'''Մաֆիա''' (իտալ. mafia), գաղտնի տեռորիստական կազմակերպություն Սիցիլիայում (Իտալիա)։ Որպես սոցիալական երևույթ ծագել է 18-րդ դարի վերջին 19-րդ դարի սկզբին, ֆեոդալական կարգի քայքայման շրջանում, Սիցիլիայի հասարակության սոցիալ-քաղաքական հետամնացության պայմաններում։ Արմատավորվել է պատվի, հպարտության, ընտանեկան և տոհմային կապերի խեղաթյուրված հասկացողությունների հիման վրա։ Մաֆիան ունի խիտո հիերարխիկ կարգ, կազմակերպչական և նույնիսկ ծիսական ձևեր, մահվան սարսափի փակ գրեթե բացառված է կազմակերպության անդամների (կամ գործունեության) մատնությունը ոստիկանությանը, որը համարյա անխոցելի է դարձնում Մաֆիան։ [[20]]-րդ դարում Մաֆիայի գործունեությունը տարածվել է արդյունաբերական և քաղաքական կյանքի ոլորտը։ Մաֆիան օգտագործվում է ընտրական կամպանիաների ժամանակ, սերտ կապի մեջ է Հռոմի դատական աստիճանավորների, ոստիկանության, քաղաքական որոշակի շրջանների հետ։ [[1950]]-[[1970]]-ական թվականներին պաշտոնապես պայքար է մղվում Մաֆիայի դեմ, ստեղծվել է հատուկ «Հակամաֆիա» («Անտիմաֆիա») կազմակերպությունը, սակայն Մաֆիան շարունակում է գործել։ Սիցիլիական Մաֆիան սերտ կապերի մեջ է [[ԱՄՆ]]-ի գանգստերական կազմակերպությունների հետ (տես Գանգսաերիզմ)։ ԱՄՆ Մաֆիան թափանցել է 19-րդ դարի վերջին 20-րդ դարի սկզբին։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո համբավավոր է «Կոզա նոստրա» («Մեր գործը») մաֆիական կազմակերպությունը։
