|
xD
[[Պատկեր:Fe-TableImage.png|մինի|Երկաթ]]
'''Երկաթ''', քիմիական տարր է որի նշանն է ''Fe'' և ատոմային թիվը՝ 26։
Երկաթը [[պարբերական համակարգ]]ի ութերորդ խմբի տարր է։ Այն սպիտակ-արծաթափայլ մետաղ է։ Բնության մեջ տարածվածությամբ (4,65%) զբաղեցնում է չորրորդ տեղը։ Գտնվում է հիմնականում միացությունների ձևով, որոնցից կարևորներն են գորշ [[երկաթաքար]]ը (HFeO<sub>2</sub> . nH<sub>2</sub>O), կարմիր երկաթաքարը (Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>), մագնիսական երկաթաքարը (Fe<sub>3</sub>O<sub>4</sub>), [[սիդերիտ]]ը (FeCO<sub>3</sub>) և այլն։
Ստանում են [[ածխածին|ածխածնով]] կամ [[ածխածնի օքսիդ]]ով օքսիդներից վերականգնման միջոցով.
:FeO + C → Fe + CO
:Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub> + 3C → 2Fe + 3CO
Օդում, խոնավության առկայությամբ, հեշտությամբ օքսիդանում է (ժանգոտում է).
:4Fe + 3O<sub>2</sub> + 6H<sub>2</sub>O → 4Fe(OH)<sub>3</sub>
Հեշտությամբ փոխազդում է [[հալոգեն]]ների, [[աղաթթու|աղաթթվի]], նոսր [[ծծմբական թթու|ծծմբական թթվի]] հետ.
:2Fe + 3Cl<sub>2</sub> → 2FeCl<sub>3</sub>
:Fe + 2HCl → FeCl<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>
:Fe + H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> → FeSO<sub>4</sub> + H<sub>2</sub>
Տաքացնելիս փոխազդում է նաև խիտ [[ազոտական թթու|ազոտական]] և ծծմբական թթուների հետ՝ օքսիդանալով մինչև Fe3(+)
2Fe+6H2SO4=Fe2(SO4)3+3SO2+6H2O
Fe+6HNO3=Fe(NO3)3+3NO2+3H2O
Ծծմբի հետ տաքացնելիս առաջացնում է սուլֆիդ, իսկ ածխածնի հետ՝ բազմաթիվ միացություններ, որոնցից կարևորը ցեմենտիտն է(Fe3C).
Fe+S=FeS
3Fe+C=Fe3C
Երկաթի (II) օքսիդը և հիդրօքսիդը հիմնային են.
FeO+2HCl=FeCl2+H2O
Fe(OH)2+H2SO4=FeSO4+2H2O
Fe(OH)2=FeO+H2O
Օդի թթվածնից Fe(OH)2-ը (բաց կանաչ ) ջրում օքսիդանում է մինչև Fe(OH)3 (գորշ).
4Fe(OH)2+O2+2H2O=4Fe(OH)3
== Տես նաև ==
* [[Պարբերական աղյուսակ]]
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}}
[[Կատեգորիա:Տարրեր]]
[[Կատեգորիա:Երկաթ]]
{{Chem-stub}}
{{Link FA|af}}
{{Link FA|eo}}
{{Link GA|eo}}
| 