«Շանհայ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Շանհայում այցելության ամենալավ եղանակը գարունն ու աշունն է։ Քաղաքն ունի [[մերձարևադարձային-ծովային մոնսուկլիմա]]`՝ լավ արտահայտված չորս տարվա եղանակներով։ Տարվա միջին ջերմաստիճանը 15,3 աստիճան է`է՝ ըստ Ցելսուսի։ Անձրևների քանակը կազմում է 1112 միլիմետր, որի կեսը բաժին է ընկնում մայիսի կեսերից սեպտեմբերի կեսեր ընկած ժամանակահատվածին։ Ձմռանը ցուրտ և խոնավ է, միջին ջերմաստիճանը՝ 3,4-ից 5,6 աստիճան։ Ամռանը եղանակը համեմատաբար տոթ է, ջերմաստիճանը կազմում է միջինում 23,1-27,2 աստիճան (առավելագույնը՝ 40 աստիճան), օդի խոնավությունը հասնում է ընդհուպ մինչև 100 տոկոսի։ Ամառային ամիսներին Շանհայում գրանցվում են նաև կարճատև և ուժեղ [[թայֆուն]]ներ։<ref name="Կլիման">[http://www.beijing-shanghai-reise.de/china-shanghai/shanghai-fakten.htm Ճանապարհորդություն դեպի Շանհայ. Շանհայի կլիման և տնտեսությունը{{ref-de}} ]</ref>

[[1949]] թ. Շանհայի ընդհանուր տարածքը կազմում էր 636 կմ², [[1958]] թ. Ջիանգսու մարզից (պրովինցիայից) քաղաքին են միանում շրջակա տաս վարչական միավորներ՝ 5.274 կմ² ընդհանուր մակերեսով (Բաոշեն, Չանգմինգ, Չուաշա, Ֆենգսիան, Ջիադինգ, Ջինշան, Նանհուի, Քինգպու, Շանհայ, Սոնգջիանգ'')։ Այժմ քաղաքի մակերեսը կազմում է 6,340,5 կմ² է, (ինչը հավասար է [[Սյունիքի մարզ|Սյունիքի]] և [[Վայոց Ձորի մարզ]]երի տարածքին) որից 1,928,13կմ² (30,4 տոկոս) բուն քաղաքն է (Պուսի) և շրջակա մի քանի կենտրոնական մասերը (Մինհանգ, Բաոսհան, Ջիադինգ և Պուդոնգ), իսկ 4,412, 37 կմ² (69,6 %) զբաղեցնում են քաղաքի ծայրամասերն ու արվարձանները։ Շանհայը ձգվում է 120 կմ հյուսիսից հարավ և 100 կմ`կմ՝ արևելքից-արևմուտք։ Քաղաքին են պատկանում նաև Չինաստանի մեծությամբ երրորդ`երրորդ՝ Չոնգմինգ կզղին (1.041,21 կմ²) և ավելի փոքր տարածքով կղզիներ`կղզիներ՝ Չանգսինգ, Հենգշա ևն։<ref name="DC"/>

Ներկայումս Շանհայը բաժանված է 19 վարչական միավորների`միավորների՝ 18 շրջաններ և «Սիանը»։ Դրանցից 9-ը գտնվում են «Պուսի» թաղամասում, որը բուն քաղաքն է`է՝ [[Հուանգպու գետ]]ի արևմուտքում։

* Մեկը Պուդոնգի շրջանն է`Հուանգպուէ՝Հուանգպու գետի արևելքում (浦东新区 ''Pǔdōng Xīn Qū'')

Մնացած ութ շրջանները Շանհայի արվարձաններն են`են՝ արբանյակ-քաղաքները և բուն քաղաքից հեռու գյուղական բնակավայրերը։

Ապագա առևտրային մետրոպոլ Շանհայի զարգացումը սկսել է [[1949]]թ.ից, երբ Շանհայը դարձավ Չինաստանի ամենամեծ արդյունաբերական կենտրոններից մեկը։ Զարգացած էին [[երկաթ]]ի և [[պողպատ]]ի, մետաղական վերամշակման, [[Մեքենաշինություն|մեքենաշինության]], նավաշինություն, և էլեկտրատեխնիկայի արդյունաբերությունը։ ''Դենգ Սիաոպինգի''-ի կառավարման օրոք [[1984]]-ին Շանհայը հայտարարվում է արտասահմանյան ներդրումների համար ազատ քաղաք։ Այս ենթատեքստում [[1990]]-ին Շանհայի [[Պուդոնգ (Շանհայ)|Պուդոնգ]] թաղամասում ստեղծվում է ազատ առևտրի գոտի, ինչպես նաև բազմաթիվ տնտեսական-զարգացման գոտիներ։ [[1992]]-ին վերաբացվում է [[Շանհայի բորսա]]ն, որը [[Շենզեն]] քաղաքի բորսայի հետ մեկտեղ համարվում է Չինաստանի (բացառությամբ [[Հոն Կոնգ]]ի) ամենամեծ բորսան։ 22մլ. ՏԵՈւ-ով (Twenty-foot Equivalent Unit {{ref-en}}) Շանհայի նավահանգիստը մեծությամվ երրորդն է աշխարհում, իսկ ընդհանուր ապրանքաշրջանառությամբ`ապրանքաշրջանառությամբ՝ աշխարհում ամենամեծը (2006-ին 537 միլիոն տոննա)։<ref name="Կլիման"/>

