'''Հրակայուն նյութեր''', [[1580]]°C-ից ոչ ցածր հրահեստություն ունեցող [[նյութ|նյութեր]]եր (շինվածքներ), որոնք պատրաստվում են հիմնականում միներալային հումքից:հումքից։ Ըստ [[Քիմիա|քիմիականքիմիա]]կան-միներալային բաղադրության՝ հիմնականում տարբերում են սիլիկահողային, ալյումասիլիկատային և մագնեզիալ հրակայուն նյութեր:նյութեր։ Սիլիկահողային հրակայուն նյութերից են դինասը (տես Դինասային հրահեստ շինվածքներ) և քվարցային ապակին:Ալյումասիլիկատայինապակին։Ալյումասիլիկատային հրակայուն նյութերը լինում են երեք տեսակի՝ կիսաթթվային, շամոտային և բարձրկավահողային:բարձրկավահողային։ Այս դասին է պատկանում բակոր (պարունակում է 33—36% (<math>ZrO2</math>) , մոտ 50% (<math>Cl2O3</math>)հրահեստ նյութը:նյութը։ Մագնեզիալ հրակայու նյութերը (մագնեզիտային, դոլոմիտային, ֆորսաերիտային) բաղկացած են հիմնականում պերիկլազ միներալից ((<math>MgO</math>)):։ Հրակայուն նյութերից, բացի քիմիական բաղադրությունից և հրահեստությունից, բնութագրվում են ամրությամբ, [[դեֆորմացիա|դեֆորմացման]] ջերմաստիճանով (բեռնվածքի դեպքում), ջերմակայունությամբ, խարամակայունությամբ, չափերի փոփոխություններով (տաքացման դեպքում), ջերմահաղորդականությամբ, իսկ չկաղապարված հրակայուն նյութերը՝ նաև դիսպերսության աստիճանով այլ ցուցանիշներով:ցուցանիշներով։ Հրակայուն նյութերի և շինվածքների մեծ մասի արտադրության տիպային սխեման հետևյալն է. ելանյութերի նախապատրաստում, թրծում՝ եռակալված կիսաֆաբրիկատ ստանալու նպատակով, վերջինիս մանրացում, կապակցող բաղադրանյութերի ավելացում, խառնում, շինվածքների կաղապարում և թրծում թունելային կամ այլ վառարաններում՝ 1300 — 1750°C-ի պայմաններում:պայմաններում։ Չկաղապարված հրակայուն նյութերի արտադրությունում պրոցեսն ավարտվում է բաղադրանյութերի մանրացումով և խառնումով:խառնումով։ Հրակայուն նյութերը կիրառվում են ջերմաագրեգատների, մետաղների ստացման ու հալման վառարանների կառուցման, կիսաֆաբրիկատների տաքացման, կոքսի ստացման, ցեմենտի թրծման համար և այլն:այլն։ Հրակայուն նյութերի մեծ մասը սպառում է սև և գունավոր մետալուրգիան:մետալուրգիան։
