«Սուրբ ծնունդը Հայաստանում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ « '''Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում''', Նոր տարվա խորհրդանշական երևույթներից էին բազմապիսի գուշակությու...»:
 
Տող 3.
 
==Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում==
{{Տեղեկաքարտ Տոն
|անվանում = Ամանոր
|տիպ(գույն) = միջազգային
|ընդլայնված տեսակ = Միջազգային տոն
|նշանակություն =
|այլապես =
|նաև =
|տոնվում = ամբողջ աշխարհում
|Ամսաթիվ = Տարվա առաջին օրը ըստ [[Գրիգորյան օրացույց]]ի ([[հունարի 1]]-ին)
|նշում = հրավառություն, երեկույթներ, ընտանեկան հավաքույթ
|սովորույթ =
|կապված = [[Սուրբ ծնունդ]], [[Նավասարդ]]
}}
Տոնի կարևորագույն «Տարի հաց», «Կրկենի», «Դովլաթ կրկենի», «Կլոճ» և այլ անուններով հայտնի ծիսական հացը գուշակության գլխավոր միջոցն էր։
 
«Տարի հացը» կարող էր լինել գաթա, բաղարջ, կլոր, ձվաձև և այլն, գլխավորն այն էր, որ նրա մեջ թխվելուց առաջ որևէ նշան էր դրվում կորիզ, լոբի, դրամ...։ «Տարի հացը» կտրում էին կես գիշերին կամ արշալույսին, տան անդամների թվի համեմատ, հաճախ բաժին հանելով նաև տան կենդանիներին, արտին, հանդին... Ում բաժնի միջից դուրս գար նշանը, այդ տարի նրան երջանկություն էր սպասվում կամ ընտանիքի հաջողությունը նրանից պիտի գար։
 
Բարին ապահովող ծեսերից[[ծես]]երից և գուշակություններից զատ խիստ ընդհանրա ցած էին չարխափան միջոցները, ինչպես ալյուրով կամ մեղրով խաչեր գծել տան պատերին, գոմի դռանը, պայտ խփել դռան շեմին և այլն։
 
===Ավանդույթները===
Տող 25 ⟶ 38՝
Տուն ու երդիք լիք են շարքով,
Բարով Կաղանդ, բարկ արևով,
ճոլոտՃոլոտ մամուն՝ ճըմուռ, քաղցու,
Ջոջիկ պապան բաղարջ, բլիթ,
ճիժՃիժ-պիժերուս՝ շարան-շարան,
Շարոց, բաստեղ, անոյշ կաբա,
Ափով բաժնենք, ծափով ուտենք...</poem></center>
 
===Ծննդյան պասը ===
 
Նոր տարվա նախընթաց երեկոյի ընթրիքը կատարվում էր կեսգիշերին, ընտանիքի բոլոր անդամների պարտադիր ներկայությամբ։ Ընթրիքը բաղկա ցած էր լինում գլխավորապես անուշեղենից, խմորեղենից, մրգերից թարմ ու չոր, ընդեղեններից, աղանձից և այլն։ Ուշագրավ է, որ [[հունվարի 1]]-ից սկսվում էր Ծննդյան պասը, և որպես պաս օր Նոր տարվա ուտեստեղենի շարքում իսպառ բացակայում էին կենդանական ծագում ունեցող մթերքները։
 
 
== Սուրբ Ծնունդ (Աստվածահայտնություն), Ջրօրհնեք (Մկրտություն) ==