Քաղաքի տնտեսական նշանակության անկյունաքարերից մեկը գերազանց [[տրանսպորտ]]ն է։ Շանհայը արևելյան Չինաստանի [[Երկաթուղի|երկաթուղային]] գլխավոր հանգույցն է և երկաթուղով կապվում է երկրի հյուսիսին և հարավին։ Գլխավոր կայարանը գտնվում է [[Սուժու ջրանցք]]ի հյուսիսում։ Շանհայը Չինաստանի միակ քաղաքն է, որ ունի երկու [[օդանավակայան]]։ Միջազգային թռիչքները սպասարկում է [[Պուդոնգի միջազգային օդանավակայան]]ը, իսկ ազգային թռիչքները`թռիչքները՝ [[Հոնգքիաոյի օդանավակայան]]ը։ [[2002]]թ. [[դեկտեմբերի 31]]-ին Շանհայում բացվում է [[Գերմանիա]]յի հետ համատեղ կառուցված տրանսրապիդ գնացքը <!-- (մագնեզիումով թռչող գնացք Magnetschwebebahn ) -->։ Շինարարությունը արժենում է մոտ 1,2 միլիարդ [[եվրո]]։ Այս տրանսրապիդ գնացքը բացում է ժամում առավելագույնը 430 կմ արագություն։

[[2003]]-ին քաղաքի հարավում սկսվում է 36 կմ երկարությամբ աշխարհի ամենաերկար [[Հոնգ Չժու ծովախորշի կամուրջ]]ի շինարարությունը։ Կամուրջը ձգվում է Հոնգչժու ծովախորշի վրայով և Շանհայը կապում է ''Չժենջիանգ'' պրովինցիայի [[Նինգբո]] քաղաքի հետ։ Ներդրումների ծավալը կազմում է 11,8 միլիարդ յուան (1,42 միլարդ [[ԱՄՆ դոլար]])։ Վեցշերտանի կամուրջի շինարարությունը տևում է 5 տարի։ Հանդիսավոր բացումը տեղի է ունենում [[2008]]-ին, իսկ երթևեկելի մասի բացումը`բացումը՝ [[2009]]-ին։<ref>[http://www.china-guide.de/china/shanghai/verkehr.html Չինաստանի գիդ. տրանսպորտ{{ref-de}}]</ref>

Ներկայումս Շանհայը պատկանում է աշխարհի ամենամած քաղաքների թվին։ Պաշտոնապես վերահսկվում է քաղաքի բնակչության աճի միայն [[ներգաղթ]]ի մասը, քանի որ քաղաքի գրանցված բնակիչների բնական աճը, ինչպես և մյուս չինական քաղաքներում, սահմանափակված է մեկ երեխայի ծնունդով։ Եթե 1957-ին քաղաքի մշտական բնակիչների բնական աճը մեկ տարվա կտրվածքով կազմում էր 40 տոկոս, ապա հետագայում այն արագորեն իջնում է մինչև 10 տոկոսի, և ապա`ապա՝ բացասական ցուցանիշի`ցուցանիշի՝ -1,4 տոկոսի։ Սակայն չնայած դրան քաղաքի բնակչությունը, սկսած 1950-ականներից, շարունակաբար աճում է։ Եթե քաղաքի այժմյան սահմաններում (արվարձաններով հանդերձ) 1952թ. ապրում էր 8,5 միլիոն մարդ, 1957-ին`ին՝ 10,1 միլիոն, ապա դեռևս տնտեսական բարեփոխումների սկզբում`սկզբում՝ 1979-ին, այդ թիվը հասնում է 11,3 միլիոն-ի։ 1957թ. հիմնական քաղաքում (առանց արվարձանների) ապրում էր 6,3 միլիոն մարդ, իսկ այսօր`այսօր՝ 9,2 միլիոն, իսկ արվարձանների և գյուղական վայրերի հետ`հետ՝ 13, 4 միլիոն։ Բացի 13,4 միլիոն բնակիչից, որոնք բնակվում են հիմնական բնակության իրավունքով, շուրջ 3 միլիոն մարդ Շանհայում ապրում են կեցության սահմանափակ իրավունքով`իրավունքով՝ տարեկան 6 ամիս և ավելի։

Այս միգրանտերի մոտ 80 տոկոսը նախկին [[գյուղացի]]ներ են`են՝ Չինաստանի ներքին գյուղական շրջաններից։ Նրանց երեք քառորդը հարևան ''Անհուի'', ''Ջիանգսպու'' և ''Չժեջիանգ'' շրջաննեից են։ <!-- որոնց եկել են շանհայ աշխատանք գտնելու նպատակով Նրանք աշխատում են օրը մինչև 16 ժամ`ժամ՝ քաղաքի անհաշվելի շինարարական օբյեկտներում, որպեսզի կարողանան ընտանիք պահել (ոչ հանրագիտարանային) -->