրավիճակի երկրորդ շրջանը կապված է մտերիմների, բարեկամների կորստի հետ:հետ։
* Արտակարգ իրավիճակի երրորդ շրջանը կոչվում է հետսթրեսային շրջան, երբ մարդը գիտակցում է պատահածը, ընկնում է ընկճախտի մեջ, կորցնում է վստահությունը ապագայի հանդեպ:հանդեպ։
Տուժածին պետք է ցույց տալ հոգեբանական օգնություն:օգնություն։
 
Արտակարգ իրավիճակներում կատարվում է [[ռիսկ]]ի գնահատում, որոշում:որոշում։ Ռիսկը հավանականությունների և հետևանքների համադրումն է:է։ Սեյսմիկ ռիսկի նվազեցման ծրագիրը.
 
* Տարածքի սեյսմիկ գնահատում:գնահատում։
* Բնակարանների և շինությունների սեյսմիկ ռիսկի գնահատում:գնահատում։
* Վթարային շինությունների ուժեղացում, ամրացում:ամրացում։
* Կարևոր նշանակության օբյեկտների սեյսմակայունության բարձրացում:բարձրացում։
 
== Աղբյուրներ ==
 
* Ф.Ф. Контузоров, Д.В. Петров. Классификация и краткая характеристика чрезвычайных ситуаций.2008:2008։