Մ.թ.ա. I հազարամյակում Սյունիքի տարածքում բնակվել են բազմաթիվ ցեղեր, որոնք մ.թ.ա.VIIIդ. սկզբից աստիճանաբար ներառվել են [[Ուրարտու]]Վանի պետությանթագավորություն|Վանի թագավորության]]քաղաքական ազդեցության ոլորտը։ Ուրարտուի[[Վանի թագավորություն|Վանի թագավորության]]արքաները Սյունիքի տարածքում ծավալել են շինարարական աշխատանքներ, հիմնել բերդեր, քաղաքներ, ջրանցքներ։ Մ.թ.ա. VIդ. սկզբից Սյունիքի տարածքը մտել է [[Երվանդունիներ]]ի հայկական թագավորության, իսկ մ.թ.ա. V-IVդդ.՝ [[Աքեմենյան Պարսկաստան]]ի 18–րդ սատրապության մեջ։ Մ.թ.ա. IVդ. վերջին՝ հունա–մակեդոնական արշավանքներից հետո. Սյունիքի տարածքն ընդգրկել է անկախությունը վերականգնած Երվանդունիների հայկական թագավորության, րսկ մ.թ.ա. 189–ից՝ Մեծ Հայքի [[Արտաշեսյաններ]]ի թագավորության կազմում։ Մեծ Հայքում [[Արշակունիներ]]ի հաստատումից հետո, ձևավորվել է Սյունիքը։ Սյունիքի իշխանությունը եղել է Մեծ Հայքի ամենազոր նախարուրությունը, նրանք վարել են կարևոր պաշտոններ, եղել Հայոց բանակի արևելյան զորաթևի հրամանատարներ, առժամանակ զբաղեցրել [[Աղձնիք]]ի բդեշխական աթոռը։
